K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va audit o‘quv qo‘llanma toshkent «O‘qituvchi» -2004

3.Moliyaviy investitsiyalar bo‘yicha
1.Moliyaviy investitsiyalarni	1.Moliyaviy	1.Moliyaviy
mavjud turlarini aniqlash, ularni	investitsiyalarni haqiqatda	investitsiyalarning
hisob va balans qiymatlarini 12-	mavjudligini, butligini,	hisob va balans
son BHMS talablariga mosligini	ularning qiymatini to‘g‘ri	qiymatlarining haqiqiy
tekshirish	hisoblanganligini	summasi noto‘g‘ri
2.Moliyaviy investitsiyalarga	tasdiqlash	topilishi mumkin
doir operatsiyalarni to‘g‘ri	2. Moliyaviy	2.Moliyaviy investi-
hujjatlashtirilganligi va	investitsiyalar hisobida	siyalar hisobidagi
schyotlarda to‘g‘ri aks	mavjud chetlanishlar	kamchiliklar to‘liq
ettirilganligini tekshirish	aniqlanadi va isbotlanadi	ko‘rsatilmay qolinishi
3.Moliyaviy investitsiyalar	3.Chetlanishlarni bartaraf	mumkin.
bo‘yicha daromad va	etish bo‘yicha takliflar	3.Chetlanishlarni
harajatlarni to‘g‘ri	beriladi	bartaraf etish bo‘yicha
hisoblanganligi va moliyaviy		takliflar berilmay
hisobotda to‘g‘ri aks		qolinishi yoki noto‘g‘ri
ettirilganligini tekshirish		berili-shi mumkin

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

271


4.Boshqa uzoq muddatli aktivlar bo‘yicha

1.O‘rnatishga mo‘ljallangan	1.Boshqa uzoq muddatli	1.Boshqa uzoq
jihozlarning mavjud holati,	aktivlarni haqiqatda	muddatli aktivlarning
ularning qiymatini to‘g‘ri	mavjudligini, butligini,	haqiqiy summasi
topilganligi, qayta baholan-	ularning qiymatini to‘g‘ri	noto‘g‘ri topilishi
ganligi, tugallanmagan	hisoblanganligini	mumkin
qurilishga ishlatilganligi,	tasdiqlanadi	2.Boshqa uzoq
hisobdan chiqarilganligi,	2. Boshqa uzoq muddatli	muddatli aktivlar
schyotlarda aks ettirilishi	aktivlar hisobida mavjud	hisobidagi kamchiliklar
tekshiriladi.	chetlanishlar aniqlanadi	to‘liq ko‘rsatilmay
2.Mol-mulk solig‘iga	va isbotlanadi	qolinishi mumkin.
tortiladigan o‘z vaqtida	3.Chetlanishlarni bartaraf	3.Chetlanishlarni
o‘rnatilmagan jihozlarni soliq	etish bo‘yicha takliflar	bartaraf etish bo‘yicha
solish ob’ektiga to‘g‘ri	beriladi	takliflar berilmay
kiritilganligini aniqlash		qolinishi yoki noto‘g‘ri
3.Uzoq muddatli debitorlik		berili-shi mumkin
qarzlar schyotiga olib borilgan
olinadigan schyotlarning
realligini tekshirish
5.Ishlab	chiqarish zahiralari bo‘yicha
1.Ishlab chiqarish zahiralar-	1.Ishlab chiqarish	1.Ishlab chiqarish
ining hisob va balans qiy-	zaxiralarining hisob va	zaxiralarining hisob va
matlarini yil boshidagi	balans qiymatlari-ning	balans qiymatlari
summalari aniqlanadi, ular	realligi va bir xilligi	haqiqiy summasi
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni	tasdiqlanadi	noto‘g‘ri topilishi
balansda, bosh kitobda, jur-nal	2.Ishlab chiqarish zaxi-	mumkin
orderlarda, moddiy hisobotlarda	ralari bo‘yicha hisob va	2.Schyot-fakturalar va
bir xil ko‘r-satilganligi	balans ma’lumotlari-ning	boshqa boshlang‘ich
tekshiriladi	uyg‘unligi tasdiqlanadi	hujjatlardagi
2.Mavjud ishlab chiqarish	3.Ishlab chiqarish	kamchiliklar to‘liq
zaxiralarini 21-son BHMSga	zaxiralarining mavjudligi	ko‘rsatilmay qolinishi
muvofiq to‘g‘ri tasniflan-ganligi	va butligi tasdiqlanadi	mumkin.
aniqlanadi	4.Ishlab chiqarish	3. Ishlab chiqarish
3.Ishlab chiqarish zahira-	zaxiralari harakati	zaxiralarini sotish,
larini ombor hisobining borligi	bo‘yicha daromadlar,	bepul berish	va boshqa
va uni to‘g‘ri yuriti-layotganligi	harajatlar, QQS ning	xollari bo‘yicha
tekshiriladi	realligi tasdiqlanadi	daromad va harajatlar
4.Ishlab chiqarish zahiralari	6.Ishlab chiqarish	noto‘g‘ri topilgan
harakatini hujjatlar bilan to‘g‘ri	zahiralari hisobida mavjud	bo‘lishi mumkin
rasmiylashtiril-ganligi	chetlanishlar aniqlanadi	4.Bosh	kitobdagi
aniqlanadi	va isbotlanadi	noto‘g‘ri	yozuvlar
5.Ishlab chiqarish zaxiralarini	7.Schyot-fakturalar va	ko‘rsatilmay	qolinishi
harakatiga doir operatsiyalarni	boshqa boshlang‘ich tasdiq	mumkin
FIFO, AVEKO usullardan	lovchi hujjatlardagi	5.Chetlanishlarni
birida schyotlarda to‘g‘ri aks	kamchiliklar ochiladi	bartaraf etish bo‘yicha
ettiril-ganligi tekshiriladi	8.Bosh kitobdagi noto‘g‘ri	takliflar	berilmay
6.Ishlab chiqarish zahiralarini	yozuvlar ko‘rsatiladi	qolinishi yoki noto‘g‘ri
real mavjudli-gini bilish	9.Chetlanishlarni bartaraf	berili-shi mumkin

