Kredit 9020 «Tovarlarni sotishdan olingan daromad»
Naqdsiz sotilganda
Debet 4010 «Haridor va buyurtmachilarlardan olinadigan schyotlar» Kredit 9020 «Tovarlarni sotishdan olingan daromad»
Hisobot davri oxirida tovarlarni sotishdan olingan daromad 9020 «Tovarlarni sotishdan olingan daromad» schyotining debetiga va 9910 «Oxirgi moliyaviy natija» schyotining kreditiga yopiladi.
2.Uzliksiz hisob tizimi –ushbu tizim omborxonalarda tovarlarning kelib tushushi va ketishi qat’iy hujjatlashtiriladigan ulgurji va ovqatlanish korxonalari uchun xos. Unda tovarlarning sotib olish bahosidagi qiymati 2910 «Ombordagi tovarlar» schyotining debetida va ularni sotib olish manbalari va usullarini ko‘rsatuvchi schyotlarning kreditida (6010 «Ta’minotchilar va pudratchilarchilarga to‘lanadigan schyotlar» va boshqalar) aks ettiriladi. Tovarlar sotilganda sotish bahosida korxona daromadiga olinadi ( debet 5010 «Kassa», 4010«Haridor va buyurtmachilarlardan olinadigan schyotlar» kredit 9020«Tovarlarni sotishdan olingan daromad»), bir vaqtning o‘zida sotilgan tovarlarning tannarxi sotib olish bahosida hisobdan chiqariladi (debet 9120 «Sotilgan ovarlarning tannarxi» kredit 2910 «Ombordagi tovarlar»). Hisobot davri oxirida daromad va sotish tannarxini aks ettiruvchi schyotlar mos ravishda 9910 «Oxirgi moliyaviy natija» schyotining krediti va debetiga yopiladi.
Tovar-moddiy boyliklarni aks ettiruvchi schyotlarning ( № 2910-2990) debet va kreditida yuqorida keltirilgan operatsiyalardan tashqari boshqa quyidagi xo‘jalik muomalalari ham aks ettiriladi:
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
127
-
Tar-tib
|
Operatsiyaning mazmuni
|
Debet
|
Kredit
|
Yozuvga asos
|
raqami
|
|
schet
|
schet
|
bo‘luvchi hujjat
|
1.
|
|
Tovarlarni ko‘payishi:
|
|
|
|
|
|
-ta’sischilardan olinganda
|
2910-
|
4610
|
Tovar hisoboti,
|
|
|
-hisobdor shaxslardan olinganda
|
2990
|
4230
|
Tovar-pul
|
|
|
-ishlab chiqarish sexlari kelganda
|
|
2010
|
Hisoboti,
|
|
|
-tayyor mahsulot omboridan
|
|
4010
|
Schyot-faktura,
|
|
|
-materiallar hisobiga
|
|
1010
|
Nakladnoylar,
|
|
|
-ortiqchalar evaziga
|
|
9390
|
Dalolatnoma
|
|
|
-bepul olinish evaziga
|
|
9380
|
va boshqa
|
|
|
-ichki almashuv evaziga
|
|
2910-
|
hujjatlar
|
|
|
|
|
2990,
|
|
|
|
-narxi oshirilganda
|
|
6230
|
|
|
|
-savdo ustamasi evaziga
|
|
2980
|
|
2.
|
|
Tovarlarni kamayishi:
|
|
|
Hisobotlar,
|
|
|
-ishlab chiqarishga berilganda
|
2010,
|
2910-
|
Dalolatnoma-
|
|
|
-materialga aylantirilganda
|
1010,
|
2990
|
lar, nakladnoy,
|
|
|
-kamomad chiqganda
|
5910,
|
|
Schyot-faktura
|
|
|
-narxi pasaytirilganda
|
3190,
|
|
va boshqa
|
|
|
-ichki almashuvga
|
2910-
|
|
hujjatlar
|
|
|
|
2990
|
|
|
2910-2990 schyotlarda aks ettirilgan tovarlarning analitik hisobi moddiy javobgar shaxslar, saqlanish joylari, turlari, navi, bahosi va boshqa belgilari bo‘yicha olib boriladi.
