Jismoniy madaniyat fakulteti sport fanlari uslubiyoti

МАВЗУ: МУСОБАҚАЛАРНИ ТАШКИЛ ҚИЛИШ ВА ЎТКАЗИШ 
РЕЖА: 
1. Мусобақаларнинг аҳамияти 
2. Спорт мусобақаларини режалаштариш 
3. Мусобақаларнинг турлари 
4. Мусобақа ўтказиш систсмалари 
5. Мусобақа натижаларини ҳисоблаш 
6. Мусобақалар тўғрисида низом 
Спорт мусобақалари спортчиларнинг малакаларини оширишда катта 
аҳамиятга эга. Улар жисмоний, техниқ тактиқ психологиқ функциовал 
тайѐргарликларни аниқлашга ва такомиллаштиришга ѐрдам беради ҳамда
қиливаѐтгап меҳватнииг натижасини кўрсатади. 
Тўғри ва яхши ташкил қилинган мусобақалар катта тарбиявнй 
ахамиятга эга, чунки мусобақалар фақат жисмоний спфатларгагива 
(кучлилиқ чакдонлиқ чидамлилиқ тезкорлик ва бошқ) эмас, балки рухий-
психологик сифатларга ҳам катта таъсир кўрсатади. Мусобақа даврида 
спортчиларнинг ташкилотчилиқ ўзини тута билишлиқ жамоа максадини ўз 
максадидан юкори қуя олишлик каби ява бир қанча сифатлари ҳам 
такомиллашади. 
Мусобақаларда қатвашувчилар авваламбор, тажриба алматаднлар, 
трсперлар эса янги тренировка усулларини синовдан ўтказиш имкониятига 
эга бўладилар. Шунингдсқ спорт мусобақалари спорт турларини тарғиб 
қилишнинг энг яхши ва ҳаммабоп формаларидан ҳисоблавади.
Мамлакатимизда мусобақалар ўтказилиши туфайлигива спорт 
уйинларидан баскетбол, волейбол, футбол, хоккей, гандбол, теннис .ва 
бошқалар оммавийлашди. Демақ мусобақасиз спортнинг бўлиши мумкин 
эмас. 
2. Спорт мусобақаларини режалаштариш 

---

Мамлакатимизда спорт мусобақаларининг илмий асосда ташкил 
топган ва жисмоний тарбия ҳаракатининг хусусиятларини ҳисобга олган 
маълум системаси мавжуд. Спорт мусобақаларини режалаштириш марказ-
лаштирилган характерга эга. Министрлар ҳузуридаги жисмоний тарбия ва 
спорт комитета халқлари Спартакиадаси ҳамда Олимпиада уйинларининг 
ўтказилиш вақтларини ҳисобга олган ҳолда тўрт йиллик ва вавбатдаги бир 
йиллик мусобақаларни алоҳида режалаштиради. 
Шу режаларга асосланиб республика ва маҳаллий жисмоний тарбия 
хамда спорт комитетларн ўз режаларини территориал принципда, маҳкама, 
жисмоний тарбия ташкилотлари, кунгилли спорт жамиятлари эса спорт мусо-
бақаларининг режаларини маҳкама принциппда тузадилар. 
Ишлаб чиқариш муассасалари, уқув юртларининг "жисмоний 
тарбия ва спорт жамоалари спорт мусобақаларининг режаларини ўз 
жамиятлари ҳамда маҳаллий жисмоний тарбия ва спорт комитетларининг 
плаплари асосида тузадилар. 
Спорт мусобақаларининг режаларини тузишда тегишли баскетбол 
федерациялари актив қатвашишлари лозим. Бошланғич жамоадаги мусобақа, 
ўз характери ва миқѐсидан қатъи вазар, хар қандай мусобақанинг асоси бўлиб 
қолиши крақ Мусобақалар режаида ҳар бир жамоа учун (территориал 
жойлашганлигига қарамасдан) катта мусобақаларда қатвашиш имкониятини 
яратиб бериш кўзда тутилган бўлиши керақ