Jizzax politexnika instituti

3.1 Sаnоаt коrхоnаlаrida аsоsiy fоndlаrning iqtisodiy mohiyati va ahamiyati, tаrкibi va tuzilishi.

3.2. Аsоsiy fоndlаrni bаhоlаsh.

3.3. Аsоsiy fоndlаrning eskirishi. Аsоsiy fоndlаrning eskirish turlаri.

3.4. Аsоsiy fоndlаrning аmоrtizаtsiyasi vа аmоrtizаtsiya аjrаtmаlаri miqdоrini аniqlаsh usullаri.

3.5. Asosiy fondlardan foydalanish ko’rsatkichlari va ularni yaxshilash yo’llari.

3.1 Sаnоаt коrхоnаlаrida аsоsiy fоndlаrning iqtisodiy mohiyati va ahamiyati, tаrкibi va tuzilishi.

Ishlab chiqarish jarayonida uning muhim elementlari - ishlab chiqarish vositalari va ish kuchi o’rtasida o’zaro aloqalar sodir bo’ladi. Ishlab chiqarish vositalari o’zining ish jarayonida bajaradigan roliga qarab, mehnat vositalari va mehnat buyumlariga bo’linadi.

Mehnat vositalari - inson mehnat buyumlariga ta’sir qiladigan va ularni o’zgartiradigan moddiy vositalar majmui. Ishlab chiqarish jarayonida inson moddiy boylik yaratish maqsadida ta’sir qiladigan barcha narsalar mehnat buyumlaridir.

Mehnat vositalari - asosiy fondlarni, mehnat buyumlari esa aylanma fondlarni tashkil etadi.

Asosiy va aylanma fondlar korxona, tarmoq va butun xalq xo’jaligining ishlab chiqarish fondlarini tashkil etadi.

Ishlab chiqarish fondlarining asosiy va aylanma fondlarga bo’linishi asosida ishlab chiqarish vositalarining mehnat vositalariga hamda mehnat buyumlariga bo’linishi va ularning ishlab chiqarish jarayonlarida turlicha qatnashuvi yotadi.

Asosiy va aylanma fondlarning sifat ta’rifi quyidagi jadvalda keltirilgan.