O‘z-o‘zini sinash uchun test savol-javoblari
1.O‘z tovari hisoblanmaydi
Ombordagi tovarlar
Vaqtinchalik saqlashga qabul qilingan tovarlar
Chakana savdo shahobchalaridagi tovarlar
Konsignatsiyaga berilgan tovarlar
2.Quyidagilarning qaysi biri to‘g‘ri
Magazinda tovarlar sotish bahosida hisoblanadi
Magazinda tovarlar sotib olish bahosida hisoblanadi
Magazinda tovarlar QQS bilan sotiladi
Magazinda tovarlar tannarxdan past narxda hisobga olinadi
3.Quyidagilarning qaysi biri ombordagi tayyor mahsulotni magazinga berilishini to‘g‘ri ifodalaydi?
Debet 2820 Kredit 2810
Debet 2920 Kredit 2810
Debet 2910 Kredit2820
Debet 2960 Kredit 2830
4.Quyidagilarni qaysi biri tovarlarni sotilishiga kirmaydi?
Maktabga yordam sifatida berilgan tovarlar
Ish haqi evaziga berilgan tovarlar
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
128
Qayta ishlovga berilgan tovarlar
Inventarga aylantirilgan tovarlar
5.Sotilgan tovarning tannarxi qaysi schyotning debetida aks ettiriladi?
2010 –schyotning debetida
2810 – schyotning debetida
9120 – schyotning debetida
9110 – schyotning debetida
Bob mavzularini mustaqil o‘rganish uchun tavsiya etiladigan me’yoriy
hujjatlar va davriy adabiyotlar
1.O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya hisobi to‘g‘risida qonuni. 1996 yil 30 avgustda qabul qilingan.
«Mahsulot (ish,xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish harajatlarining tarkibi hamda oxirgi moliyaviy natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom». O‘z.R. VM ning 1999 yil 5 fevraldagi 54-son qarori bilan tasdiqlangan.
3.Ulgurji va chakana savdo faoliyatini qayd etish va olib borish tartibi to‘g‘risida Nizom. O‘zyuR. VM ning 2002 yil 26 noyabrdagi 407- son qarori bilan tasdiqlangan.
4.O‘zbekiston Respublikasida chakana savdo Qoidalari. O‘z.R. VM ning 2003 yil 13 fevraldagi 75-son qarori bilan tasdiqlangan.
5.Moliyaviy hisobotni tayyorlash va taqdim etish uchun Konseptual asos. O‘z.R. Adliya Vazirligidan 1998 yil 14 avgustda ro‘yxatdan o‘tgan, № 475.
6.BHMS № 1 «Hisob siyosati va moliyaviy hisobot. O‘z.R. Adliya Vazirligidan
1998 yil 14 avgustda ro‘yxatdan o‘tgan, № 474.
7. BHMS № 4 «Tovar- moddiy zahiralar». O‘z.R. Adliya Vazirligidan 1998 yil 28 avgustda ro‘yxatdan o‘tgan, № 486.
8. BHMS № 4 «Tovar-moddiy zahiralar».ga o‘zgartirishlar. O‘z.R. Adliya
Vazirligidan 2002 yil 20 noyabrda ro‘yxatdan o‘tgan, № 486-1.
9. BXMS № 19 «Inventarizatsiyani tashkil qilish va o‘tqazish ». O‘z.R. Adliya
Vazirligidan 1999 yil 2 noyabrda ro‘yxatdan o‘tgan, № 833.
10.BXMS № 21 «Xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar moliyaviy xo‘jaligi buxgalteriya hisobining schyotlar rejasi va uni qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnoma. O‘z.R. Adliya Vazirligidan 2002 yil 23 oktyabrda ro‘yxatdan o‘tgan, № 1181.
Abdullayev A. Qayumov I. Buxgalteriya hisobi. T, «Minhoj» nashriyoti, 2002.
12.Bobojonov O. Moliyaviy hisob. T., «Sharq», 2000.
13.Bobojonov O., Jumaniyozov K. Moliyaviy hisob. T., «Moliya», 2002.
14.Umarova M., Eshboyev O‘., Axmadjonov Q. Buxgalteriya hisobi, T., Mehnat,
1999
15.G‘ulomova F.G‘. Buxgalteriya hisobi bo‘yicha mustaqil o‘rganish uchun qo‘llanma.T., Iqtisodiyot va huquq dunyosi» nashriyot uyi, 2000.
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
129
Do'stlaringiz bilan baham: |