К а р и м о в а. А., И с л о м о в ф. Р., А в л о қ у л о в а. З

Умумий тарзда номоддий активлар деганда саноат
ва 
акдий
мулк объектларининг қиймати, мулк ҳуқуқи
объекти сифатида тан олинадиган бошқа шунга ўхшаш
мулкий ҳуқуқлар, шунингдек, узоқ муддатли чиқим-
лар тушунилади.
Номоддий активлар таърифи активдан хўжалик фао­
лиятида фойдаланилиши ва жисмоний моҳиятга эга
бўлмаслиги (пул эмаслиги)ни тақозо қилади. Актив­
ларни юридик ҳуқуқлар, шу жумладан, мулк қуқуқи
тарзида бўлган ва улардан узоқ муддат давомида фой­
даланиш мумкин бўлган ҳолда жисмоний кўринишга
эга бўлмаган активлар номоддий активлар таърифига
жавоб беради.
Активнинг юридик ҳуқуқини белгилайдиган шарт­
нома ушбу ҳуқуқ билан ифодалаш йўли билан белги-
ланиши мумкин эмас. Бундай активлар муҳим эканли­
гини белгилаш учун хўжалик юритувчи субъектга ушбу
активдан қандай фойдалар олинишини аниқлаш им­
конини берадиган бир қатор омилларни ҳисобга олиш
лозим.
Хўжалик юритувчи субъект хўжалик фаолияти жа­
раёнида номоддий активларни харид қилиш, ривож­
лантириш ва кўпайтириш бўйича мажбуриятлар олади.
Корхонанинг номоддий активлари таркибида патент-
лар, лицензиялар, акушй мулк ва савдо маркалари акс
эттирилади. Танҳо ҳуқуқлар, компьютер дастурларини
таъминлаш, муаллифлик ҳуқуқлари, мижозларнинг
рўйхатлари, лицензиялар, маркетинг хуқук^ари, им­
порт квоталари, ташкилий харажатлар (янги хўжалик
юритувчи субъектни барпо этиш харажатлари яъни бош-

---

лаш харажатлари), ноу-хау, бозор тўғрисидаги билим,
техник кўникмалар ва бошқалар амалиётда учрайдиган
номоддий активга оддий мисоллар бўлади.