Jobası!!!
Ekskursiya xızmetinde obiektlerdi aytıp beriw wazıypaları
Ekskursiya xızmetinde obiektlerdi aytıp beriwdiń όzine tán qásiyetleri
Obiektlerdi aytıp beriwdiń usılları
Ekskursiya xızmetinde obiektlerdi aytıp beriw usılları
Ekskursiya xızmeti processinde ekskursantlardıń átirapındaǵı obiektlerge názer taslap, onı aqıl etiwi hám de gidtiń aytıp berii ortasında uyqaslıqtı támiynlew zárúr bolıp tabıladı. Ekskursiya aytıp beriwi ne? Bul ekskursiya xızmetiniń awızsha bόlegi bolıp, gid tárepinen gruppaǵa obiektler haqqında maǵlıwmatlar, túsinikler beriw bolıp processi tabıladı. Bul όtmishten qalǵan estelikler, tarıyxıy waqıyalar, tarıyxıy shaxslar tuwrısındaǵı obrazlı maǵlıwmatalr bolıp tabıladı.
Ekskursiya xızmetinde obiektlerdi aytıp beriwdiń rόlin bahalawda ekskursiyashunos ilimpazlar pikirles bolǵan. Olardıń pikirine qaraǵanda, obiektlerdi aytıp beriw kόriletuǵın obiektlerge qosımsh esaplanıp, ol boslıqlarǵa iye bolmawı, lekciyaǵa aylanıp qalmawı kerek.
Gidtiń hikayası eki qıylı wazıypanı atqaradı:
Túsindiredi, kόrgen processlerdi toltıradı;
Aynı waqıtta ekskursant kόralmaytın zattı qayta tikleydi.
Ekskursiya xızmetinde ekskursantlarına juwap beriw, gid replikası, ekskursiya baslanıwındaǵı kiriw sόzi hám juwmaǵındaǵ’ juwmaq bόlegi, << Gid portfeli >> ndegi rόrgizbeli qurallardı kόrsetiw de hikaya etiwge kiredi.
Ekskursiya xızmetinde obiektti aytıp beriw – individual sόylew (monologik) úlgisi bolıp, kόpshilik aldında qabıl etilgen sόylew normalarına ámel etilgen haldaǵı gidtiń dawıslı jeke teksti bolıp tabıladı. Ekskursiya xızmeti obiektlerin aytıp beriw processi awızsha informaciyadan – kόrgizbeli, kόrgizbeli tásirlendiriwden – sόzli bahalaw hám juwmaqlarǵa qaray keńeyip baradı. N.A Geynikeniń atap όtiwinshe, temanı úyreniwde hikayanıń normasınan asıwı, ekskursiya xızmetinde awızsha materiallardıń kόbeyiwi onıń tiykarǵı áhmiyetliligin joǵaltadı. Gidlarda tez-tez ushırasıp turatuǵın kemshilikler olar tárepinen ekskursiya obiektleri onsha kόp kόrsetilmeydi kerisinshe, hikaya etiledi. Bul bolsa ekskursantlardıń όz ústinde όzbetinshe islew qábiletin páseyttiredi, yaǵnıy ekskursiya processin illyustraciyaǵa bay lekciyaǵa aylantıradı. Sonday eken, ekskursiya xızmetinde hikayalanıp at’rǵan hár bir zat kόrgizbeli qatarda bolıwı ketek. Gid gruppaǵa obiekttikόrsetiw menen birge onı tereń analiz etedi, túsindiredi, tarıyxıy dálillerdi keltiredi. Ekskursiya processinde obiektler ekskursantlar kόz aldında tarıyxtı tikleydi, isenimli tárizde onı súwretlewge járdem beredi. Hikayanıń maqzmunlılıǵı obiektke, yaǵnıy onıń ayırıqshalıǵı, informaciyaǵa qanshelli bay ekenligine baylanıslı. Ekskursiya xızmetiniń ulıwma dawam etiw waqıtına hikaya qılıw processiniń úlesi kemirek bolıwı zárúr.
Ekskursiya xızmeti hikayasına aldınnan tayarlıq kόriledi. Hikaya qılıwda gidtiń qıyalına kútpegende qanday da bir piker keliwi múmkin. Mısalı: mámleket, xalıqtıń áyne waqıtta basınan keshirip atırǵan jaǵdayları, waqıya hádiyseler, dáliller, qosıq dόretiwshilik hámde shıǵarma úlgileri hám basqalar. Ekskursiya xızmeti hikayasına qoyılatuǵın tiykarǵı talaplar tόmendegilerden ibarat:
tematikalıq
anıqlıǵı
baylanıslılıǵı
mantiqiyliǵı
qısqa hám qısqashalıǵı
isenimliligi
ápiwayılıǵı
juwmaqlanǵanlıǵı
kόrsetiw processi menen baylanıslılıǵı
ilimiyligi
Ekskursiya obiektlerin hikaya qılıw monolog ayırıqshalıǵına iye. Sonı da atap όtiw kerek, ayırım gidlar ekskursiya processin belgili bir bόlegin dialogqa aylandıradı. Gid hám de ekskursantlar ortasındaǵı dialog processinde materialdi qabillaw aktivlesedi. Ekskursiya xizmetinde monologdan diologqa otiwde ekskursantlar tárepinen beriletuǵın sorawlarǵa juwap beriwi ham olardin replikalari menen islew gidtan ulken uqip talap etedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |