Javodbek yo q ubo V ergash hayitboyev huquqshunoslik

qonuniylik;
- ijtim oiy adolat;
- oshkoralik;
- ishontirish va majburlov choralarining hamkorligi;
- shaxslarning huquq va burchlarining birligi va boshqalar.
A tro f tabiiy muhit barqarorligini t a ’minlash va tabiatni m uhofaza
qilishning asosiy tamoyillari quyidagilarni o 'z ichiga oladi:
159
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

- biosfera va ekologiya tizimlari barqarorligi hozirgi va kelgusi 
avlodning genetik fondini saqlash;
- a t r o f tabiiy m u h itn i m u h o fa z a qilishda tabiat qonuniyatlari 
ustuvorligini tan olish;
- fuqarolarning hay o t uchun qulay tabiiy m uhitga ega b o l i s h
huquqini t a ’minlash;
- j a m iy a tn in g ekologik, siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy m an fa- 
atlarini uyg'unlashtirish;
- tabiatni m uhofaza qilish sohasida milliy, mintaqaviy va xalqaro 
u y g ‘unlashtirish;
- tabiatni m uhofaza qilish chora-tadbirlarining tabiiy resurslardan 
foydalanish tadbirlaridan ustuvorligini ta n olish;
- tabiatni m u h o faza qilish faoliyatini rag'b atlantirish;
- tabiiy resurslar holatini tiklash majburiyligi;
- ekologiya ekspertizasini o 'tk azish n in g majburiyligi;
- e k o lo g ik q o n u n c h ilik q o i d a l a r n i b u z g a n lik u c h u n ja v o b -
garlikning qo'llanilishi va boshqalar.
Tabiiy resurslardan oqilona foydalanishga qaratilgan ijtimoiy 
m u n o s a b a tla r quyidagi tamoyillar doirasida ta rtibga solinadi:
- ta b iiy r e s u r s l a r d a n f a q a t ilmiy a s o s la n g a n h o l d a o q ilo n a
foydalanishning zarurligi;
- t a b i a t n i m u h o f a z a qilish va ta b iiy r e s u r s l a r d a n o q i l o n a
foydalanish faoliyatini rag'batlantirish;
- yer, yerosti boyliklari, o'sim lik va h ayvonot dunyosidan maxsus 
foydalanganlik uchun haq to 'lash va umumiy asosda foydalanganlik 
uchun haq to'lamaslik;
- yerlardan belgilangan toifalar doirasida maqsadli foydalanish;
- qishloq x o ‘jaligiga m o ‘ljallangan yerlarning ustuvorligi;
- tabiiy resurslar k adastrini yuritish majburiyligi va boshqalar.
T a b ia t va ja m iy a t o 'rtasid ag i o 'z a r o m u n o sa b a tla r, davlat va
ekologik funksiyasi ushbu tamoyillar asosida va doirasida amalga 
oshirilib, a t r o f tabiiy m u h it barq aro rlig in i t a ’m inlash, aholining 
ekologik xavfsizligini t a ’m in lash va tabiiy resu rsla rd a n o q ilo n a 
foydalanishga xizmat qiladi.
E k o l o g i y a h u q u q i o ' z p r e d m e t i , y o 'n a l i s h l a r i , m a q s a d va 
vazifalariga ega bo 'lg an i kabi o 'z usullariga h a m ega b o'lib, ushbu 
usullar tabiat-jamiyat tizimidagi ijtimoiy m unosabatlar holatiga t a ’sir 
etish orqali k a tta aham iyatga egadir.
Hozirgi pay td a ekologik m u n o sa b a tla r qatn ash ay o tg an jismoniy 
va yuridik shaxslar xatti-harakatlarini t o 'g 'r i yo'naltirish uchun turli 
usullar qo'llanilib, ularning ko 'la m i ortib bo rm o q d a.
160
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

E kologik-huquqiy m u n o s a b a tla r tizimida quyidagi usullardan 
foydalaniladi:
/ .