Жавоблар ўзбекистон тарихининг фан сифатидаги ўрни

93.Ўтрор фожеаси ва мўғулларнинг Ўрта Осиёга ҳарбий юришлари. Чингизхон раҳбарлигидаги мўғулар 1218 йил Хоразмга катта карвон юборади. Карвонда кўп миқдорда олтин, кумуш, хитой ипак матолари хар хил муйналар бор эди. Бу карвон 500 туядан иборат бўлиб, 450 та мусулмон савдо пулардан иборат эди. Улар Урганчга савдо учун бормоқда эди. Аммо карвон утрор шахрида ушланиб қолинди. Шаҳар ноиби Иналхон фармони билан карвон ….. Савдогарларнинг ҳаммаси қириб ташланди. Фақат бита туякаш жон сақлаб қолади. Булган воқеани эшитган Чингизхон Хоразмликга 2-чи элчиларни юбориб улардан утрор элчиларни юбориб улардан утрор ноибини беришни сўради. Аммо Султон Муҳаммад Утрор ноибини бериш урнига элчиларни Ибн Кодрога Буғрони улдиради, ундан 2 та мулозимини соғ-соқолини олдириб жунатиб юборади. Бундан ажабланган Чингизхон 1219 йили ўз………Билан 4-гуруҳга бўлиниб 200000 армия Билан Хоразмлик устига юриш бошлайди. Бу ҳақда Академик Бартольд, Х.Вамбери , Жуваний, Б.Ахмедовларнинг кўплаб асарлари бор.
94.Темур Малик ва Жалолиддин Мангуберди жасорати. Мўғуллар 1220 йилда апрелда Самарқандни босиб олгач навбат Жант во Бунакат шаҳарларига навбат етиб келди. 4 кунлик жангдан сўнг Бунакат ва унинг амри Элатқу Малик таслим бўлмади ва навбат Хўжанд шахрига келади. Бу даврда шаҳар хокими Темур Малик бўлиб, у шаҳарни қахрамонларча ҳимоя қилади. Бу ҳақида тарихчи Жувайнид маълумот беради. Хужанд қамарида 20 минг мўғул ва 50 минг аср қатнашди. Кучлар нисбати тенг бўлмаганлиги сабабли Темур Малик шаҳарни ташлаб 12 та кема ясатириб жами 70 та кемага ўзининг бойликларини ортириб, Урганч томоники кетади. Т.Малик анна шу жангларда қаҳрамонлик намуналарини курсатади. Энди навбат Урганчга келади. Бу ерда Султон Мухаммаднинг ўғри Эвелолидин Мангуберди ва Темур Малик б-н биргаликда мўғулларга қарши кураш олиб боради. Урганч Хумотакин каби амалпараст ва қўрқоқлар қўлида қолади. Унинг муддафосига Шайх Нажмиддин Кубро душман Билан курашиб жангда ўлади. Жалолиддин Билан Мўғуллар ўртасидаги асосий жанг Парвана даштида бўлади. Жалолиддин мўғулларнинг 11 та жангини қаҳрамонларча қайтаради. Кўп ўтмай Жалолиддин Билан лашкарбошлар ўртасида низо чиқади. Ва охири 1238 йилда Курд савдоси томонидан ўлдирилади. Биз Жалолиддин Мангубердини 800 йиллигини Урганчда нишонладик. У киши давлат арбоби миллий қаҳрамон ва ватанпарвар киши эди. Унинг фаолиятига Ислом Каримов ўз маърузасида юқори баҳолайди.