O‘zaro o‘qitish yagona tamoyilga asoslangandir: o‘quv guruhi kichik guruhlarga
Har bir guruhning asosiy maqsadi: har bir talaba mavzuni to‘liq o‘zlashtirishi kerak.
333
TAVSIFLAR
AN’ANAVIY
MENEJERLAR
ERKIN
ISHBILARMONLAR
KORPORATIV
ISHBILARMONLAR
ASOSIY
Xizmat yuzasidan Mustaqillikka intilish;
Mustaqillikka intilish;
1-bosqich:
Mustaqil ish.
Mustaqil
o‘rganishlari
uchun guruh
ichida o‘quv
materialini
taqsimlash.
2-bosqich: Ekspertlar
uchrashuvi. Ekspert
guruhlarida o‘quv
materialini
hamkorlikda o‘rganib
chiqish va o‘zgalarni
o‘rgatishga
tayyorlanish.
3-bosqich: O‘zaro
bir-birini o‘rgatish.
O‘zaro o‘rgatish,
egallangan bilimlarni
o‘zaro nazorat qilish
va baholash.
334
MOTIVLAR
siljish;
mavqeli lavozim;
hokimiyat;
bo’ysunuvchiga
xos;
korporativ
mukofotlarga
intilish
iste’dodni
namoyon
etish
imkoniyatlarini
izlash;
pulga ega bo’lish.
korporativ
muhitda
korporativ mukofotlar
bilan
birga
olg’a
harakatlanish
imkoniyati
MUVAQQAT
TAShKILOT
Qisqa
masofaga
yuguruvchilarga
xos;
byudjet,
kvotavaboshqalarb
o’yichahaftalik,
choraklik,
oylikmajlislar;
yillik
majburiy
rejalashtirish
Biznesda 5-10 yillik
o’sishga intiluvchi;
shu maqsad yo’lida
yashovchi.
Erkin ishbilarmonlar
va
an’anaviy
menejerlar o’rtasidagi
oraliq mavqe;
shaxsiy rejalar;
korporativ
jadvallar
birikuviga erishuvchi
IShBILARMO
N-LIK
FAOLLIGI
Bevosita
ishda
ishtirok
etishga
nisbatan ko’proq
buyuradi;
nazorat qiladi
Bevosita
ishga
yo’naltirilgan.
Ko’proq
topshiriq
berishga
qaraganda
ish jarayoniga ishtirok
etadi
XATAR
DARAJASI
O’zini ehtiyotkor
tutuvchi
O’rtacha
tavakkal
qiluvchi.
Mavqening an’anaviy
korporativ
belgilari
bilan qiziqmaydi;
mustaqillikka
intiluvchi
XATO VA
YUTUQQA
MUNOSABAT
Xato
va
tasodiflarning
oldini
olishga
intiluvchi
Xato
va
muvaffaqiyatsizliklarni
ng oldini olishga harakat
qiluvchi.
Tashqaridan
qaraganda
xatarli
tuyuluvchi loyihalarni,
bajarilguniga
qadar
yashiruvchi
QAROR
QABUL
QILISHNING
O’ZIGA
XOSLIGI
Odatda,
yuqori
boshqaruv
lavozimini egallab
turganlar
bilan
kelishuvchi
Qabul
qilinayotgan
qarorlarda
shaxsiy
fikriga ishonuvchi
Orzuga
erishish
yo’lida,
yordam
berishga
tayyorlarga
namoyish etishga qodir
KIMDA
TAYaNCh
MANBAINI
KO’RADILAR
Boshqalarda
O’zlari va mijozlariga.
O’ziga,
mijozlariga,
homiylariga
OILA TARIXI
Oila
a’zolari
avvaldan obruli va
A’zolari uchun kichik
biznesda ishbilarmonlik
A’zolari uchun kichik
biznesda
335
salmoqli
tashkilotlarda
ishlaydi
xarakterli
bo’lgan
Oiladan
kelib
chiqadilar,
fermerlik
yoki erkin kasb bilan
band bo’lganlar
ishbilarmonlik
xarakterli
bo’lgan
Oiladan
kelib
chiqadilar,
fermerlik
yoki erkin kasb bilan
band bo’lganlar
BOSHQA
KIShILAR
BILAN
MUNOSABAT
Munosabatlarni
o’rnatish
asosi
sanalgan
iyerarxiyaga rioya
qilish
Ishbilarmonlik
aloqalari, munosabat
asosi
ko’rinishidagi
bitimlar tuzish
Tashkiliy
iyerarxiya
doirasidagi
ishbilarmonlik
aloqalari
INSERT TEXNIKASI
INSERT (inglizcha so‘zdan olingan bo‘lib -
INSERT
–
I
nteraktive- interfaol
N
oting – belgilash System - tizim for-uchun
E
ffective – samarali
R
eading – o‘qish and–
va
T
hinking – fikrlash degan ma’noni anglatadi).
