Jismoniy tarbiya

H arakat  faoliyatlarini  takomillashtirish
Vazifa: 
h a r a k a t  m a lak asin i  sh a k lla n tiris h   va  y u q o rig a 
harakat  qila  bilishlikka  o ‘tishni  t a ’minlash.
Vaziyatdan  kelib  chiqib,  bu  vazifaning  pedagogik  jarayoni 
ikki  bosqichga  b o ‘linadi:  a)  harakat  m alakasining  vujudga 
kelishi;  b)  yuqori  tartibdagi  harakat  qila  bilishning  vujudga 
kelishi.
H a ra k a t  m a lak asin in g   vujudga  kelishi  b o sq ich i  bilim 
darajasi  va  h a ra k a t  tajribasi,  h arak at  qila  bilishni  harak at 
malakasiga  aylantirish  bilan  xarakterlanadi.  M u n tazam   ravishda 
shart-sharoitni  amalga  oshirish  faqat  asosiy  variantda  shakl- 
lanadi.  0 ‘qituvchining  vazifasi  —  o ‘rgatishni  shunday  tashkil 
etishi  kerakki,  asosiy  v a ria n td a   h a r a k a t  m alakasini  shakl- 
lantirib,  uni  m u sta h k am lab ,  yuqori  darajadagi  harakat  qila 
bilishni  shakllantirish  u c h u n   asos  yaratishi  kerak.
Shakllantirish  bosqichida  ham m a  metodlar  majnuiyi  tarzida 
q o ‘lla n ila d i,  b iro q   asosiy  a h a m iy a tn i  b ir  b u tu n   o 'r g a tis h  
m e to d ig a   berib,  m u s o b a q a   va  o 'y in   m e to d la rid a n   h a r  xil 
variantlarda  qo'shib,  birgalikda  foydalanish  zarur.
Y uqorida  o 'rgatishning  ikkinchi  va  uchinchi  bosqichlari 
asosida  harakat-faoliyatlarni  ko'p  marotaba  qaytalash  jarayoni 
yotadi,  deb  aytilgan  edi.  Lekin  oxirgi  bosqich  uchun  qaytalash 
asosiy  ahamiyatga  ega:  u  yanada  k o 'p   marotabalikka  ega,  ko'p 
marotabalik  cheksiz,  u  ongli  ravishda  cheklanishi  kerak.
Qaytarish  xarakteri  ikkita  farqlanuvchi  har  xillikka  ega: 
oddiy  qaytalash  va  variativlik.  Oddiy  qaytalash  o'zgarm agan 
s h a r o itd a   h a ra k a t  m a la k asin in g   asosiy  v ariantini  m u s ta h - 
kamlash  imkonini  beradi.