Joba: Kirisiw linux haqqinda mag’luwmat linux ne? Jaratiliw tariyxi abzalliqlari ha’m kemshilikleri os salistiriw kemshilikleri abzallıqları Juwmaq Paydalanilg’an adebiyatlar Kirisiw

Joba:

Kirisiw

1. LINUX Haqqinda mag’luwmat

1. 1 LINUX NE? 4

1. 2 Jaratiliw tariyxi

2. 6 ABZALLIQLARI HA’M KEMSHILIKLERI

2. 1 OS 6 SALISTIRIW

2. 2 kemshilikleri

2. 3 abzallıqları

Juwmaq

Paydalanilg’an adebiyatlar

Kirisiw

Operatsion sistema - Paydalanıwshınıń kompyuter menen óz-ara baylanısın shólkemlestiriw hám basqa barlıq programmalardı ámelge asırıwdı maqset etken óz-ara baylanıslı sistema programmaları kompleksi. Operatsion sistema kompyuter úskeneleri hám ámelge asırilatuǵın programmalar, sonıń menen birge, paydalanıwshı ortasında baylanıs wazıypasın atqaradı.

Dúnyadaǵı eń ataqlı Microsoft operatsion sistemaları. Olardıń úlesi barlıq operatsion sistemalar arasında 95%. Bul kompaniyanıń eń turaqlı sistemaları NT (Windows NT/2 K/XP) texnologiyasına tiykarlanǵan. Sońǵı altı jıl ishinde Linux dep atalǵan operatsion sistemanıń ataqlılıǵı asıp barıp atır.

Bul operatsion sistemalardıń barlıǵı kóp paydalanıwshılar, kóp wazıypa. Olar tarmaqtı keń qollap-quwatlaw, maǵlıwmatlardı qorǵaw hám basqa birdey funktsiyalardı islep shıqtılar. Nátiyjede, olar qarıydar menen baylanıslı qızıǵıwshılıq sheńberine sáykes keledi, bul bolsa OS ıshqıpazları hám olardıń dóretiwshileri ortasında júzege kelgen kelspewshilikdıń hasası bolıp xızmet etedi.

Bul dóretpede Windows operatsion sistemasına bólek itibar berilmaydi, sebebi kompyuterden paydalanatuǵın derlik hár bir kisi, álbette, Windows jumıs stoli operatsion sisteması retinde paydalanadı. Biraq Linux OS menen hámme tanıw emes, sol sebepli bul OS tolıq kórip shıǵıladı.

Abstraktning maqseti " Linux operatsion sistemasınıń abzallıqları hám kemshiliklerin úyreniw" bolıp tabıladı.

Bul maqsetke erisiw ushın tómendegi wazıypalardı orınlaw kerek:

1. Sorawǵa juwap tabıw " Linux ne? ».

2. Onıń kelip shıǵıw tariyxın kórip shıǵıń.

3. Basqa operatsion sistemalarǵa salıstırǵanda bul operatsion sistemanıń abzallıqları hám kemshiliklerin atap ótiw.

4. Sın pikirdi analiz qılıw hám tiyisli juwmaqlar shıǵarıw.

Bul wazıypalardı orınlaw ushın Microsoft hám GNU/Linux ortasındaǵı munasábetlerdi talqılaw tarawına tereń túsiw kerek.

Linux tarqatıw (sonıń menen birge, Linux tarqatıw, Linux tarqatıw )-Linux yadrosınan paydalanatuǵın operatsion sistemalardıń ulıwma tariypi, paydalanıwshı úskenesine juwmaqlawshı ornatıw ushın tayın. Yadro hám operatsion sistemanıń ózi menen bir qatarda, tarqatıw (yamasa qısqasha tarqatıw ) ádetde hújjetler hám kesteler redaktorları, multimedia pleyerlari, maǵlıwmatlar bazaları menen isleytuǵın sistemalar hám basqalar sıyaqlı keń kólemdegi qosımshalardı óz ishine aladı. Tarqatıw sheńberinde usınıs etilgen operatsion sistema Linux yadrosınan ibarat hám ádetde GNU joybarı sheńberinde islep shıǵarılǵan kitapxanalar hám járdemshi programmalar kompleksin, sonıń menen birge, X Window System grafik tómen sistemasın óz ishine aladı. Kishi tarqatıwlar X tómen sistemasın jetkizip beriwdi óz ishine almaydı hám únemlew ushın Busybox, uClibc yamasa dietlibs sıyaqlı GNU járdem programmalarına alternativlardı usınıwı múmkin. Házirgi waqıtta altı júzden artıq Linux tarqatıw ámeldegi; olardıń yarımınan ko'pi házirgi waqıtta qollap -quwatlanadı, bul bolsa tarqatıw islep shıǵıwshıları tárepinen úzliksiz túrde jańalanishlarni támiyinleydi.

