К а р и м о в а. А., И с л о м о в ф. Р., А в л о қ у л о в а. З

олинган ишлаб чиқариш харажатларини иқтисодий эле-
ментлар ва харажатлар йўналиши бўйича умумлашти-
риб таҳлил этиш ва синтетик ҳисобварақлар бўйича
кредит оборотини аникдаш керак. Бу маълумотлар Бош
китобни юритишга асос бўлади.
Корхона бўйича ишлаб чиқариш харажатларини
№ 10-журнал ордерда жамланади. Ушбу журнал-ордер
шахмат қайдномаси принципига асосан тузилади. Кре­
дит ҳисобваракдар устунлар бўйича, дебет ҳисобва-
ракдар қаторлар бўйича жойлаштирилган. Яъни иш­
лаб чиқариш харажатлари синтетик \исобваракдар
системаси қаторлар бўйича жойлаштирилган. Устун­
лар ва қаторлар бўйича маълумотлар йиғилганда на­
тижалар бир-бирига мос келиши керак. № 10-жур-
нал-ордер маълумотлари ишлаб чиқариш харажатла­
рини иқтисодий элементлар бўйича аникдаш учун
ҳамда таннарх ҳисоблаш учун асос бўлиб хизмат
қилади. №10-журнал-ордер якуний маълумотларини
№ 10-1-журнал-ордернинг қатори бўйича кўчирилади.
№ 10-1-журнал-ордер 10-журнал-ордернинг давоми
бўлиб ҳисобланади. Унда № 10-журнал-ордердаги кре­
дит бўйича ҳисобваракдар обороти акс эттирилади
ва ноишлаб чиқариш ҳисобваракдар дебети билан
корреспонден циялашади.
Якуний маълумотлар жамланиб, кредит бўйича
ҳисобваракдар оборот суммалари аникданади ва Бош

---

китобга кўчирилади. Бош китоб йиллик ҳисоботларни
асосини ташкил этувчи якуний маълумотнома бўлиб
ҳисобланади. Ушбу китобда маълум давр мобайнида
ҳар бир ҳисобварақ бўйича хўжалик операциялари обо­
роти акс эттирилади.
6.5. Турли мулк шакллари мавжуд шароитда
харажатларни ҳисобга олиш ва таннарх
ҳисоблашнинг усуллари.