Jismoniy tarbiya

Jism oniy  tarbiya
Jismoniy  tarbiya  bu  —  pedagogik  jarayon  bo‘lib,  odam 
organizmining,  morfologik  va  funksional  holatini,  ruhiy  va 
iroda  tomonlarini  tarbiyalab,  bilim,  ko‘nikma,  malaka  sifat- 
larini  yaxshilashga,  m ehnat  va  Vatan  mudofaasida  yuqori 
natijalarga  erishishga  qaratilgandir.  Jismoniy  tarbiyaga  taalluqli 
bo ‘lgan  vazifalardan  kelib  chiqib,  unda  ikkita  tomonni  ko‘rish 
mumkin:  jismoniy  m a’rifat  va  jismoniy  sifatlarni  tarbiyalash.
Jism oniy  m a ’rifat  —  o ‘quvchilar  to m o n id a n   m a ’lum 
bilimlarni  o ‘zlashtirish,  jismoniy  mashqlarni  bajara  bilishlik  va 
hayotda  uni  qo ‘llay  bilish  malakasidir.
Jismoniy  sifatlarni  tarbiyalashga  —  kuch  va  tezlik  nati- 
jasining  oshishi,  chidamlilikning  yaxshilanishi,  egiluvchanlik  va 
chaqqonlikni  tarbiyalash  kiradi.
Shu  yagona  jarayonning  tomonlari  o ‘zaro  yaqin  bog‘lan- 
gandir.  Masalan,  agar  o'quvchilar  yugurish  mashqlarini  ko‘p 
marotaba  takrorlasa,  bir  vaqtning  o ‘zida  kuch  va  chidamlilik 
tarbiyalanadi,  ba’zi  hollarda  esa  tezlik  ham  ortadi.  Boshqa 
tomondan  esa  o ‘sha  yugurish  mashqlarining  ko‘p  martaba  faqat 
katta  tezlikda  bajarilishi  (tezlikni  tarbiyalash  uchun)  texnika-
18

---

ning  takomillashuviga  va  mustahkamlanishiga  ta ’sir  etadi,  ya’ni 
m a’rifat  vazifasini  hal  etadi.
Jismoniy  mashqlarni  bajarish  jarayoni  insonga  faqat  jis­
moniy  tomondan  ta ’sir  etib  qolmasdan,  shug‘ullanuvchining 
m a ’naviy  dunyosiga,  hissiyotiga,  irodasiga,  ruhiy  tetikligiga 
ham  ta ’sir  ko‘rsatadi.  Buning  natijasida  qo ‘yilgan  vazifalarni 
hal  etish  uchun  ko‘ngildagidek  sharoit  yaratiladi.