Yadro hám oǵan tiyisli programmalıq támiynat tiykarınan ashıq bolǵanı ushın, Linuxning bir yamasa bir neshe bólistiriwi eń keń túrdegi úskenelerge ornatılıwı múmkin: eń sońǵı texnologiyalar, server, noutbuk yamasa netbook, smartfon yamasa planshet kompyuter menen úskenelestirilgen úy kompyuter. Bunnan tısqarı, birpara Linux taratıwshıları sheklengen resurslarǵa iye bolǵan ortalıqta (mısalı, mikrokontrollerdagi sheshimlerde yamasa floppy disktan júklep alıw ushın júdá gónergen úskenede) ashıw ushın arnawlı mólsherlengen.

Kommerciyalıq qollap-quwatlaw (Fedora, Red Hat, Novell, Ubuntu) hám tek valantyorlar (Depian hám Gentoo) tárepinen islep shıǵılǵan tarqatpalar bar.

1. LINUX HAQIDA UMUMIY MA'LUMOT

1. 1 LINUX NE?

Linux-tálim, biznes, individual programmalastırıw ushın kóp wazıypa hám kóp paydalanıwshılar operatsion sisteması. Linux UNIX-soǵan uqsas operatsion sistemalar shańaraǵına tiyisli.

Sorawǵa juwaplar " hám Linux ne? " kóp zatlardı tabıwıńız múmkin.

Kópshilik Linux tek yadro ekenligine ıseniwedi. Lekin bir yadro paydalanıwshı ushın paydasız. Yadro, shubhasız, Linux operatsion sistemasınıń tasdiyqı bolsa -de, paydalanıwshı mudamı programma programmaları menen islewi kerek. Bul programmalar yadrodan kem emes. Sol sebepli Linux ádetde bul operatsion sistema menen hár bir kompyuterde ornatılǵan yadro hám tiykarǵı programma programmaları kompleksi bolıp tabıladı. Yadro hám programma programmaların bir pútkilge birlestiriw sistema atı menen kórinetuǵın boladı : GNU/Linux. GNU, ádetde, Unix-soǵan uqsas sistemaǵa uqsas programmalar kompleksin jaratıw boyınsha joybar bolıp tabıladı.

1. 2 Jaratiliw tariyxi

Linux daslep Linus Torvalds tárepinen jazılǵan hám keyinirek dúnya boylap kóplegen adamlar tárepinen islep shıǵılǵan. UNIX operatsion sistemasınıń kloni bolıp tabıladı, kompyuterler ushın islep shıǵılǵan birinshi kúshli operatsion sistemalardan biri, biraq biypul emes. Biraq, Unix SYSTEM Laboratories (UNIX jaratıwshıları ) yamasa Tuyıqlı universiteti, Tuyıqeley Software Distribution (BSD) islep shıǵıwshıları onıń jaratılıwında qatnasıw etpediler. Linuxning tariyxınan eń qızıqlı faktlardan biri sonda, onıń jaratılıwında dúnya daǵı adamlar - Avstraliyadan Finlyandiyaǵa shekem bir waqtıniń ózinde qatnasqan hám sol payıtqa deyin bunı dawam ettirmoqda.

Daslep, Linux 386 protsessorida islew ushın islep shıǵılǵan. Linus Torvaldsning birinshi joybarlarınan biri aaaa, ekinshisi bolsa BBB ni basıp shıǵarǵan processler ortasında almasinadigan programma edi. Keyinirek bul programma Linuxga aylandı. Tuwrı, haqıyqat Linus operatsion sistemanıń yadrosın islep shıqtı jáne onıń turaqlılıǵın ushın juwap beredi. Linux X Window grafik sistemasın óz ishine alǵan ataqlı Unix programmalıq támiynatınıń úlken bólegin qollap - quwatlaydı jáne bul júdá kóp programma. Lekin sonı atap ótiw kerek, Linux pútkilley biypul. Siz tólewińiz kerek bolǵan maksimal muǵdar -Linux tarqatıw jazılǵan paket hám CD ushın.

Tarqatıw OS + Linux ushın programmalıq paketler kompleksi bolıp tabıladı. Sonı da atap ótiw kerek, bulardıń barlıǵı derek tekstleri menen birge keledi hám Linux astında jazılǵan hár qanday programma óz-ózinen ózgertiliwi múmkin. Bunnan tısqarı, hár qanday programmanı hár qanday platformaga ótkeriw imkaniyatın beredi - Intel PC, Makintosh. Aytqansha, joqarıda aytılǵanlardıń hámmesi GNU joybarınıń bir bólegi bolǵan biypul programmalıq támiynat fondı sebepli júzege keldi.jáne bul maqsetler ushın General Public License (GPL) jaratılǵan bolıp, ol jaǵdayda Linux - barlıq programmalıq támiynat sıyaqlı biypul, Linux yamasa onıń bólimleri ushın programmalıq támiynattan kommerciya maqsetlerinde paydalanıw qadaǵan etiledi.

Joqarıda aytıp ótilgenlerge qosımsha túrde, Linux júdá kúshli hám turaqlı operatsion sistema bolıp tabıladı. Onı tarmaq arqalı isletiw ózin aqlaydı jáne onı sındırıw ańsat emes.

Búgingi kúnde Linuxning rawajlanıwı eki filialǵa tuwrı keledi. Birinshisi, hátte versiya nomerleri (2. 0, 2. 2, 2. 4) menen Linuxning jáne de turaqlı, isenimli versiyası esaplanadı. Ekinshisi, versiyaları ájep nomerler menen nomerlengen (2. 1, 2. 3), jáne de mártlikli hám tezirek rawajlanıp atırǵan hám sol sebepli (ókiniw menen aytamız ) kóbirek qátelerge bay.

Linuxda C, D disklarına bóliniw joq hám apparatlar menen ushırasıw procesi júdá qolay. Barlıq apparatlar óz sistema faylına iye, barlıq disklar bir fayl sistemasına jalǵanadı hám barlıǵı monolitik, birdey kórinedi. Kataloglardıń anıq dúzilisi hár qanday maǵlıwmattı tezlik penen tabıwǵa múmkinshilik beredi. Kitapxana faylları ushın -sizdiń katalogıńız, fayllardı isletiw ushın -ózińiz, sazlamali fayllar ushın -ózińiz, apparat faylları ushın -ózińiz hám basqalar.

Yadrodıń modulyarligi kompyuterdi qayta jumısqa túsirmesten hár qanday OS xızmetlerin jalǵaw imkaniyatın beredi. Bunnan tısqarı, OS yadrosın qayta qayta tiklewińiz múmkin, yadro dárekleriniń paydası da hár qanday tarqatıwda bar.

Linux operatsion sistemasında júdá sheberona, eger sonday dep aytsam, multitasking ideyası isletiledi, yaǵnıy. sistema daǵı hár qanday processler bir waqtıniń ózinde ámelge asıriladı (Windows menen Salıstırıń : fayllardı disketke nusqalaw hám sol waqıtta muzıka tıńlaw mudamı da uyqas kelmeydi).

Linux Windows -den bir az kóbirek quramalı hám hár bir kisi Windows -den paydalanǵannen keyin oǵan ótiw ańsat emes. Bir qarawda, ol júdá qolaysız hám qurıw qıyın bolǵanı sıyaqlı kórinisi múmkin.

Linux siz ózińiz ushın maslastırılıwı múmkin, sol sebepli siz bul operatsion sistemadan paydalanǵaningizdan júdá minnetdar bolasız. Kóp sanlı Sazlamalar operatsion sistemanıń sırtqı (hám ishki) kórinisin ózgertiwge múmkinshilik beredi. Linuxda grafik qabıqtan paydalanıw múmkinshiligi ámeldegi, bir neshe ofis paketleri, server programmaları, qawipsizlik diywalları bar.

Hár qanday maza ushın hár qıylı programmalar bar.

