K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Suvda eriydigan (mineral) kislota va ishqorlar. 
Kislota va 
ishqorlar borligini aniqlash uchun bo‘lish voronkasi (voronka silin-
drik idish bo‘lib, yuqori qismi tiqin bilan zich berkitilgan, pastki 
qismi esa to‘kish jo‘mragi bo‘lgan truba bilan tugallanadi) teng 
miqdorda sinalayotgan yonilg‘i va issiq suv quyiladi. Vaqti-vaqti 
bilan tiqin ochilib, voronka ichidagi yonilg‘i hamda suv 3–4 min 
yaxshilab aralashtiriladi va tindiriladi. Issiq suv neft mahsulotlariga 
ta’sir qilmaydi, lekin mineral kislota va ishqorlarni tez eritadi. Suv-
dagi eritma voronkaning pastki qismida to‘planadi, neft mahsuloti 
esa yuqorida qoladi. Pastdagi suv qatlami jo‘mrak orqali ikkita toza 
probirkaga quyib olinadi. Ulardan biriga 1–2 tomchi fenolftalein 
indikatori qo‘shiladi. Agar suv pushti yoki qizil rangga kirsa, neft 
mahsulotida ishqor boladi (agar ishqor bo‘lmasa, suvning rangi 
o‘zgarmaydi). Boshqa probirkaga 1–2 tomchi metiloranj qo‘shila-
di. Suvning pushti yoki qizil rangga kirishi unda kislota borligidan 
dalolat beradi (neytral va ishqorli muhitda rangi sarg‘ish yoki to‘q 
sariq bo‘ladi). Mahsulotda mineral (suvda eriydigan) kislotalar, 
ishqorlar bo‘lmasa, u ishlatishga yaroqli hisoblanadi.