Jizzax davlat pedagogika instituti jismoniy madaniyat fakulteti
- amaliy mashg’ulot Musobaqaga qatnashish uchun xujjatlar tartibi, mandat xaya’tidan o’tish, joylashish (sport turlaridan)
Download 3,44 Mb.
|
Mажмуа хакамлик
|
Voleybol Q A Y D N O M A Jamoa______________________ Jamoa_______________________
Jamoa______________________ Jamoa______________________ 1-bulim 2-bulim 3-bulim
. 1bulim__________________xisob bilan_______________foydasiga__________ 2bulim__________________xisob bilan_______________foydasiga__________ 3bulim__________________xisob bilan_______________foydasiga__________ Umumiy xisob___________ foydasiga _________ Xakam___________________ Xakam___________________ Xakam___________________ Futbol 8 komanda uchun turlar bo‘yicha o‘yinlarning taqsimlanishi
Jamoa uchun o‘yinlar taqvimini «qatorasiga» tuzish
7 komanda bo‘lganda o‘yinlarni turlar bo‘yicha taqsimlash
Alohida – alohida baholashning taxminiy shkalasi
19- amaliy mashg’ulot Musobaqa qoidalari (aylanma va chiqib ketish sistemalari tartibi) Aylanma sistema. Musobaqalar aylanma sistemada o’tkazilganda hamma jamoalar bir-birlari bilan uchrashib chiqadilar. Ular bir-birlari bilan bir, ikki yoki undan ham ko’proq uchrashib chiqishlari mumkin. Pirovardida butun musobaqa davomida eng ko’p ochko to’plagan jamoa g’olib chiqadi. Aylanma sistema eng takomillashgan sistema xisoblanadi chunki u faqat birinchi o’rinni egallagan jamoadagi va aniqlab qolmay, balki musobaqada qatnashayotgan hamma jamoalarning tayorgarligiga munosib o’yinlarni aniqlab beradi. Bu sistema qatnashuvchilardan katta tayyorgarlikni va basketbolchilarning butun musobaqa davrida yuqori sport formasida bo’lishlarini talab qiladi. Lekin aylanma sistemasining salbiy tomoni shundaki, bunda musobaqa o’tkazish uchun ko’p vaqt talab qilinadi. Buning uchun jamoalar guruhlarga bo’linadi. Aylanma sistema bo’yicha musobaqalarda jamoalar bir-birlari bilan bir martadan uchrashtirilib, musobaqa tur yoki turnir sifatida o’tkazilishi ham mumkin. Aylanma sistemasi buyicha kalendar tuzishda eng avval musobaqalar o’tkazish uchun kerakli kalendar kunlari quyidagicha aniqlavadi: qatvashuvchi koman-dalarning soni juft bo’lgan paytda - musobaqa uchun kerakli kalendar kunlarining soni jamoalarning sonidan bitta kam bo’ladi, toq bo’lganda teng bo’ladi. Aylanma sistemasi bo’yicha kalendar ikki usulda tuzilishi mumkin: takomillashgan va soddalashtirilgan. Birinchi usulda avval toq sonli jamoalar uchun jadval tayyorlanadi jamoalarning soni juft bo’lganda oxirgi son vaqtincha hisoblanmay turiladi avval kalendar kunlarining soniga teng vertikal chiziqlar chiziladi. Birinchi chiziqning tepasiga birinchi nomer, shu chiziqning atrofiga esa qolgan nomerlar soat strelkasinnig