1998-de Linux serverleri ushın eń tez rawajlanıp atırǵan operatsion sistema bolıp, onıń tarqalıwı sol jılı 212% ga asdı.

Búgingi kúnde Linux paydalanıwshıları 20, 000, 000 den artıq. Linux astında úy paydalanıw ushın mólsherlengen hám tolıq UNIX jumıs stanciyaları hám Internet serverleri ushın mólsherlengen kóplegen qosımshalar bar.

Eger kommerciya operatsion sistemasınan paydalanǵande paydalanıwshı aldınǵı versiya daǵı kemshiliklersiz sistemanı alıw ushın keyingi versiyanı shıǵarıwdı kútiwge májbúr bolsa, Linux modulyarligi keminde eki ayda bir ret yamasa hátte tez-tez (turaqlı versiya ) shıǵıs jańa yadronı júklep alıw imkaniyatın beredi.

2. ABZALLIQLARI HA’M KEMSHILIKLERI

Linux tárepdarları kóbinese Linuxning abzallıqları haqqında sóylegende, olar Windows kemshiliklerin Dizimlesedi. Lekin kóbinese bul anıq, sebebi hámme zat salıstırıwlawda málim hám kópshilik kompyuter paydalanıwshıları endi tek Windows menen tanıw. Al, Linux ne beredi?

2. 1 OS SALISTIRIW

Stiv Balmer, Microsoft prezidenti hám bas direktorı (bas direktorı ): " 2001 jılda Linux korporatsiyasi ushın eń saldamlı qáwip boladı. Men Linux fenomenini birinshi cifrlı abay dep esaplayman.

Linus Torvalds, Linux operatsion sistemasın jaratıwshısı : " men Microsoft ob'ektiv túrde jaman operatsion sistema jaratqanına isenemen hám men onı az-azdan adamlarǵa qanday etip tamasha qılıwdı qızıqtiraman".

Linux/Unix hám Windows/MacOS ortasındaǵı tiykarǵı parq, hesh qanday grafik interfeyssiz islew qábileti bolıp tabıladı.

Linuxning unamlı sapası ushın kóbinese viruslarǵa bolǵan óziniń sadiqliǵin beriwge háreket qılıwadı. Linux astında isleytuǵın hesh qanday virus joq. Haqıyqattan da, Linux astında saldamlı viruslardı islep shıǵıw júdá qıyın wazıypa ; Windows mısalında emes. Linux astında viruslar da bar, eger siz olarǵa Windows sıyaqlı itibar bermasligingiz kerek.

Microsofttıń Linuxga bolǵan sın pikirleri, ásirese, jaqında Microsoft júdá xarakterli " Linux Myths" atlı hújjetti shıǵarlıǵi sebepli, oǵırı ańsat»

(http://www. microsoft. com/ntserver/nts/news/msnw/LinuxMyths. asp), onıń maqseti Windows NT dıń abzallıqların tastıyıqlaw bolıp tabıladı. Hújjettiń dáslepki bóleginde Linuxning UNIXning bir túri ekenligi hám nátiyjede onıń arxitekturası 30 jıl aldın islep shıǵılǵanlıǵı sebepli uzaq waqıttan berli gónergen texnologiyalardıń jugin kóteriwi aytnadı. Bul, Microsoft -dıń pikirine kóre, Linux kóp protsessorli konfiguratsiyalar, Gui, assimetrik i/u, qawipsizlikti qollap-quwatlaw menen baylanıslı máselelerge dus kelip atır.

Islew

Bir ret Windows NT bir neshe platformalarda (Intel, PowerPC, Alpha, MIPS) islewi múmkin edi, biraq házirde tek Intel qaldı. Usınıń menen birge, Linux kóplegen platformalarda, atap aytqanda, eń sońǵı RISC sistemalarında isleydi. Soǵan qaramay, Linuxda kóp protsessorli konfiguratsiyalarni qollap-quwatlaw Linux islep shıǵıwshılarınıń ózleri menen razı bolǵan eń jaqsı usıl emesligin tán alıwımız kerek. Biraq Unixga salıstırǵanda birdey juwmaq shıǵarıw, hesh bolmaǵanda, saldamlı emes. Kúshli UNIX Windows NT / 2000 dıń bir neshe jıl ishinde eń jaqsı dárejesine erisiw ushın bunday joqarı dárejedegi ólshewge iye.

