K arim a q osim ova

lug'aviy-m antiqiy mashqlar yordamida ham boyiydi, tartibga tushadi.
Bulardan tashqari, kinofilm va tele ko'rsatuv matnlari, o'qituvchi
va boshqa maktab hamda maktabdan tashqari muassasalar xodim lari-
ning nutqlari ham o'quvchilar lug'atini boyitish va takomillashtirish
manbalari hisoblanadi.

---

Lug'atni boyitishda turli lug'atlar juda foydali qo'llanm adir.
B oshlang'ich sin f o'quvchilari uchun „Im lo lug'ati" mavjud. O 'qituvchi
m a’lum ot uchun ham , material tanlash uchun ham turli lug'atlardan
(o'zb ek tilinin g sinonim lar, antonim lar, frazeologik lug'atlaridan, turli
term inologik lug'atlardan) muvaffaqiyatli foydalanadi.
S o 'z m a’nosini tushuntirish
S o'zla m in g m a’nosini tushuntirish o'quvchilar lug'atini b oyi­
tadi, nutqini o'stiradi. B oshlang'ich sinflarda o'qitiladigan fanlar-
ning atamalari ham tushuntirilishi lozim bo'lgan so'zlar qatoriga
kiritiladi. Atam alarning m a’nosini tushuntirish mazkur so 'z anglatgan
tushunchani yaxshi fahmlab olishga yordam beradi. M asalan, predmet
atam asining m a ’nosini tushuntirish bilan o'quvchilar predm et keng
m a’noda qo'llan ish in i, tabiatdagi barcha narsa, hodisa, tushunchalar
predmet d eyilish ini bilib oladilar. Bu ot, sifat, son , fe ’l kabi atamalarni
tez fahm lab olishda ularga yordam beradi.
S o'zn in g m a’nosini tushuntirish juda kam vaqt olishi va darsning
asosiy m avzusidan o'quvchilar diqqatini chalg'itm asligi kerak. Bu­
ning u ch u n o'qituvchi har bir darsga tayyorlanish jarayonida m a ’nosi
tushuntirilishi lozim bo'lgan so'zlarni, uni tushuntirishning eng qulay
usullarini va darsning qaysi o'rnida tushuntirishni belgilab oladi.