Маденият хам доретиушилик.Маденият-жамийеттин,, адамнын доретиуши кушлерининхам укыплылыкларынын рауажланыуынын тарийхый белгили дарежесин оз ишине камтыушы омир суриу харкетинин шолкемлесиуинин хам рауажланыуынынозгеше адамлык усылын анлатады. Доретиушилик кайталанбаушылыгы, оригиналлыгы хам жамийетлик тарийхый уникаллыгы менен паркланатугын кандайда бир сапалы жаналык пайда етиуши озгеше искерлик болып табылады. Доретиушилик хам маденият оз-ара узликсиз байланысып, бул байланыс Адам искерлигинин хар кыйлы турлери, илим, искусство, философия х. т.б аркалы иске асырылады. Бул тусиниклерге берилетугын тураклы аныкламалардын мазмунын анализлеуде, олардын биреўиниң екиншиси аркалы аңлататуғынын көрсетеди. Искерлик мазмун ретинде дуньяны адамлардыц мәплерине карай максетке багдарланган турде (керсетиуди) өзгертиуди анлатыушы коршаган дуньяга адамнын катнасынын актив формасы алып каралады. Хазир илимий билимлер аксиологиялык коз-карастай нейтраллык характерге ийе деп айтыудынози кыйын (олар адамзатка колланыуына байланыслы жаксылык хам жаманлык алып келиуи мумкин). Себеби, бахаланыуга билиу обьекти сыпатындагы адамга эксперимент койыу гуманлык характерге ийе ме деген процесстин ози ушырайды.
38. Дөретиўшиликти анализлеўдиң философиялық принциплери
Т.с. ҳәрекет, раўажланыў, өзин өзи шөлкемлестириў, дөретиўшилик, искерлик мәденият.
Доретиушиликти уйрениу, философиялык шартлерин анализлеу искерликтин доретиушилик компонентинин универсаллылыгынын саулелениу принципи менен сайкесликте каралса толык болады. Философияда саулелениу материаллык универсияллык касийети сыпатында алып каралады. Саулелениудин ен жокаргы формасы ретинде Адам санасын хамоз-ози анлауды болип корсетиуге болады. Усы дорежеде саулелениудин доретиушилик актив характлерин, онын сайландылыкка, максетке багдарланыулылыкка, излениу искерлигине ийе болыуы тууралы айтыуга болады. Саулелениу, избе-из рауажланыуы аркалы, ен жокары баскышта, ягный Адам санасы дарежесинде ийе болады. Материанын атрибутивлик касийети озин-ози шолкемлестириудин касийетин анлатады. Дара субьект дарежесинде саулелениудин даслепки формаларына сезиу, кабыл етиу, елеслеуге-доретиушилик искерликтин формаларын колланыу фантазия, интуацияны койыуга болады. Солай етип, доретиушинин формаларынын, узак дауам еткен эволюциясынын жуумагы, онын Адам санасынын пайда болыуы менен байланыслы болган жокаргы баскыш болып табылады. Илимий доретиушлик адамзат маденияты системасында тарийхый субьектти доретиуши искерлигинин тек гана бир путин турин анлатады.
Do'stlaringiz bilan baham: |