xarakati bo’ylab joylashtiriladi. Boshqa vertikal chiziqlar orasiga nomerlar ketma-ket «ilon izi» shaklida yozib chiqiladi. Masalan, 5—6 jamoa uchun uyin kalendari quyidagicha tuziladi. Jamoalarning soni toq bo’lgan paytlarda vertikal chiziqlarning yuqorisidagi va pastidagi jamoalar shu uyin kunlari musobaqalarda qatnashmaydilar. Jamoalarning soni juft bulgan paytlarda esa vaqtincha xisoblanmay turilgan oxirgi juft son vertikal chiziqlarning yuqorisida va pastida joylashgan sonlarga qushib chiqiladi. Bunda yuqoridagi sonlarga chap tomondan, pastdagilarga u o’ng tomondan qo’shiladi. C hiqib ketish sistemasi 21- amaliy mashg’ulot Sportchilarni jismoniy holatini nazorat qilib borish 1. Umumiy chidamlilikni baholash 300 metrga yugurish bilan amalga oshiriladi. 2. O‘yin faoliyatini baholashda psixologik va fiziologik tadqiqotlarda qo‘llanadigan usullardan foydalaniladi. O‘rtacha natija 10-12 urinishdan keyin aniqlanadi. O‘sish sur’atini qanday baholash mumkin? Buning uchun birinchi bosqichdan so‘ng, tanlab olingan bolalarning ko‘rsatgan natijalarini qo‘shimcha testlash lozim. So‘ng oltita test natijalari orqali ballar yig‘indisi hisoblanadi. Keyinchalik bir, ikki yillik mashg‘ulotlardan so‘ng taqdim etilayotgan mashqlar kompleksi orqali testlash o‘tkaziladi va yana ballar yig‘indisi aniqlanadi. Baholash me’yorlari jadvalda ko‘rsatilgan. O‘sish templari yig‘ilgan ballarning farqiga qarab mashg‘ulotlardan oldin va mashg‘ulotlardan bir yoki 2 yil so‘ng aniqlanadi. Sport takomillashtiruvida qiyinchiliklarga duch kelayotgan bolalar ko‘pincha ruhiy tomondan kuchlirok bo‘ladi. SHuning uchun murabbiy tomonidan ularning mehnatsevarligiga va tirishqoqligiga katta e’tibor berish talab etiladi. Natijalar o‘sishini baholash gradatsiyasi
Qobiliyatli bolalarni tanlab olish – bu qilingan ishning yarmi, xolos. Qobiliyatni aniqlab, uni to‘g‘ri rivojlantirish va shakllantirish lozim. Kuchni rivojlantirish mashqlaridagi og‘irliklar miqdorini yaxshisi gavda og‘irligiga va mashqni bir marta bajarganda necha marta takrorlashga nisbatan friz hisobida belgilash kerak. Bunda V.M. Zatsiorskiy tomonidan tavsiya qilingan quyidagi shartli belgilarga amal qilish mumkin: jadval
Takroriy zo‘riqish uslubida katta va o‘rtacha katta qarshiliklar bilan bajariladigan mashqlardan foyda-laniladi. Agar yosh futbolchining kuchi mashg‘ulotlar jarayonida harakatlarni 8-12 martadan ko‘proq bajara oladigan darajada ortsa, mashqlarni 4-7 marta bajarishga imkon beradigan darajaga qadar murakkablashtirish lozim. Kuchni tarbiyalashda mashqni bir urinishda 50 tagacha takrorlash tavsiya etilmaydi. Bunchalik ko‘p takrorlashlar faqat chidamlilikni tarbiyalashda maqsadga muvofiqdir. 