|
151. Operatsion tizimni konfiguratsiyalash
Har qanday operatsion tizim foydalanuvchiga sozlash (sozlash) uchun bir qator vositalarni taqdim etadi. Foydalanuvchi uskunalar, interfeys, tarmoqqa ulanish va hk sozlashlarni amalga oshirishi mumkin.
Windows-da konfiguratsiya vositalari Boshqarish paneli(Панель управления) papkasida joylashgan. Ushbu papkaga Asosiy menyu orqali kirish mumkin. “Пуск” tugmachasini bosgandan so'ng menyuda Настройки bandini, so'ngra pastki menyuda Панель управления bandini tanlang. Barcha vositalarni ikkita sinfga bo'lish mumkin:
tizimni sozlash uchun vositalar sinfi. Ushbu vositalar apparatni sozlash va dasturlarni o'rnatish uchun ishlatiladi. Bunga quyidagilar kiradi: dasturlarni o'rnatish yoki olib tashlash; uskunalarni o'rnatish, sinovdan o'tkazish va sozlash; Internet sozlamalarini o'zgartirish; parollarni o'rnatish va boshqalar.
foydalanuvchi interfeysini sozlash uchun vositalar sinfi. Ushbu vositalar tizim ko'rinishini o'zgartirishga imkon beradi. Bunga quyidagilar kiradi; sana va vaqtni belgilash, ish stoli dizaynini o'zgartirish (ovoz, fon, ekran tasviri va boshqalar), kerakli tilni qo'llab-quvvatlash, sichqoncha ko'rsatgichining turlarini tanlash va h.k.
152. Multiprotsessorli operatsion tizimlar.
Multiprotsessor nima?
Multiprotsessor (shared memory multiprosessor) – bu ikki va undan ortiq markaziy protsessorga ega bo’lgan va operativ xotiradan umumiy foydalanadigan kompyuter tizimi hisoblanadi.
Multiprotsessorli operatsion tizimda jarayonlar bir nechta protsessorlar tomonidan bajariladi va bunda bitta protsessor xotiraga ma’lumotni yozib qo’ysa, ikkinchi protsessor bu ma’lumotni o’qib oladi yoki aksincha.
Multiprotsessorli operatsion tizimlar-bu bir protsessorli operatsion tizimlarni kengaytirilgan ko’rinishi bo’lib,ular bir nechta protsessorlarni umumiy xotiraga murojaatni qo'llab-quvvatlash qobiliyatiga egadir.
Bitta protsessorli operatsion tizimlardan farqi - ma'lumotlarning bir nechta protsessorlar uchun murojaati ochiq va ularning yaxlitligini ta'minlash uchun parallel kirishdan himoyalangan bo'lishi kerak.
Zamonaviy operatsion tizimlar ko'p protsessorli tizimlarda ishlashga mo’ljallangan tarzda yaratilgan.
Protsessorlar sonining ko'payishi, xotira va kirish-chiqarish protsessorlari bilan ulanishning murakkablashishi murakkab apparatlarning narxini sezilarli darajada oshiradi. Shuning uchun ko'p protsessorli operatsion tizim qo'shimcha qurilmalarni samarali boshqarishi kerak, shunda dastlabki xarajatlardan ko'proq foyda olingan bo'ladi.
Ko'p protsessorli tizimlar uchun operatsion tizimlarni tashkil qilishning uchta asosiy variantlari mavjud:
- asosiy - bo'ysunuvchi;
- har bir protsessorda o'z monitor;
- simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil).
Asosiy - bo'ysunuvchi;
Bunda asosiy operatsion tizim faqat bitta protsessorda, asosiy protsessorda ishlaydi. Bo’yso’nuvchi protsessorlarida faqat foydalanuvchi dasturlari bajarilishi mumkin. Bo’yso’nuvchidagi jarayon OTning e'tiborini talab qilganda, u signal hosil qiladi va asosiy protsessor uning so'rovini bajarishini kutadi. Agar bo’yso’nuvchi protsessorlar ko'p bo'lsa va ular signallarni faol ravishda ishlab chiqaradigan bo'lsa, unda asosiy protsessorda katta navbatlar paydo bo'lishi mumkin. Bu tur boshqa turlarga qaraganda unchalik ishonchli emas, chunki asosiy protsessorning ishlamay qolishi butun tizimning halokatli ishdan chiqishiga sabab bo'ladi.
Har bir protsessorda o'z monitor;
Alohida monitorlar (ijro dasturlari) bilan tashkil etilgan usulda, har bir protsessor o'z OTda ishlaydi, xar bir protsessor o’zida ishlayotgan foydalanuvchi dasturlarining so'rovlariga javob beradi.
Alohida monitorlari bo'lgan usulda, asosiy-, bo'ysunuvchi usulga qaraganda ancha ishonchli. Bunda bitta protsessorning ishlamay qolishi katastrofik tizimning ishdan chiqishiga olib kelmaydi, ammo ishlamay qolgan protsessor bilan tizimni qayta boshlash qiyin bo'lishi mumkin.Har bir protsessor o'z resurslarini boshqaradi, masalan, fayllar va kiritish-chiqarish qurilmalari.
Simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil).
Ko'p protsessorli hisoblash kompleksining simmetrik tashkil etilishi eng qiyin va shu bilan birga eng samarali hisoblanadi. Bunda barcha protsessorlar bir xil darajaga ega bo’ladi. Operatsion tizim bir xil protsessorlar to'plamini boshqaradi, ularning har biri har qanday kiritish-chiqarish qurilmasining ishlashini boshqarishi yoki har qanday xotira qurilmasiga kirishi mumkin.
Tizimning simmetriyasi tufayli boshqa turdagilarga qaraganda ish hajmini aniqroq muvozanatlash mumkin.
Linux, Solaris, WindowsNT
Do'stlaringiz bilan baham: |
