K ibraхimov, Т. Kadirshayev, A. Sobirjonov, N. Mo’minjonov, S. Raхimberdiyev

qurilmasi: 
1-karkaz; 2-taranglash yuki; 3-
taranglash yukining polzuni; 4-
yo’naltirgich; 5-nasosning haydash 
quvuri; 6-tarqatish shlangi; 7-
yo’naltiruvchi g’ildirak; 8-rolikli 
darcha. 
Baklardagi 
moy 
sathini 
ko’rsatkich bo’limlar panellariga 
mahkamlangan va baklarning ichki 
bo’shlig’iga tutashtirilgan polietilen 
trubalar tarzida ishlangan. 
Qurilma albatta isitiladi-gan 
xonaga montaj qilinadi. Bo’limlar 
ulardan mashinalarga texnik xizmat 
ko’rsatishda 
foydalanish 
qulay 
bo’lishi uchun yonma-yon yoki 
alohida-alohida 
montaj 
qilinadi. 
Qurilma elektr tarmoqqa va yerga 
ulanadi. U siqilgan havo tarmog’iga 
ulanadi. 
Baklarni 
nasos 
qurilma 
yordamida yangi moy bilan to’ldirish 
uchun jo’mrak 10 ochilib (1.32-
rasm), ikkinchi uchi moy quyilgan 
rezervuarda bo’lgan olish shlangi 12 
ulanadi. 
Elektr 
dvigatel 
ishga 
tushiriladi va moy o’lchash naychasi 
9 ga qarab, bakning moy bilan to’lishi kuzatiladi. Bak moyga to’lgach, olish shlangi 
ajratib olinib, jo’mrak 10 berkitiladi. Ikkinchi bak ham xuddi shu tartibda to’ldiriladi. 
Bunker 19 ni surkov moy bilan tuldirishdan oldin jo’mrak 18 siqilgan havo 
atmosferaga chikadigan holatga o’rnatiladi. Bunkerda siqilgan havo yukligiga 
ishonch hosil kilgandan keyingina surkov moy to’ldirish uchun uning qopqog’ini 
ochish lozim. 
Yangi moy bakdan quyidagi tartibda beriladi. Moy tarqatish shlangi zarur 
uzunlikda tortib chiqariladi, moy tarqatish jo’mragi quyish bo’g’ziga tiqiladi va nasos 
qurilmasining elektr dvigateli ishga tushiriladi. Moy tarqatish jo’mragini ochib 
mashinaga moy quyiladi. Moy quyib bo’lingach, jo’mrak berkitiladi, nasos 
qurilmasining elektr dvigateli to’xtatiladi va shlang qo’yib yuboriladi, shunda u 
tortish yuki 16 ta’sirida qurilma ichiga o’raladi. Moy tarqatish jo’mragi berkligida 
nasos qurilmasi ishlayotgan vaqtda moy tarkatish shlangini uzilishdan saqlash uchun 

---

45 
nasos qurilmasining haydash trubasiga o’tkazish klapani 8 o’rnatilgan. Haydash 
trubasida moy bosimi 0,294 MPa (3 kgk/sm
2
) dan oshganda klapan ochilib moy yana 
bakka qaytib tushadi, ya’ni qurilma o’zi uchun" ishlaydi.