24-Amaliy mashg‘ulot. Kalendar musobaqalar va "Nizom" ni tuzish tartiblari. Musobaqa nizomi Sovrinli o‘rinlar, shuningdek, musobaqada qatna-shuvchi jamoalar yoki jismoniy tarbiya jamoalari (natijalar klublar bo‘yicha hisobga olinganda) egallay-digan barcha keyingi o‘rinlar aniqlanadigan biron-bir rasmiy musobaqa o‘tkazishdan avval musobaqa haqidagi nizom tuzilgan bo‘lishi kerak. Bu nizom futbol Federatsiyasi yoki musobaqani o‘tkazuvchi boshqa biror tashkilot tomonidan tasdiqlanadi. Musobaqa nizomi katta yuridik kuchga ega bo‘lgan hujjatdir. Unda asosiy tashkiliy va texnik shart-sharoitlar aniq bayon qilingan bo‘ladi. Nizom o‘quv-mashg‘ulot ishlarining mazmunini belgilab beradi, chunki jamoalarning tashkiliy-uslubiy tayyorgarligi bo‘lajak musobaqalarning xususiyatlarini hisobga olgan holda o‘tkaziladi. Musobaqada qatnashuvchi jamoalarning tayyor-garlik ko‘rish uchun etarli vaqtga ega bo‘lishlari nazarda tutilib, nizom oldindan tasdiqlanishi va tarqatilishi kerak. Musobaqani o‘tkazish davrida tasdiqlangan nizomdan chetga chiqishga yo‘l qo‘yilmaydi, aks holda mazkur muso-baqani o‘tkazayotgan tashkilotning obro‘yiga putur etadi va keraksiz nizolarning kelib chiqishiga sabab bo‘ladi, xolos. Musobaqa nizomida quyidagi masalalar aks ettirilgan bo‘lishi kerak:
O‘tkazilayotgan musobaqaning maqsadi va vazifalari. Musobaqani kim o‘tkazishi (federatsiya, tashkiliy komitet va hokazolar). Musobaqa o‘tkazish muddatlari va shartlari. Musobaqaga qo‘yiladigan jamoalar soni va nomi, talabnomaga kiritiladigan qatnashchilarning maksimal miqdori. Musobaqa o‘tkaziladigan o‘yin tizimi (davralari – bir yoki ikki davrali, mag‘lubiyatdan keyin o‘yindan chiqib ketiladigan, aralash tizim). Hisobga olish tizimi va jamoalarning hamda jismoniy tarbiya jamoalarining (natijalar klublar bo‘yicha hisoblanganda) egallagan o‘rinlarini aniqlash tartibi. Musobaqalarning alohida shartlari (qanday hol-larda o‘yinda qo‘shimcha vaqt belgilanishi va uning davomiyligi, o‘yin durang bilan tugallanganda yoki o‘tka-zilgan musobaqa natijasida ochkolar soni teng bo‘lganda. g‘olibni aniqlash usullari, o‘yin qoidalarida ko‘rsatil-gandan tashqari nechta o‘yinchi almashtirish mumkinligi va hokazolar). Jamoalarni va musobaqa qatnashchilarini rasmiy-lashtirish tartibi, shakli, o‘yinchilarga talabnomalar berish va qayta talabnoma berish muddati. Musobaqalarni olib boradigan hakamlar jamoa-sining nomi. O‘tkazilgan o‘yinga norozilik bildirish va uni ko‘rib chiqish, shuningdek, o‘yinchilarni maydondan chiqarib yuborish yoki ularni ogohlantirish bilan bog‘liq bo‘lgan intizom masalalarini qarab chiqish tartibi. 11. O‘yinchilar intizomni buzganligi uchun jamoalar-ning javobgarligi hamda stadion va klublar ma’muriya-tining o‘yin o‘tkazish vaqtida tartib saqlanishi uchun javobgar bo‘lishi. 12. Musobaqa o‘tkaziladigan joylar va ularga qo‘yi-ladigan talablar. 13. G‘oliblarni mukofotlash hamda oxirgi o‘rinlarni egallagan jamoaning yoki jamoalarning keyingi xuddi shunday musobaqada qatnashish shartlari. MUSTAQIL ISHLAR MAVZULARI
