Jinoyat va JazoFyodor Dostoevsky

Asarning tematik tahlili
Asarning asosiy mavzusi jamiyatning aksariyat qismini qiynab kelgan zulm va qashshoqlik bo'lib, uning hech kimni qiziqtirmagan achinarli holati. Shuningdek, qiyinchilik, qashshoqlik, ijtimoiy tengsizlik oqibatida shaxsning oziga o’zi isyoni aks ettirilgan. Romanda ko'tarilgan yolg'on e'tiqod muammosi har doim ham dolzarbdir. Raskolnikovning jinoyatni yaxshi maqsadlarda qilish ehtimoli to'g'risida ochilgan nazariya halokat bilan yakun topadi.
Dostaevsky o’z asarida hayotga xristian qarashlarni tadbiq qila oldi: yaxshilik qilish, jamiyat uchun o’zini qurbon etish. Aynan shu qarash Rodion Roskolnikovni asar yakunida o’zini qiynab kelgan vijdon azobidan qutulishga yordam berdi.
Asar asosiy mavzusi
Roman markazida mangu hal bo’lmas muommolar qo’yiladi. U ham bo’lsa odamzodni qanday qilib baxtga erishtirish mumkin. Odamzodni ayni shu baxtga loyiqmi, uni kim baxtga yetaklaydi,kuni o’tganidan,qorni to’yganidan xursand bo’lib yuraveradigan hayvonmi yohud u kelgan dunyoda ideal mavjudodmi kabi g’oyalar ilgari suriladi.
Asarning asosiy g’oyasi
Roman bosh qahramon ichki kechinmalari, uning jamiyatga bolgan fikridan kelib chiqib “Jinoyat va jazo” deb tanlangan. Romanda voqealar aynan bosh qahramon- Rodion Raskolnikov sodir etgan jinoyat va uning jazosi ustida boradi. Jinoyat deb muallif aynan bosh qahramon sodir etgan jinoyat emas jamiyatdagi hukmron doiralar sodir etayotga jinoyatlar ham ko’zda tutilgan. Bundan tashqari, jinoyat deya nafaqat bosh qahramon jinoyati balki xalqni zulukdek sorayot sudxor kampirning “jinoyatini” tilga olgan. Qahramon oxir-oqibat amin bo’ldiki, jinoyat qilib ezgulik qilib bo’lmas ekan, jinoyat qilib dunyoni o’zgartirib bo’lmas ekan. Shuning uchun ham bu asar Jinoyat va Jazo deb nomlandi.
Asar sarlavhasi haqida
Frazeologizmlar:

• Bundan oldinroq Darya Fransova, o’zi juda yalmog’oz, politsiyaga otning qashqasiday ma’lum.
• …qo’li gul emasmi?....
• Roskolnikov Sonyani korib boshi osmonga yetdi..



• U qishloqi xotinlardan bo’lib, elakka chiqsa ellik og’iz gapiradiganlardan edi…