Jaxonbozori va xalqaro savdo Mundarija Kirish «Qiyosiy ustunlik»

Xalqaro savdoning klassik nazariyalari

Qiyosiy ustunlik nazariyasi

Birinchi nazariyalar 18-asr va 19-asrning boshlarida klassik iqtisodiy nazariyaning asoschilari Smit va Rikardo tomonidan yaratilgan.

Shunday qilib, Smit xalqaro savdo rivojlanishining sababi importchilar va eksport qiluvchilar o'z tovarlari almashinishidan olinadigan foyda ekanligi nazariyasining asosini yaratdi. Shuningdek, u "mutlaq ustunlik" nazariyasini ishlab chiqdi: agar mamlakat o'z resurslariga tayanib, bir birlikni boshqasidan ko'ra ko'proq ishlab chiqarishi mumkin bo'lgan tovarga ega bo'lsa, bu afzalliklarga ega. Bunday imtiyozlar tabiiy (iqlim, tuproq unumdorligi, tabiiy resurslar) va sotib olingan (texnologiya, uskunalar va boshqalar) bo'lishi mumkin.

Mamlakatning xalqaro savdo-sotiqdan oladigan foydasi iste'molning o'sishidan iborat bo'lib, uning tarkibi va ixtisoslashuvi o'zgarishi tufayli yuzaga keladi.

Rikkardoning "Xabarchilar" tomonidan ishlab chiqilgan va to'ldirilgan qiyosiy xarajatlar nazariyasi

Unda 2 ta tovar ishlab chiqaradigan 2 ta mamlakat ko'rib chiqiladi. Har bir mamlakat uchun qaysi ishlab chiqarish har bir mamlakat uchun foydali ekanligini aniq ko'rsatadigan egri chiziq quriladi. Ushbu nazariya soddalashtirilgan bo'lib, unda faqat 2 ta mamlakat va 2 ta tovar ko'rsatilgan bo'lib, ular mamlakat ichkarisida cheklanmagan savdo va ishchi kuchining harakatlanishi sharoitidan, shuningdek ishlab chiqarish xarajatlari doimiyligidan, transport xarajatlarining yo'qligi va texnik o'zgarishlardan olinadigan daromadlarni ko'rsatadi. Shuning uchun nazariya juda tavsiflovchi hisoblanadi, ammo iqtisodiyotning real sharoitlarini aks ettirish uchun unchalik mos emas.