GLOSSARIY TUSHUNCHALAR VA ATAMALAR MOHIYATI Texnika – yunoncha “tehnus” so‘zdan kelib chiqqan bo‘lib, o‘zbek tilida “san’at” ma’nosini anglatadi. Sport amaliyotida va xususan, basketbolda “texnika” harakat malakalari, o‘yin usullarining tuzilish shakli, mazmuni va ijro etish tartibini ifodalaydi. Muayyan harakat (o‘yin usuli – to‘p uzatish, to‘p otish va h.k.) texnikasi maxsus mashqlar yordamida qanchalik ko‘p va uzoq vaqt takomillashtirilsa, u shunchalik go‘zal, chiroyli, yengil, bioenergetik jihatdan tejamli, samarali, aniq va “san’at” darajasida ijro etiladi. Taktika – yunoncha “taktikus” so‘zdan olingan bo‘lib, o‘zbek tilida “tartiblashtirish” ma’nosini anglatadi. Basketbolda o’yin taktikasi – muayyan jamoaning ikkinchi bir jamoa ustidan yakka, guruh va jamoa harakatlari yordamida g’alabaga erishish san’atini anglatadi. Taktik kombinatsiya – bu bir o’yinchiga hujum qilishi uchun qulay sharoit yaratib berishga qaratilgan bir necha o’yinchining harakat faoliyatidir. Strategiya – (strategia) yunoncha so‘zdan olingan bo‘lib, harbiy sohada, siyosiy partiyalarda eng samarali yo‘l, usul yoki vositani tanlab, g‘alaba sari olib borish ma’nosini ifodalaydi. O‘yin malakalari – o‘yin vositalari (to‘p uzatish, to‘p qabul qilish, to‘siq, to‘p olib yurish va h.k.)ni ifodalovchi harakat turlarini anglatadi. “Kryuk” – qo’lni baland holatida yarim aylanma harakatda uzatish va otish tushuniladi. O‘yin usullari – o‘yin malakalarini turlicha usullar (yuqoridan va pastdan ikki qo‘llab hamda bir qo‘llab to‘p uzatish, bir va ikki qo’llab to’p otish, to‘p olib yurish turlari va h.k.)da ijro etishni ifodalaydi. O’yin intizomi – har bir o’yinchi faoliyatining jamoa faoliyatiga bo’ysunishi, bo’lajak o’yinda rejalashtirilgan taktik ko’rsatmalarni amalga oshirish, o’yin qoidalari va umuminsoniy xislatlarga amal qilish va hokazo. Taktik harakat – samarali natija yoki g‘alabaga qaratilgan hamda yakka, guruh va jamoa ishtirokida ijro etiladigan malakalarni anglatadi. “Eshelon” kombinatsiyasida ikki hujumchi bir yo’nalishda harakatlanadi, to’p birinchi hujumchiga halqaga hujum qilishi uchun uzatiladi, hujum muvaffaqiyatli yakun topmasa ikkinchi hujumchi hujumni davom ettiradi. “Krest” kombinatsiyasida ikki hujumchi bir-biriga to’p uzatgan holda parallel ravishda harakatlanadi, to’p markaziy o’yinchiga uzatiladi va yo’nalish markaziy o’yinchi oldidan kesishib o’tish bilan davom ettiriladi, muvofiq uzatilgan to’pdan muvofiq hujumchi to’pni halqaga otadi.
Ushbu jarayonning natijasi texnik mahoratni o‘sganlik darajasini ko‘rsatadi. Taktik tayyorgarlik – taktik mahoratni shakllantirishga qaratilgan pedagogik jarayon. Ushbu jarayonning natijasi taktik mahoratni o‘sganlik darajasini ko‘rsatadi. Mashg‘ulot yuklamasi – muayyan hajm, shiddat, muddat, takrorlanish, yo‘nalishda ijro etiladigan va sportchi organizmiga (ish qobiliyatiga) ta’sir etuvchi mashqlar yig‘indisini ifodalaydi. Musobaqa yuklamasi – musobaqa davomida bajariladigan va ish qobiliyatiga ta’sir etadigan o‘yin yuklamasini anglatadi. Tanlov va o‘yin ixtisosligi (amplua)ga yo‘naltirish – nasliy va hayot davomida erishilgan jismoniy (bo‘yi, vazni, kuch, tezkorlik, sakrovchanlik, chaqqonlik, chidamkorlik, egiluvchanlik va h.k.) va psixofiziologik (harakat reaksiyasi, ko‘rish doirasi, ko‘rish o‘tkirligi, diqqatni jamlanishi, eslab qolish qobiliyati, yurakni qisqarish chastotasi, nafas olish chastotasi, arterial qon bosimi va h.k.) ko‘rsatkichlarni baholash asosida sport turiga saralab olish hamda boshlang‘ich tayyorgarlik yakuniga borib va o‘quv-trenirovka bosqichi davomida o‘yin ixtisosligiga yo‘naltirish jarayonlarini o‘z ichiga oladi. Tanlov ko‘p qirrali, keng qamrovli va ko‘p bosqichli jarayon bo‘lib, har o‘quv-trenirovka yili yakunida o‘tkazilishi tavsiya etiladi. Terma va klub jamoalariga qabul qilish (saralash.) ham tanlov asosida amalga oshiriladi. Fint – chalg’ituvchi harakatlar ma’nosini anglatadi. Pressing – himoya harakatlarida raqiblarga zich qarshi harakat ko’rsatish ma’nosini ifodalaydi. Pozitsion – hujumni barcha taraflama uyushtirish harakatlariga aytiladi. Straxovka – qo’riqlash ma’nosini ifodalaydi. Drebling – hujumda raqib yoki raqiblarni aylanib o’tib harakat qilish ma’nosini bildiradi. Follar – jazoli va tanbehli xatolar tushuniladi. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI A. QODIRIY NOMLI JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI JISMONIY MADANIYAT FAKULTETI JISMONIY MADANIYAT NAZARIYASI VA SPORT FANLARINI O’QITISH USLUBIYOTI KAFEDRASI "Tasdiqlayman" Institut rektori _______ prof. A.J.Xolbekov «_____»_________2019 yil SPORT TURLARIDAN MURABBIYLIK VA HAKAMLIK AMALIYOTI (TANLOV FAN) FAN DASTURI (4-kurs uchun)
JIZZAX – 2019 Fanning o’quv dasturi o’quv, ishchi o’quv reja va o’quv dasturiga muvofiq ishlab chiqildi. Tuzuvchi: O.T.Baxromov- Jismoniy madaniyat nazariyasi va sport turlarini o‘qitish uslubiyoti kafedrasi katta o’qituvchisi Taqrizchi: A.T.Sodiqov -Jismoniy madaniyat nazariyasi va sport turlarini o‘qitish uslubiyoti kafedrasi dotsenti. Ushbu “Sport turlaridan murabbiylik va hakamlik amaliyoti” tanlov fan dasturi Jismoniy madaniyat nazariyasi va sport fanlarini o’qitish uslubiyoti kafedrasining 2019-yil 26-avgust №1 sonli, Jismoniy madaniyat fakulteti Ilmiy Kengashining 2019-yil 28-avgust №1 sonli va institutni Ilmiy Kengashining 2019-yil 31- avgust №1 sonli qarori bilan tasdiqlangan. Kirish Mazkur ishchi dastur bakalavriat yo’nalishi: 5112000-jismoniy madaniyat ta’lim yo’nalishi talabalari uchun mo’ljallangan bo’lib, murabbiylik kasbi va unga qo’yiladigan talablar, sportchilarni tanlab olish usullari, musobaqalarda ishtirok etish talablari, musobaqa natijalarini xisoblab kelish talabalari, sport turlari bo’yicha qonun qoidalari, musobaqalarni tashkil qilish, o’tkazish usullari bilan tanishtirish va hakamlik qilish o’rgatish, sport turlarining qisqacha dastlabki qonun qoidalari, kelib chiqishi, nazariyasi, turkumlari, davrlari hamda musobaqalarni tashkil etish va o’tkazish uslubiyatlari haqida bilim, amaliy ko’nikma va malakalar bilan qurollantirishni ko’zda tutadi. 1.1. Fanning maqsadi va vazifalari. Fanni o’qitishdan maqsad: bo’lajak bakalavrlarga «Sport turlari bo’yicha musobaqalar o’tkazish va hakamlik qilish» fani bo’yicha atroflicha kasbiy bilimlar berish, sport turlarining rivojlanish tarixi xaqida ma’lumot berish, talabalarni sport turlari texnikasi va taktikasi bilan tanishtirish, ularni sport turlari bo’yicha musobaqalar o’tkazish, xakamlik qilishga oid amaliy ko’nikma va malakalar, shuningdek talabalarda zarur kasbiy pedagogik malakalarni shakllantirishdan iborat. Fanning vazifasi: Maqsadga erishish quyidagi vazifalarni xal etishni ko’zda tutadi. bo’lajak mutaxassislarga “Sport turlaridan murabbiylik va hakamlik amaliyoti” fanini maqsad va vazifalari, ahamiyati; maktab, akademik litsey va kasb-hunar kollej yoshdagi bolalar, o’quvchi yoshlar bilan sport turlari bo’yicha musobaqalarni tashkil qilish va o’tkazish haqida bilim berish, zarur malaka va ko’nikmalarini shakllantirish. Maktab, akademik litsey va kasb-hunar kollejlarda sport to’garaklarini, sport turlari bo’yicha musobaqalarni tashkil qilish va o’tkazishning shakl va metodlarini egallashga ko’maklashishdan iborat. 1.2. Fanni o’zlashtirishga qo’yiladigan talablar. “Sport turlari bo’yicha musobaqalar o’tkazish va hakamlik qilish” fanini o’zlashtirish (o’rganish) natijasida bakalavr: - sog’lom turmush tarzini shakllantirishda sportning o’rni va ahamiyati. - sport o’yinlari (futbol, voleybol, basketbol, qo’l to’pi), gimnastika, yengil atletika, kurash va suzish kabi sport turlarining qonun qoidalarini kelib chiqishi va rivojlanish bosqichlari. - O’zbekistonda bu sport turlarining bugungi kundagi ahvoli. - sport o’yinlari (futbol, voleybol, basketbol, qo’l to’pi), gimnastika, yengil atletika, kurash va suzish kabi sport turlarining texnikasi va taktikasining tasnifi. - sport o’yinlari (futbol, voleybol, basketbol, qo’l to’pi), gimnastika, yengil atletika, kurash va suzish kabi sport turlarini o’rgatish metodi, shakli va vositalari. - sport musobaqalarini o’tkazish usullari (aylanma, chiqib ketish va aralash). - hakamlarning vazifalari va xakamlik qilish. - musobaqalarga oid hujjatlarni rasmiylashtirish tartibi. - aholining turli qatlamlari orasida sport turlari bo’yicha musobaqalarga hakamlik bo’yicha amaliy bilim, ko’nikma va malakalarini egallashi kerak.
Sport turlaridan murabbiylik va hakamlik amaliyoti fanini o’qitishda talabalarning Anatomiya, Yosh fiziologiyasi, Pedagogika, Umumiy psixologiya, Jismoniy madaniyat tarixi va boshqarish, Jismoniy mashqlar biomexanikasi, Sport va harakatli o’yinlar va o’qitish metodikasi fanlari bilan aloqadorlikda o’qitiladi. Sport turlari bo’yicha musobaqalar o’tkazish va hakamlik qilish fani Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi fanidan olingan nazariy bilim, ko’nikma va malakalarni amaliy jihatdan takomillashtiruvchi fan bo’lib hisoblanadi. III. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg’ulotlari) 1-mavzu Murabbiylik kasbi va unga qo’yiladigan talablar Murabbiylik kasbini mohiyatini nazariy asoslab berish, murabbiylik kasbiga qo’yiladigan talablar, murabbiylik kasbiga qiziqtirish, murarabbiyning vazifalari haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish 2-mavzu Sportchilarni tanlab olish usullari Sportchilarni yoshga hos hususiyatlari, ularni sport turlariga qarab saralab olish, jismoniy tayyorgarliklarini o’rganish, sportchilarni tanlab olish tartibini nazariy ma`lumotlarga ega qilish 3-mavzu Musobaqalarda ishtirok etish talablari Musobaqalarda ishtirok etish talablari, musobaqaga talabnoma tayyorlash, vaznni tekshirish, tibbiy ko’rikdan o’tish, musobaqa xujjatlarini rasmiylashtirish haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish 4-mavzu Musobaqa natijalarini xisoblab kelish Musobaqa natijalarini hisoblash va qayd qilish, musobaqa nizomi, hakamlik qilish qoidalarini nazaruy ma`lumotlarga ega qilish 5-mavzu Musobaqaga qatnashish uchun xujjatlar tartibi, mandat xay'atidan o'tish, joylashish. Musobaqaga qatnashish uchun xujjatlar tartibi, mandat xay'atidan o'tish, joylashish usullarini nazariy ma`lumotlarga ega qilish 6-mavzu Musobaqa qoidalari (aylanma chiqib ketish) sistemalari tartibi. Dastlabki qoidalar, sport turlari bo'yicha jahon miqyosidagi musobaqalarni o‘tkazilishi, Olimpiada o‘yinlarini o‘tkazilishi, sport turlari bo‘yicha hakamlik qilish qoidalari, hakamlarning vazifalari, musobaqalar o‘tkazish nizomini tuzish, musobaqalarga oid hujjatlarni rasmiylashtirish tartibi, musobaqalarga tayyorlash haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish. 7-mavzu Sportchilarni jismoniy holatini nazorat qilib borish tartibi Sportchilarni jismoniy holatini tibbiy nazoratdan o’tkazib borish, jismoniy rivojlanganlikni tekshirish, jismoniy sifatlarni oshirish haqida nazariy ma`lumotlarga ega qilish. IV. Amaliy mashg`ulotlar bo‘yicha ko‘rsatma va tavsiyalar Amaliy mashg‘ulotlarda talabalar sport o‘yinlari bo‘yicha musobaqalarni tashkil qilish va o‘tkazishni (futbol, voleybol, basketbol va gandbol) bo‘yicha mashqlar va o‘yin texnikasining elementlari hamda taktik harakatlar yuzasidan hamda takomillashtirish amaliy o‘rgatiladi va baholanadi. Amaliy mashg‘ulotlarda tavsiya etiladigan mavzulari. Murabbiylik kasbi va unga qo’yiladigan talablar Sportchilarni tanlab olish usullari (futbol misolida) Musobaqalarda ishtirok etish talablari (futbol misolida) Musobaqa natijalarini xisobini o’rgatish (basketbol misolida) Sport turlaridan yig'inlar o'tkazish tartibi (qo’l to’pi misolida) Musobaqaga qatnashish uchun xujjatlar tartibi, mandat xay'atidan o'tish, joylashish. (sport turlaridan) Musobaqa qoidalari (aylanma chiqib ketish) sistemalari tartibi. Sportchilarni jismoniy holatini nazorat qilib borish tartibi Kalendar musobaqalar va "Nizom" ni tuzish tartiblari. 2.4. Kurs ishi (loyihasi) tarkibi va ularga qo’yiladigan talablar. O’quv rejasida mazkur fandan kurs ishi yozish rejalashtirilmagan. 2.5. Mustaqil ta’limning topshiriqlari bo’yicha tavsiyalar. Mustaqil ta’lim mavzusi talabalar mustaqil o’rganadigan ma’ruza, amaliy seminar mavzularidan iborat bo’ladi. Mustaqil ta’lim talabalarning nazariy bilimlarini mustahkamlashga, mavzularni tushunish qobiliyatini maksimal darajada rivojlanishiga, umumiy dunyo qarashini kengaytirishga yordam beradi. Mustaqil ta’lim jarayonida talaba mustaqil ishlarni o’qituvchi ko’rsatmasiga binoan bajaradilar (referat tayyorlash, konspektlar tayyorlash, mavzu yuzasidan bukletlar, al’bomlar tayyorlash, maketlar chizish va uni tayyorlash internet materiallarini mustaqil tayyorlab kelish) Mustaqil ish bajarish bo’yicha tavsiya etilgan mavzular: MUSTAQIL ISHLAR MAVZULARI
2.6. Fanni o’qitish jarayonini tashkil etish va o’tkazish bo’yicha tavsiyalar. Fanni o’qitishdagi yangi texnologiyalar Sport turlaridan murabbiylik va hakamlik amaliyoti fanida plakatlardan, tarqatma materiallardan, har hil jadvallardan, ko’rgazmali qurollardan hamda yangi pedagogik texnologiya metodlaridan Fanni o’qitishdagi yangi texnologiyalar “Echim daraxti”, “Klaster”, “Bumerang”, “Elpig’ich”, “Agarda men” metodlaridan, foydalaniladi. Talabalarning mustaqil ishlar, hisoblash chizma ishlaridan va masalalar echish texnologiyalari olib boriladi. 2.8. Didaktik vositalar. 1. Jihozlar va uskunalar, moslamalar: Sport turlaridan murabbiylik va hakamlik amaliyoti uchun sport turlari bo’yicha maydon va stadion maketlari, turli rangdagi bayroqchalar, hushtak va fanni tarkibida o’qitiladigan sport turlari aks ettirilgan plakatlar, elektron doska-Hitachi, LCD monitor, elektron ko’rsatkich. 2. Video audio uskunalar: video, audiomagnitofon, ovoz kuchaytirgich. 3. Kompyuter va multimediali vositalar: kompyuter, Dell tipidagi proektor, DVD- diskovod, Web- kamera, video-ko’z (glazok). III. O’quv-uslubiy adabiyotlar va elektron ta’lim resurslari ro’yxati Asosiy darslik va o’quv qo’llanmalar
Qo’shimcha adabiyotlar 1. Usmonxo’jaev T.S., Arzumanov S.G’., Qodirov V.A. Jismoniy tarbiya darslik. Toshkent, 2004 2. Malinina N.N. Gimnastika i metodika prepodavaniya. Tekstы lektsiy. T, 2001 3. Tulenova X.B., Malinina N.N., Inozemtseva L.A. Umumrivojlantiruvchi mashqlarni (URM) o’rgatish metodikasi. O’quv-metodik qo’llanma. T, 2005 4. Inozemtseva L.A. Legkaya atletika i metodika prepodavaniya: Ma’ruza matn. Toshkent, 2001 5. Salomov R.S. Sport mashg’ulotning nazariy asoslari – Toshkent., O’zbekiston Davlat jismoniy tarbiya instituti, 2005 6. Blinkov V.V Sportivnыe igrы i metodika prepodavaniya. Toshkent (o’quv qo’llanma) 2001 7. Rasulov O.T. Basketbol o’yinning rasmiy qoidalari. Metodik qo’llanma. T 1993 8. Nurimova R.I. Futbol Darslik T; 2005. 9. Kerimov F.A. Sport kurashi nazariyasi va uslubiyoti. - Toshkent, 2001. 10. Ataev A.K. Yosh o’smirlarga o’zbek kurashini o’rgatish uslubiyoti. T, 2005. 11. Yusupov K. Kurash xalqaro qoidalari, texnikasi va taktikasi. Toshkent, 2005. 12. Niyozov I Yengil atletika O’quv qo’llanma O’z.Dav JTI 2005y 13. Inozemtseva L.A. Yengil atletika va uni o’qitish metodikasi O’quv qo’llanma TDPU 2008 y 14. Petrov P. Metodika prepodavaniya gimnastiki v shkole darslik M-2003 g. 15. G.K.Sushko Gimnastika i metodika yeyo prepodavaniya o’quv qo’llanma TDPU 2008 Elektron ta’lim resurslari 1. www.tdpu.uz 2. www.pedagog.uz 3. www.ziyonet.uz 4. www.edu.uz Download 3,44 Mb. Do'stlaringiz bilan baham:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish