60. Илимниң аксиологиялық суверенлиги проблемасы
Т.с. социаллық зәрүрлик, илим этосы, аксиология.
Оныц бахалак системасы менен олшенеди. Бахалаыкларды аксиологиялык .талиматлар изертлейди. Оны илимге биринши реет Шелерь кириткен. Алды менен бахалы тусинигине итибар беретугын болсак ол еки мазмунда алып каралады. .
1) Обьектив дуньяны касийетидеп белгилесе
2) Мазмунда субьектив мазмун менен байланыстырылады. Бахалык адам ушын ахмийетке ийе болган тийкар бахалыкларды мазмунлы тийкар жактан экономикалык социяллык руухый сиясий хам тагы баска турлерге болемиз.
61.Дөретиўшилик ҳәм гениаллылық
Т.с. талант, уқыплылық, гениаллылық, дөретиўшилик, сана структурасы.
Доретиушилик хаккында концепциялардын бес эскизинкорсетип отиуге болады.1.Доретиушиликти адамларга берилген кудайлык сауга ретинде алып каралады.2Тек балаларга тан касийет екенлигин айтады.3Доретиушилик насиллик теориясын коллап-кууатлады.4Доретиушиликтин потологиялык теориясын беккемледи.5Доретиушилик насиллик куумайды адам тарепинен ерисилетугын мазмун онын жамийетте омир процессинде алатугын тарбия хам талим менен аныкланады. Инсандагы укыплылыктын рауажланыу дарежесин таланттын гениалык тусиниклер менен саулелендириуге болады. Гениаллыкталанттын рауажланыуынын жокары баскыш болып доретиушиликтин анау ямаса мынау принципиал алга илгериулиушилкке ерисиудихам дауирди ацлатады.
62. Илимий билимди дифференциациялаў, интеграциялаў мәселеси
Т.с. илим, бөлеклеў, байланыс, бир пүтинлик, классификация.
Даслеп илим болеклерге болинбеген. Мысалы: Грецияда илим философиядан ажралмайтугын, тутасбир путин ретинде пайда болган, лекин сол уакытта илимий ахмийетке ийе дифференциал пайда болды. Бир путин илим табият хам жамийет хаккындагы илим математика хам физика философия болып, шакапларга болинеди. Сонынан ала, -илимлердин тийкаргы еки группасы, жамийет хаккындагы илим хам табият хаккындагы илимлер пайда болды. Олар орталык белгилерге ийе болганлыгы менен де жамийетлик турмыстагы орны бойынша бир-биринен адеуир айырмашылыклага ийе. Мысалы: Илимий билимде техникалык дузилмелерде физикалык хам химия харекетин уйренетугын техникалык илимлер жанлы табият нызамларынын харекетин уйренетугын медецина, физика, химия, астрономия хам тагыда баска табият хаккындагы илимлерге косылады. Бул жамийет хаккындагы гуманитар илимлер болса, ондирис катнасыкларынын рауажланыуы жамийетлик катнасыклардын путкил системасы менен байланыслы. Сонгы жыллары табият хаккындагы негизги илимлер, билимнин коп санлы тарауларынын комплексине айланып атыр. Олардын хар бири осип оз алдына илимге айланып атыр.
Do'stlaringiz bilan baham: |