Maksimal RAM kólemi

Microsoft, Linux tek 2 Gb yadtı qollap — quwatlaydı, NT-4 Gb. Biraq, individual Linux provayderlari endi 4 Gb yadtı qollap -quwatlamoqda. Sonı da esten shıǵarmaw kerek, Microsoft bunday járdemdi tek jaqında hám tek NT 4. 0 korporativ versiyasında ámelge asırdı.

Linux OS bir waqtıniń ózinde segizta disk yad bólegin isletiwi múmkin.

Isenimlilik

Linuxning eń jaman sheklewlerinen biri bul sistemada isletiletuǵın ext2 fayl sisteması. Haqıyqattan da, log fayl sistemasına iye bolmaydıden, OS korporativ ortalıqta arza beriwdi talap ete almaydı. Biraq, Windows NTFS-den NTFS da jetilisken emes. Onıń qábiletleri boyınsha NTFS kommerciya UNIX fayl sistemalarınan talay tómen. Bunnan tısqarı, Linux ushın log fayl sistemaları islep shıǵılǵan bolsa -de, olar standart támiynatqa kiritilmegen.

Linux derek kodları ǵalabalıq bolıp tabıladı hám mashqala júzege kelip tezlik penen dúzetiledi. Menimcha, NT arxitekturası tiykarınan kóplegen server máselelerin sheshiw ushın júdá uyqas kelmeydi.

Soǵan qaramay, NT hám UNIXning kóp sortları ulıwma máselelerge iye. Bunday sistemalardıń barlıǵı protsessorning tek eki halqasın (jeńillikler dárejesin) óz ishine aladı. Atap aytqanda, Intel protsessorlari ushın sistemalar nol (yadro dárejesi) hám úshinshi (paydalanıwshı dárejesinde) halqadan paydalanadı. hám nol halqasında sistemanıń yadrosı hám apparat drayverlari " aylanadı". Usınıń menen birge, Intel protsessorlari uzaq waqıt dawamında tórtew halqaǵa iye.

Ma`nisi

Microsoft, Linuxning biypul ekenligin ańız emes, dep aytıp otedi. Menimcha, bul pútkilley tuwrı juwmaq. Taǵı bir soraw — Linux paydalanıw qanshellilik qımbat.

Sonı unutpangki, Linux hám bul OS ushın bir neshe mıń programma derlik biypul usınıs etiledi.

Linuxda qánigeni tayarlaw tekǵana NT, bálki UNIX sawda-satıq boyınsha qánigelerdi oqıtıw ǵárejetlerinen asıp ketetuǵın ǵárejetlerdi talap etedi. Bólekan, sonıń menen birge, ntni Linuxga qaraǵanda Sazlaw hám basqarıw ańsatlaw ekenligi haqqındaǵı dawa menen de kelisim múmkin, eger Linux menen baylanıslı jaǵday júdá tez ózgerip turadı. Biraq, buǵan baylanıslı basqa pikirler bar.

Qawipsizlik

Kirisiwdi basqarıw dizimlerin (ACL) qollap-quwatlawdıń etiwmasligi korporativ dárejedegi Linux zaifligi haqqında gápiradi. Kópshilik kommerciya UNIX fayl sisteması dárejesinde ACL-ni qollap -quwatlaydı, biraq standart Linux támiynatında da bunday zat joq. Óz gezeginde, Windows NT ACL-ni tekǵana fayllar hám kataloglar dárejesinde, bálki UNIX-dıń bólek versiyaları menen maqtanıwları múmkin bolǵan operatsion sistema ob'ektleri dárejesinde de qollap -quwatlaydı.

Linux (UNIX sıyaqlı ) programma dawamında paydalanıwshı hám gruppa identifikatorini ózgertiw múmkinshiligin beredi (SUID hám SGUID bıytları ). Bunday halda, arnawlı bir programma dawamında paydalanıwshı basqa Paydalanıwshınıń, sonday-aq admınıstratorning huqıqların aladı. Soǵan qaramay, ádalatlı bolıw ushın, SUID bıytların nadurıs isletiw sistema qawipsizligine saldamlı abay salıp qoyıp atır. Linuxda bólek qosımshalarǵa kirisiw múmkin bolǵan autentifikatsiya modulları (Pluggable Authentication Module, PAM) texnologiyası járdeminde sazlanıwı múmkin.

