O'zbekiston Resbublikasi oliy va o'rta maxsus talim vazirligi Qoraqalpog'iston Respublikasi oliy va o'rta maxsus talim vazirligi
Berdoq nomidagi Qoraqalpoq Davlat Universeteti "Jismoniy madaniyat" fakultetining 2-bosqich talabasi Sadikov Dilshotbek Shukirboy o’g’lining "Futbol o’yinida musobaqalar o’tkazish va hakamlik qilish vazifalari" mavzusidagi
KURS ISHI Topshirgan: D.Sadikov
Qabul qilgan: R. Bekmuratov
Nukus-2022
Mavzu: Futbol o’yinida musobaqalar o’tkazish va hakamlik qilish vazifalari Reja: I.Kirish II.Asosiy qism Futbol musobaqalari va ularni o‘tkazish haqidagi “Nizom”.
Musobaqalarni rejalashtirish va ularning turlari
Futbol musobaqalarni rejalashtirish.
Musobaqa o‘yinlarida o‘rinlarni aniqlash.
Hakamlik qilish vazifalari
III.Xulosa
Musobaqa - bu o‘quv-trenirovka jarayonining tarkibiy qismidir. Trenirovka jarayonida odatda, sportchining yuqori sport natijalariga erishishiga yordam beradigan xamma sifatlarni yuksak darajada namoyon kilish uchun sharoitlar yaratish imkoniyati yo‘k.
Musobaqalarda xar bir sportchi uz rakibini engishga intiladi va bu intilish sportchidan butun kuchni safarbar etishni talab kiladi. Bu nafakat insonning funksional imkoniyatlarini namoyon kilishga imkon beradi, balki ularni shakllantirish vositasi bo‘lib xizmat kiladi.
Musobaqalar kuyidagi vazifalarni xal etishga yordam beradi:
- sport jamoasida o‘kuv-trenirovka ishi axvolini aniklash;
- kurashchilar tayyorgarligi darajasini aniklash;
- u yoki bu tayyorgarlik boskichida o‘quv-trenirovka ishiga yakun yasash;
- kurashni tarјib qilishga va shugullanuvchilar sonini oshirishga yordam berish.
Kurash musobaqalarini o‘tkazish xususityaiga ko‘ra ular kuyidagicha bo‘ladi:
a) shaxsiy;
b) jamoa;
v) shaxsiy-jamoa;
g) toifalash.
Shaxsiy musobaqalarda ishtirokchilarning xar bir vazn toifasida egallagan o‘rinlari aniklanadi; jamoa musobaqalarida jamoalar o‘rni aniklanadi; shaxsiy-jamoa musobaqalarida bir vaktda ishtirokchilar va jamoalarning egallagan o‘rinlari aniklanadi. Toifalash musobaqalari ishtirokchilarning egallagan o‘rinlarini aniklamasdan o‘tkazilishi mumkin. Ishtirokchilar tomonidan ko‘rsatilgan natijalar sport toifalariga muvofik unvonlar xamda razryadlarni berishda yoki tasdiklashda xisobga olinadi.
Musobaqalarni o‘tkazish usuliga ko‘ra ular kuyidagi turlarga bo‘linadi;
a) aylnama usul;
b) chetlatish bilan aylanma usul;
v) aralash usul.
Musobaqalar xususiyatlari ularni o‘tkazish usullari musobaqalar nizomida belgilab berilgan.
Kurash musobaqalari kalendar reja va musobaqa nizomiga muvofik rejalashtiriladi xamda o‘tkaziladi. Bu xujjatlarni musobaqa o‘tkazayotgan tmashkilot tayyorlaydi va tasdiklaydi. Ularni puxta ishlab chikish va sport tashkilotlariga muddatidan oldin xabar kilish musobaqalarning muvaffakiyatli o‘tishiga yordam beradi. Musobaqalarning kalendar rejasi ularni o‘tkazishga mas’ul bo‘lgan tashkilot tomonidan tuziladi.
Kalendar reja kalendar yil uchun ishlab chikiladi. Kalendar rejani tuzishda kuyidagi koidalarga amal kilish lozim:
a) kalendar rejani ishlab chikayotganda uni yukori tashkilotlar tomonidan rejalashtirilgan musobaqalar muddatlari va dasturlariga asoslangan xolda tuzish zarur;
b) musobaqalar soni va xususiyati o‘z axamiyatiga ko‘ra shuјullanuvchilarni mas’uliyatli musobaqalarga tayyorlashga yordam berishi lozim;
v) xar xil turdagi musobaqalarni o‘tkazish ko‘zda tutiladi: tayyorgarlik, nazorat, saralash va asosiy.
Tayyorgarlik musobaqalarining asosiy maksadi-kurashchi-larni musobaqa sharoitlariga moslashtirish, musobaqa faoliyatining okilona texnik-taktik xarakatlarni mustaxkamlash, musobaqa tajribasini egallash.
Nazorat musobaqalarida sportchining imkoniyatlari tekshiriladi, uning tayyorgarlik darajasi, bosib o‘tilgan tayyorgarlik boskichi samaradorligi aniklanadi. Ko‘rsatilgan natijalar aosida kurashchilarning kelgusidagi tayyorgarlik dasturi ishlab chikiladi.
Saralash musobaqalari natijalari buyicha asosiy musobaqalarning ishtirokchilari aniklanadi.
Asosiy musobaqalarning bosh maksadi јalabaga erishish yoki imkoni boricha yukori o‘rinlarni egallashdan iborat.
Musobaqalarni tashkil kilish va o‘tkazish uchun ikkinchi muxim xujjat - bu musobaqa nizomidir. Musobaqa kalendar reja va kurash bo‘yicha musobaqa koidalari asosida tuziladi. Musobaqa nizomi kuyidagi bo‘limlarni o‘z ichiga oladi.