Jumamuratova iroda, 192-guruh “Ta’viz ul-oshiqin” devonining 2014-yilgi nashri bilan tanishish / 1

JUMAMURATOVA IRODA, 192-GURUH

“Ta’viz ul-oshiqin” devonining 2014-yilgi nashri bilan tanishish / 1

Muhammad Rizo Ogahiyning 2014-yilgi “Ta’viz ul oshiqin” devoni nashri uning to’la asarlar to’plami tarkibida, 1-tomida nashr qilingan. Ushbu nashr Ogahiy tavalludining 205 yilligiga bag’ishlangan.

Ogahiy asarlarini dastlab O’zbekiston fan arboblari professor G’ulom Karimov va dotsent Subutoy Dolimov jamlab, Ogahiyning olti tomlik “Asarlar” (1961 – 1990) ni nashr qilgan edilar. Ushbu nashr ulug’ shoir ijodining barcha qirralarini aks ettirgan bo’lishiga qaramay u sho’rolar davrida amalga oshirilgani uchun shoirning ayrim tasavvufiy ruhdagi asarlari kirmay qolgan, tarixiy asarlarining an’anaviy muqaddima va Qur’on, hadislar keltirilgan qismi esa tushirib qoldirilgan edi. Mustaqillik yillarida Ogahiyning serqirra ijodidan bahramand bo’lish natijasida adib ma’naviy merosini jiddiy o’rganishga kirishildi. Filolog va tarixchi olimlarning sa’y-harakatlari bilan bir qator avvalgi nashr qilingan asarlari chop etildi. Ushbu nashr o’zbek adabiyotshunosligi va tarixnavisligining so’nggi yutuqlarini o’zida aks ettirgan holda amalga oshirilmoqda. Nashr ishlariga Xorazm Ma’mun akademiyasi, O’zbekiston Milliy universiteti, Urganch davlat universiteti, O’zR Fanlar Akademiyasi, Alisher Navoiy nomidagi o’zbek tili va adabiyoti, Abu Rayhon Beruniy nomidagi sharqshunoslik va tarix institutlari hamda Alisher Navoiy nomidagi Davlat Adabiyot muzeyi ilmiy xodimlari, shuningdek boshqa sohalarda ishlayotgan mazkur soha bilan bog’liq olim va adiblar jalb etildi.

Ogahiy xalq orasida ko’proq lirik shoir sifatida mashhur. Umrining so’nggi yillarida tuzgan lirik kulliyoti – “Ta’viz ul-oshiqin” (“Oshiqlar tumori” 1872-yil) bizgacha to’la yetib kelgan. Devon an’anaviy tartibda tuzilgan:

470 g’azal

3 mustazod

89 muxammas

5 musaddas

2 murabba

4 musamman

4 tarje’band

7 qit’a

80 ruboiy

10 tuyuq

1 mulamma

4 chiston

2 muammo

4 masnaviy

1 bahri tavil

1 munojot

1 oshiq va mashuq savol-javobi

20 ta’rix

19 qasida

Jami: 18000 misra