Sonı unutpangki, Eger " qorǵaw" sistemasındaǵı kemshilikler anıqlansa, " yamalar" sisteması Linux óndiriwshileri tárepinen tezirek islep shiǵarıladı.

Linuxdan ayrıqsha bolıp esaplanıw, Windows NT disk maydanı kvota sistemasına iye emes, bul bolsa disklardı toltırıwdan qorǵaw etedi hám paydalanıwshılar ortasında bos jaydı ádalatlı bólistiriwdi támiyinleydi.

Álbette, Windows hám Linux da ulıwma bir zatqa iye: grafik interfeyslerdiń uqsaslıǵı, fayllar menen islew, UNIXdan Microsoft'm qarızı... 2. 2 kemshilikleri

Linux, hár qanday OS sıyaqlı, óz kemshiliklerine iye. Olardıń eń áhmiyetlileri:

1. Sistema professional bolmaǵan paydalanıwshılar ushın júdá quramalı. Bul kemshilikti grafik yamasa veb-interfeys menen sistemanı sazlaw quralların jaratıw arqalı sheshiw múmkin emes, sebebi programma programmaların islep shıǵıwshılar bunday konfiguratorlarga qızıǵıwshılıqmaydı.jáne bul konfiguratsiya quralların islep shıǵıwshılar sistemanıń basqa bólimlerin rawajlandırıwǵa waqıt tapa almaydılar. Konfiguratsiya programmasına basqarıwlardı qosıw tekst faylına bir neshe qatarlardı qosıwdan kóre talay qımbat. Hújjetlerdi jaratıw tek mashqalanı bólekan yumshatishi múmkin, sebebi kútá úlken kólem degi hújjetlerdi oqıw júdá kóp waqıt talap etedi.

2. Linux ushın apparat drayverlarini islep shıǵıw Windows -dıń arqasında. Linux astında isleytuǵın aydawshılar óndiriwshi firmalar ornına úskeneler paydalanıwshıları tárepinen jazıladı. Tek eń ataqlı apparatlar qollap -quwatlanadı. Óndiriwshilerden Linux astında drayverni jazıw ushın interfeys bólimlerin óz úskeneleri menen ashıwıńız kerek (ishki apparat emes!). Kóplegen óndiriwshiler, bul olardıń nou-xaularini jarıyalaw hám olardıń biznesine zálel etkazishi múmkinligine ıseniwedi. Linux ushın ekilik (derek tekstlersiz) drayverlarni islep shıǵıw qıyın, sebebi aydawshılar ádetde tarqatiletuǵın yadro modulları Linuxning túrli versiyaları ortasında portativlik ushın qaratnmagan hám jańa versiyalar júdá tez-tez shıǵadı.

3. Ataqlı kommerciya programmalıq támiynat islep shıǵıwshıları Linux astında óz programmaların portlatishga asıqmayaptilar. Olar Linuxning " sın kózqarastan massa" ga ıyelewin kútiwedi, yaǵnıy jarılıw daǵı ǵárejetler ónimdi Linux paydalanıwshılarına satıwdan kem dáramat keltirmegenge shekem. Biraq, usı waqıtta, kóplegen paydalanıwshılar Linuxga ótiwge asıqmayaptilar, sebebi onıń astında ádetiy programmalıq támiynat joq.

4. Linux xalıq aralıq jámáát tárepinen islep shıǵılǵan hám olardıń baylanıs tili anglichan tili bolıp tabıladı. Barlıq hújjetler de bul tilde jaratılǵan. Bul hújjetlerdiń tek kishi bir bólegi orıs tiline awdarma etilgen bolıp, anglichan tilinde o'qimagan paydalanıwshılar ushın qıyınshılıq tuwdıradı. Sistema hújjetlersiz túsiniw ushın júdá quramalı hám tema boyınsha orıs tilinde geypara zat tabıw júdá qıyın.

