Жисмоний тарбия гигиенаси ва спортнинг тиббий физиологик асослари фани

Такрорий машқларга организмниинг реакцияси 4 хил намоён бўлади

• 1. Ишга яроқлиликнинг чидамли турғун ва юқори кўрсаткичлари билан характерланади.
• 2. Жисмоний нагрузкалар турғун бўлмаган нагрузкаларни кўрсатади. Тикланиш даври узайтирилади.
• 3. Спортчининг ишга яроқлилиги ҳар бир такоррий жисмоний нагрузадан кейин ўзгариб боради.
• 4. Ишга яроқлилик сақланган холда юрак-қон томир тизими фаолияти ёмонлашиб боради.

Мускуллар аёллар танасининг 35% ни, эркакларда эса 40-45% ни ташкил қилади. Тери ости ёғ қаватлари эса аёлларда 28% ни, экакларда 18% ташкил этади.

• Мускуллар аёллар танасининг 35% ни, эркакларда эса 40-45% ни ташкил қилади. Тери ости ёғ қаватлари эса аёлларда 28% ни, экакларда 18% ташкил этади.
• Аёлларнинг танаси узун, елкалари энсиз, чаноқлари кенг, қўл оёқлари мускуллари калта ва мускуллари кам бўлади. Бу эса югуришни ва баландликка сакрашни чеклаб қўяди. Аёлларнинг асаб тизими тез қўзғалувчан ва эмоционал бўлади, тренер буни билиш зарур. Бу эса машғулотларда унумдорликни пасайтириб юборади, баъзида эса қизлар машғулотларга умуман қатнашмай қўйиши мумкин. - Спортчиларда ички орган касалликлари, асаб системаси касалликлари кўп учрайди

Тиббий педагогик кузатувнинг формалари.

• 1. Машғулот вақтида бевосита текшириш
• 2. Машғулотгача текшириш ва машғулотдан кейин 10-30 минут ўтказиб текшириш.
• 3. Машғулотгача, машғулотдан кейин 20-30 минут, 4-6 соат, 24-48 соатдан кейин текшириш.
• 4. Машғулот куни эрталаб ва кечқурун текшириш.
• 5. Хафта мобойнида қайта қайта текшириш.
• 6. Бир кун дам олдириб кейин текшириш.

Тиббий педагогик назоратнинг асосий вазифалари:

• 1. Спортчиларнинг организмига жисмоний машқларнинг таъсирини ўрганиш, уларнинг жисмоний тайёргарлик даражасига берилган машқлар мослигини аниқлаш.
• 2. Шуғулланувчиларнинг функционал тайёргарлигини баҳолаш мақсадида уларнинг саломатлигини ва функционал ҳолатини аниқлаш.
• 3. Ўқув тренировка жараёнини режалаштиришни такомил-лаштириш мақсадида спортчи учун қўлланилаётган тренировка воситаларини мақсадга мувофиқлигини баҳолаш.
• 4. Катта юкламалардан кейинги тиклантириш жараёнини яхшилашга қаратилган педагогик, псиҳологик, медицина воситаларини ва методларни танлаш ва баҳолаш.
• 5. Ўқув-тренировка машғулотларининг шароитини ва ташкил қилишни баҳолаш.