Ўйланиб уйлан, уйланиб ўйлан Тошкент 2010

Ҳар қандай эркакка ҳунарсиз бўлиш хўрлик кел
-
тириши муқаррар бўлганидек, аёл кишига уйсиз 
қолиш ўлим билан баробардир.
Айниқса, эрсиз аёл
-
нинг ўз уйи унинг ҳам паноҳи, ҳам ҳаётининг устунидир.
Шу нуқтаи назардан қараганда, отага, кўпинча, 
раҳматни ҳунарли бўлган ўғли келтиради, саодатни эса 
уйли-жойли бўлган қизи.
Яна бир бошқотирма
(Оила қуришга тайёргарлик кўраётганлар учун 2­машқ
)
Тасаввур қилинг, икки миллион йил олдин катта бир 
ғорнинг ичида икки-уч юз нафар ибтидоий одамлар қа-
биласи яшайди. Эркаклар эрталаб қўлларига ёғоч най
-
заларни ва тошболталарини олиб, эгниларига ҳайвон 
терисини кийиб, биргалашиб ов қилишга чиқиб кетиша
-
ди. Аёллар эса ғор ичида болалар ва қарияларга қараб 
қолиб, «уй юмушлари» билан банд бўлишади.
Кечки пайт эса эркаклар қийқиришиб, шу кунги ўлжа 
– катта бир буқани судраб келишади ва барча қабила 
аъзолари билан биргаликда уни пишириб ейишади. 
Ҳамманинг қорни тўйиб, «базм» тугаганидан кейин ҳеч 
ким «уй-уйига» ҳам кетмайди, бу ерда «алоҳида хона
-
лар» ҳам йўқ... Табиий-ки, у пайтларда бизнинг тушун
-
чамиздаги «оила»дан ҳали асар ҳам бўлмаган...
Демак, ҳар бир аёл қабиладаги барча эркаклар
-
нинг хотини, ҳар бир эркак эса ҳамма аёлларнинг эри 
бўлиб ҳисобланган. Бундай шароитда (бундай оилада) 
туғилган болалар ҳам умумий бўлиши табиий, албатта. 
Чунки қайси бола қайси отадан туғилганлигини аниқлаб 
бўлмаса ҳам, лекин ҳар бир она ўз фарзандини аниқ 
билади.
2 –

---

18
Энди бир бош қотириб кўринг: агар болаларнинг она
-
си маълум, лекин отаси кимлигини аниқлаб бўлмаса, 
унда шу одамлар яшаб турган «уй», яъни ғор, унинг 
ичидаги идиш-товоқ, қурол-яроқ, кийим-кечак ва озуқа 
заҳираларининг меросхўри ким бўлиб қолади – қиз бо
-
лами ёки ўғил?
Бу жуда муҳим масала, чунки, ўзингиз тушунасиз, 
ким меросхўр бўлса, демак, келгусида катта «оила
-
нинг» хўжайини ҳам ана шу бўлади.
(Изоҳ: тўғри жавоб китобнинг охирида.)