5. Linux tarqatıw ortasındaǵı ayırmashılıqlar qollap-quwatlawda qıyınshılıq tuwdıradı. Standartlastırıw zárúr, lekin tarqatıw parıq etedi hám ornatıw programmaları, programmalıq támiynat ornatıw tártip parıq etedi. Bunnan tısqarı, programmalıq támiynat óndiriwshileri kóbinese ónimlerin tek bir Linux tarqatıwda - eń keń tarqalǵan ónimdi sınap kóriwedi. Tarqatıw, álbette, hár bir kisi bir-birine sáykes keledi (bul barlıq Linux!), lekin geyde kitapxanalar, yadrolar, dáslepki júklew tártibi hám geyde hár qanday tiykarǵı faylǵa jollardıń ózgeriwi menen baylanıslı qıyınshılıqlar bar. Bul mashqalalardıń barlıǵı sheshiledi, biraq olar jaqsılaw bo'lar edi.

2. 3 abzallıqları

Álbette, Linux basqa OSlardan ajralıp turatuǵın ayrıqshalıqlarǵa iye. Eń ataqlı :

1. Buyrıq qatarı

Unix-de, buyrıq qatarınıń paydalanıwshı interfeysi jetiliskenlikke jaqın, sistema menen birge buyrıq qatarı menen isletiliwi múmkin bolǵan júdá kóp paydalı programmalar ámeldegi hám skriptler kóplegen wazıypalardı avtomatlastırıwǵa múmkinshilik beredi. Hátte UNIX - X Window SYSTEM (ICS) grafik interfeysi buyrıq qatarından waz keshiwdi názerde tutmaydi hám Windows sıyaqlı hesh qashan oǵan qarsı shıqpaǵan.

Linux astında Norton - A-Midnight Commander sıyaqlı programmalar bar.

2. Sistemanıń " ayqınligi"

Barmaǵıńızdı hár qanday katalog daǵı hár qanday faylǵa basıwıńız múmkin hám eger qálesangiz, ne ushın kerekligini hám ne ushın bul katalogda ekenligin bilip alıwıńız múmkin. Siz tek málim bir programma ushın kerekli fayllardı qaldırıp, Linuxni bir floppi menen isletiwińiz yamasa bul sistemanı ko'milgan qosımshalardan paydalanıwıńız múmkin.

Linux log faylları, strace járdem programması hám kóplegen disk raskadrovka programmalarına ornatılǵan mashqalalardi anıqlaw ushın rawajlanǵan múmkinshiliklerdi usınıs etedi. Tap sol qurallar sizdiń derek kodların úyreniw qálewi yamasa múmkinshiligi bolmasa da, bul programmanıń qanday islewi haqqında oylawǵa múmkinshilik beredi.

Fayllardı sistemalastırıw da fayl sistemasın túsiniwge járdem beredi.

3. Aralıqtan basqarıw

Linux júdá rawajlanǵan aralıqtan basqarıw qurallarına iye. hám Linux menen isleytuǵın mashinanı terminal emulyatori programması ámeldegi bolǵan basqa sistemadan basqarıwıńız múmkin (mısalı, Windows NT den ayrıqsha bolıp esaplanıw ).

4. Kóp jumıs

Arnawlı Sazlamalar sistemadan ajralıp turadı, yaǵnıy barlıq paydalanıwshılarǵa hám ulıwma sistemaǵa tiyisli bolǵanlardan. Bul ajıratıw sistemanıń turaqlılıǵın hám qawipsizligine unamlı tásir kórsetedi. Multiplayer rejimi paydalanıwshılardıń islewin toqtatmasdan sistemanı sazlaw imkaniyatın beredi.

5. Turaqlılıq

Sistema kitapxanaların jańalaw, apparat drayverlarini júklep alıw hám júklep alıw, kurs daǵı derlik barlıq programmalardı jańalaw sistemanı qayta jumısqa túsirmesten aylar dawamında hám sol sebepli xızmetlerdiń islewi hám paydalanıwshılardıń islewin toqtatmasdan ámelge asırıw imkaniyatın beredi.

Linuxni qayta jumısqa túsiriw tek kompyuterdi jańalaw yamasa yadro jańalanıwında talap etiledi.

6. Maslasıwshı fayl sisteması

Linux fayl sisteması ornatıw noqatları, belgiler hám qattı siltemeler sıyaqlı qurallardı usınıs etedi. Bul sizge disktaǵı jaydı nátiyjeli bólistiriw hám hár qanday programma málim bir katalogda fayldı talap etkende mashqalalardi sheshiw imkaniyatın beredi hám tiykarınan sistemada basqa orında boladı.