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

	272
maqsadida inventarizatsiyasi	etish bo‘yicha takliflar
o‘tqaziladi	beriladi
7.Ishlab chiqarish zahiralarini
sotib olishda ta’minotchilarga
to‘langan QQS summasini
byudjetga to‘lovlar bo‘yicha
kamayti-rishga (zachetga)
to‘g‘ri olib borilganligi
tekshiriladi
8.Ishlab chiqarish zaxiralari
bo‘yicha transport-tayyorlov
harajatlarini, materiallar
qiymatidagi chetlanishlarni
to‘g‘ri hisoblanganligi
tekshiriladi
6.Tugallanmagan ishlab chiqarish bo‘yicha
1.Tugallanmagan ishlab	1.Tugallanmagan ishlab	1..Ishlab chiqarish
chiqarishning balansda	chiqarishning summasi	harajatlari hisobidagi
ko‘rsatilgan davr boshidagi	tasdiqlanadi.	mavjud chetlanishlar
qiymatini bosh kitob	2.Ishlab chiqarishdan	aniqlanmay qolinishi
ma’lumotiga mos kelishi	olingan tayyor mahsulotlar	mumkin
aniqlanadi	tannarxiga kiritiladigan	2.Tugallanmagan
2.2010-Asosiy ishlab	harajatlar tasdiqlanadi.	ishlab chiqarish
chiqarish», 2310 «yordamchm	3..Ishlab chiqarish	qoldig‘i noto‘g‘ri
ishlab chiqarish» va boshqa	harajatlari hisobida	topilishi mumkin
ishlab chiqarish harajatlari	mavjud chetlanishlar	3.Bosh kitobdagi
hisobi schyotlaridagi yozuvlar	aniqlanadi va isbotlanadi	noto‘g‘ri yozuvlar
hujjatlar aslsida tekshirib	4.Ishlab chiqarish	ko‘rsatilmasdan
chiqiladi, ularni «harajatlar	hisobotlari va boshqa	qolinishi mumkin
tarkibi to‘g‘risida Nizom»ga	boshlang‘ich tasdiq	4.Chetlanishlarni
muvofiqligi baholanadi	lovchi hujjatlardagi	bartaraf etish bo‘yicha
3.Ishlab chiqarish harajatlari	kamchiliklar ochiladi	takliflar berilmasligi
schyotlaridagi ma’lumotlarni	5.Bosh kitobdagi noto‘g‘ri	yoki noto‘g‘ri berilishi
mavjud holati va haqiqatda	yozuvlar ko‘rsatiladi	mumkin
bo‘lish kerak holatlari	6.Chetlanishlarni bartaraf
aniqlanadi	etish bo‘yicha takliflar
4. Chetlanishlar bo‘yicha	beriladi
isbotu- dalillar to‘planadi