Йўлнинг остки тузилиши. Ер полотносига қўйилга н асосий талаблар

Бошқа иншоотларга қараганда ер полотносини қуриш учун кетадиган пул миқдори кўпроқ ва 1 км темир йўл қурилиш узунлигига ер полотносига умумий харажатнинг 25% кетади.

Ер сиртига қараб асосий майдончани жойлашиши ер полотносининг кўринишлари қуйдагиларга бўлинади: а)кўтарма, б) ўйма, в) ноль ўрни, г) яримкўтарма, д) яримўйма, е) яримкўтарма-яримўйма.

Ер полотносининг турлари: а) кўтарма; б) ўйма; в) нол ўрни; г) ярим кўтарма; д) ярим ўйма; е) ярим кўтарма- ярим ўйма; 1-асосий майдонча; 2-ер полотносининг ўзи; 3-асоси; 4-қиялиги (откосы).
Ер полотносининг умумий зоналари

Ер полотносига қуйидаги асосий талаблар қўйилади:

• у максимал тезлик, ҳисобий вазн, узунлик ва ҳаракат жадалликларига эга замонавий ва истиқболли ҳаракатланувчи составларни ўтказиш учун мустаҳкам, барқарор, ишончли ва узоқ муддат чидамли бўлиши керак;
• ер полотносининг бутун юзалари, унинг тузилмалари ва ажратиш тасмаси атмосфера сувлари хеч қаерда ушланиб қолмайдиган ва ташқарига ёки сув қочириш иншоотларига оқиб кетадиган қилиб, оқувчи сувлар эса унинг ёнбағирлари ва асосини ювиб кетмайдиган қилиб лойиҳаланиши ва ҳимояланиши керак;
• ишларни максимал даражада механизациялаш ва автоматлаштириш усулларини қўллаган ҳолда ер полотносини қуриш, таъмирлаш ва соз ҳолатда сақлаш учун, унинг конструкциялари энг кам сарф–харажатларни таъминлаши керак.

Бунда ер полотносини тавсифловчи бир қатор тушунчалар қабул қилинади:

Бунда ер полотносини тавсифловчи бир қатор тушунчалар қабул қилинади:

• мустаҳкамлик деганда, уни ташкил этувчи грунтлар мустаҳкамлиги, яъни уларни таъсир этувчи юкланишларни бузилмасдан қабул қилиш қобилияти тушунилади;
• конструкциясининг барқарорлиги деганда, унинг ташқи юкланишлар ҳамда гравитация кучлари таъсири остида грунт массалари мувозанатини сақлаш қобилияти тушунилади;
• ишончлилиги деганда, белгиланган эксплуатация муддати давомида бузилмасдан ишлаш қобилияти тушунилади;
• чидамлилик деганда, иложи борича узоқ вақт давомида эксплуатацион сифатларини сақлаш қобилияти тушунилади.