Juwmaq

Juwmaq maqseti Linux operatsion sistemasınıń abzallıqları hám kemshiliklerin úyreniw bolıp tabıladı. Maqsetke erisiw ushın ámelge asırılıwı kerek bolǵan bir qatar wazıypalar qoyıldı. Eger hár bir elementti izbe-iz kórip shıqsak, juwmaq maqsetine erisiw múmkin: Linux ne degen sorawǵa tolıq juwap berildi; Linux operatsion sistemasın jaratıw tariyxı basqıshpa-basqısh kórip shıǵıldı ; Microsoft hám ápiwayı paydalanıwshılardıń sın pikirleri analiz etildi; tiykarǵı abzallıqları hám kemshilikleri anıqlandi; alınǵan maǵlıwmatlardı sistemalastırıw hám analiz qılıw arqalı tiyisli juwmaqlar shıǵarıldı.

Jumıs aqırında Linux operatsion sistemasınıń rawajlanıw kelesheklerin analiz qılıw tuwrısında qarar qabıllandı.

Shólkemler basqa OS menen salıstırıwlaw kesteleri sebepli emes, bálki faktlar sebepli Linuxni tańlawın túsiniw zárúrli bolıp tabıladı. Linux haqqında haqıyqat temasına qaytıp, Linux haqıyqattan da isenimli, maslasıwshı hám joqarı nátiyjeli operatsion sistema ekenligin búydew kerek. Programmanıń ayriqsha úlgisi: klaviaturanıń arqasında kóp waqıt sarplaytuǵın injenerler NT den Linuxga ótiwedi, bul bolsa turaqlı túrde qayta jumısqa túsiriw zárúrshiligi menen tınıshsızlanadı. ISPlar (ISP) NT den Linuxga ótedi, sebebi olar jaqsı basqarıwǵa iye.

NT, basqa tárepden, dástúriy paydalanıw qolaylıq, ornatıw qolaylıq, xızmet boljaw, hám qosımshalar sanı zárúr bolsa, xurma saqlap.

Endi Linux NT-den jaqsılaw plug-and-play apparatların ornatıw (tarmaqqa ápiwayı kirisiw menen). Linux jumıs stoli tek Windows sıyaqlı emes, bálki Microsoft Office-ga teń bolǵan qosımshalar paketlerin jumısqa túsiriw ushın sazlanıwı múmkin. Jańa standartlar hám protokollardı ámelge asırıw Linuxda ilgeri júz boladı. Óytkeni sonda, derek kodı ańsatǵana ámeldegi, " yamalar", apparat daǵı kemshilikler ushın, Linux ushın geyde sol kúni shıǵadı.

Sonday etip, bul tema biziń ózgeriwshen dúnyamızda júdá aktual. Operatsion sistemanıń abzallıqları haqqında abstrakt, sheshiletuǵın wazıypalardan ayrıqsha túrde sóylew paydasız.

Paydalanilg’an adebiyatlar

Depian-ga tiykarlanǵan tarqatıw yamasa Dep-paket formatınan paydalanıw

Distributiv	Xarakteristika
64 Studio	Tarqatıw amd64 kompyuterinde audio hám video óndiriske qánigelesken.
AbulÉdu (fr)	Oqıw maqsetleri ushın
Adamantix	Qawipsizlikke qaratılǵan tarqatıw.
aptosid	LiveCD, Depian (Sid) dıń biyqarar filialına tiykarlanǵan.
Baltix	Tarqatıw tiykarınan Litva hám Latviya ushın.
BeatrIX	2005 jılǵa shekem Internet-kafe ushın dos sıpatında ortalıq retinde islep shıǵılǵan Chexiya Respublikasından ıqsham tarqatıw.
Bharat Operating System Solutions	Mámleket basqarıw princpıı [tahrir]) Indiya tillerin qollap -quwatlaytuǵın Linux tarqatıw. Húkimette paydalanıw ushın qosımshalardı usınıwǵa qaratılǵan.
Canaima	Venesuela Bolivar Respublikası mámleket mákemelerinde paydalanıw ushın Depianga tiykarlanǵan Linux tarqatıw.
Damn Small Linux	LiveCD kólemi 50 MB, Fluxbox
DeMuDi	Multimedia ushın