Jurnaldan ko‘chirib bosilgan maqolalar «Til va ada biyot ta’limi»dan olindi, deb izohlanishi shart

umidiga soya solsa ham
, 
u hamqishlog‘i bilan uchrashish istagidan voz kechmadi 
(“Falak”, 
26-bet). Demak, hali umid bor, lekin unga biroz soya, qorong‘ulik 
tushdi. Shuningdek, “umidi xira tortdi” iborasini keltirish bilan 
umidining biroz susayganini mohirona ifodalaydi: 
O‘sha “o‘n bir 
hur go‘dakning umrini ham, baxtini ham, rizqini ham Ollohim qol-
gan uchtasiga bergani rost bo‘lsin”, deb yurganida, 
umidi xira 
tortdi
(“Devona”, 350-bet). 
Yana bir o‘rinda xuddi shu iborani “umid uchqunlari ustiga 
kul tortmoq” shaklida qo‘llaydi: 
Eshikning sharaqlab yopilishi 
so‘nggi umid uchqunlari ustiga kul tortdi 
(“Erkin”, 319-
bet). Adabiy tilda “umid uchqunlari ko‘rindi”, “umid uchqunlari 
yondi” yoki “umid uchqunlari so‘ndi” iboralari keng qo‘llaniladi. 
Yozuvchi tomonidan esa unga o‘ziga xos o‘zgartirishlar kiritilib,
“umid uchqunlari ustiga kul tortmoq” shaklida berlgan. Mantiqan 
olib qaralganda, “umid uchqunlari” so‘nishi tabiiy holat va uch-
qun kulga aylanadi. Bu o‘rinda yozuvchining mahorati shunda-
ki, umidning bevaqt, kutilmaganda, ya’ni hali uchqun borligiga 
qaramay ayovsiz so‘ndirilganligi holati ibora tarkibiga “so‘nggi”, 
“ustiga kul tortmoq” komponentlarini qo‘shish orqali qahramon 
ruhiyati yaqqol tasvirlab berilgan. Shuningdek, “umid yuziga 
tuproq tortmoq” varianti ham “umid uchqunlari so‘ndi” iborasiga 
qaraganda keskin xulosani ifodalashi o‘ziga xos ma’noni ang-
latadi: 
Faqat...ko‘p yillik 
umidimning yuziga tuproq tortish
 
menga og‘irlik qilyapti...
(“Bekat”, 481-bet). “Umidi so‘nishi” yoki 
“umid uchqunlari so‘nishi” ma’lum vaqtlar o‘tib yana umidning 
paydo bo‘lishiga imkon qoldiradi, lekin “umidi yuziga tuproq tor-
tish” umididan butunlay voz kechishni anglatadi. 
Yozuvchi tomonidan qo‘llanilgan iboralarda ma’lum ma’no 
kuchayishi dinamikasini ko‘rish mumkin: