Jismoniy tarbiya

Jismoniy  mashqlar  texnikasi
M ashqlar  texnikasi  haqidagi  tu s h u n c h a   pedagogik  va 
biomexanik  nuqtayi  nazardan  ochib  berilishi  mumkin.
38

---

Pedagogik  nuqtayi  nazardan,  jismoniy  mashqlar  texnikasi 
deganda,  harakatli  faoliyatlarning  ko ‘proq  samarador  usul- 
larining  q o ‘llanishi  tushuniladi.
Bir  xil  harakatli  faoliyatlarni  har  xil  usullar  bilan  bajarish 
mumkin,  lekin  ulardan  faqat  oqilona,  maqsadga  muvofiq, 
to ‘g ‘ri  bajarilgani  texnika  deyiladi.  Ishning  boshlanishida  samara 
beradigan  usullarni  tanlab  olish  zarur:  a)  o'quvchining  indi­
vidual  xususiyati  bo ‘yicha  (masalan,  bir  o'quvchiga  uzunlikka 
,,kerishib“  sakrash  usuli,  boshqasiga  „qaychi  usulida“  sakrash 
samara  beradi);  b)  jismoniy  tayyorgarlik  darajasi  bo'yicha 
(maktabda  balandlikka  ,,hatlab“  sakrash  usuli  o ‘rgatiladi);
d)  q o ‘yilgan  vazifa  bo'yicha  (arqonga  tcz  chiqish  vazifasi 
q o ‘yilsa,  bola  ikki  qo'llab  chiqib  ,,uch  usulni“  ishlatadi);
e)  sport  asbob-anjom i  qandayligiga  bog'liq  holda  (arqon 
yumshoq  bo‘lsa,  oyoq  yordami  bilan  chiqishni,  qattiq  bo'lsa, 
ikkinchi  usulni  ishlatadi).
Jismoniy  mashqlar  texnikasi  nnmtazam  ravishda  rivojla- 
nishda  bo‘ladi:  odatlangan  texnika  takomillashadi,  ba’zida  eski 
texnikalar  so‘nadi,  yangisi  keladi.  Bu  jarayon  qator  shartlar 
bilan  bog'liq:  sport  tayyorgarlik  darajasi  talablarining  ortib  bo- 
rishiga  ko‘plab  takomillashgan  usullarni  qidirish  natijasida,  ilmiy 
tadqiqot  ishlarining  natijasi  va  ahamiyatining  ortib  borishida, 
o ‘rgatish  metodikasining  takomillashuvida,  murakkab,  lekin 
samara  beradigan  usullarni  qo'llash  jarayonida,  yangi  sport 
snaryadining  vujudga  kelishida,  cski  texnikaning  bajarilishiga 
tuzatish  kiritilishi  zaruriyati  tug* Uganda  va  hokazolarda.
Jismoniy  mashqlar  texnikasi  uning  bajarilishini  amaliyotda 
q o ‘llashning  ilmiy,  mukamm al  usulini  qidirish  natijasidir. 
Bunday  zamonaviy  texnika  hamma  uchun  bir  xil,  shuning 
uchun  uni  standart  texnika  deyiladi:  1)  xususiyat  tipi  orqali; 
2)  shaxsiy  xususiyat  orqali.