1)
Samarali o‘qish va fikrlash uchun matnda belgilar qo‘yishning interfaol tizimi
hisoblanadi.
Matnni belgilash tizimi:
(√) - mening bilganimni tasdiqlovchi axborot;
(+) –men uchun yangi axborot;
(−) - menning bilganlarimga, zid axborot;
(?) - meni o‘ylantirib qo‘ydi. Bu bo‘yicha menga qo‘shimcha axborot kerak.
PINBORD TEXNIKASI
Pinbord–(inglizchadan:
pin-
mahkamlash,
board
– yozuv taxtasi) – o‘quvchilarni
tizimli va mantiqiy fikr bildirishga o‘rgatadigan metod.
Pinbord texnikasi
:
1) muammoli masalalar va vaziyatlar, aqliy hujum va amaliy o‘qitish metodlari
bilan birga jamoaviy tarzda (guruhlarda) muammoni echish variantlarini baholash
hamda ular ichidan eng yaxshisini tanlash imkonini beradi;
2) aqliy hujum va amaliy o‘qitish metodlari bilan birga jamoaviy tarzda
(guruhlarda) toifali sharh o‘tkazish imkonini beradi.
Pinbord texnikasining texnologik chizmasi
KEYS–STADI METODI
KEYS
– (ingl. sase – to‘plam, aniq vaziyat) – nazariy bilimlarni amaliy
vazifalarni echish jarayonida qo‘llash imkonini beruvchi
o‘qitish vositasi
.
Keysda bayon qilingan vaziyatni o‘rganib va tahlil qilib, o‘quvchilar o‘zining
kelgusidagi kasbiy faoliyatida o‘xshash vaziyatlarda qo‘llashi mumkin bo‘lgan tayyor
echimni oladi.
Keysda bayon qilingan vaziyatlar (kasbiy), amaliy mashg‘ulotlarda echiladigan
vaziyatli masalalardan tubdan farq qilinadi. Agar vaziyatli masalalarda har doim shart
(nima berilagan) va talab (nimani topish kerak) berilgan bo‘lsa, keysda, qoidaga ko‘ra,
bunday parametrlar mavjud emas.
O‘quvchiga taqdim etilgan ixtiyoriy keysda:
336
•
keysning belgilanishi va topshiriq/savollar aniq ifodalangan bo‘lishi kerak;
•
bayon qilingan muammoli vaziyatni echish uchun kerakli va etarli xajmda
ma’lumotlarni o‘z ichiga olishi kerak
•
keysni echish uchun
uslubiy ko‘rsatmalar
bo‘lishi kerak.
Keys–stadi
(ingl.sase– to‘plam, aniq vaziyat, stadi-o‘qitish)–amaliy o‘qitish
vaziyatlarmetodi.
Keys-stadi - o‘qitish, axborotlar, kommunikatsiya va boshqaruvning qo‘yilgan
ta’lim maqsadini amalga oshirish va keys-stadida bayon qilingan amaliy muammoli
vaziyatni hal qilish jarayonida prognoz qilinadigan o‘quv natijalariga kafolatli etishishni
vositali tarzda ta’minlaydigan bir tartibga keltirilgan optimal usullari va vositalari
majmuidan iborat bo‘lgan o‘qitish texnologiyasidir.
Ushbu metod o‘quvchilarni quyidagilarga undaydi:
•
muammoni shakllantirishga;
•
amaliy vaziyatni tahlil qilish va baholashga;
•
muammo echimini eng maqbul variantini tanlashga.
O‘quv mashg‘ulotning o‘qitish texnologiyasini tanlashni ikki asosiy dalil
belgilaydi:
1.Keysning hajmi (qisqa, o‘rtacha miqdordagi, katta)
2.O‘quv topshirig‘ini taqdim etish usuli:
-
savolli ( savollar keysdan keyin keltiriladi)
-
topshiriqli (topshiriq keys kirish qismining oxirida keltiriladi)
Nazorat uchun savollar:
1.Professional kompetensiyalar.
2.Uslubiy kompetensiyalar.
3.Ijtimoiy-psixologik kompetensiyalar.
4.Autopsixologik kompetensiyalar.
5.Ijtimoiy-informasion kompetensiyalar.
6.Kommunikativ kompetensiyalar.
7.Kognitiv kompetensiyalar.
8. Maxsus kompetensiyalar.
Do'stlaringiz bilan baham: 
