|
Maktab gigiyenasi
|
Ta'lim tarbiya gigiyenasi
|
Maktab zavod , fabrika yaqiniga qurilmasligi kerak.
|
Bola o!qishning dastlabki kunlarida yangi kun tartibiga
moslashishi, yangi jamoaga o'rganishi ancha qiyin bo ‘ladi.
Maktab yoshi — bu morfologik, ruhiy va ijtimoiy jihatdan
rivojlanish b o ‘lib, o ‘quvchilarning t a ’lim-tarbiya talablariga
javob berishini talab qiladi.
|
Shahar va tumanda yashaydigan ahvoliz va maktab orasidagi masofa 1 -1,5 kmdan uzoq bo'lmasligi kerak.
|
Bolalarning maktabga tayyorgarligini aniqlash uchun amalda
quyidagilarni qo ‘llash mumkin:
1. Tovushni tallafuz qilishdagi nuqsonlar
2. Doira kesishini kuzatish.
3. So'z ta ’siriga adekvant javob hosil qilish.
4. 3 ta topshiriq berish bilan ruhiy yetuklikni aniqlash.
5. Odamning rasmini chizish, q o ‘lyozmani ko‘chirish, besh
burchak shaklda joylashishi nuqtalarini ko‘chirish.
|
O'quv stul va stollari o'quvchining
bo'yiga mos bo'lishi kerak .
|
0'quv yili gigiyenasi. O'rta maktabning 1, 2. 3-sinflarida bir haftalik nagruzka 24—26 soat, 4-sinfda 26 soat boiishi kerak. Bu
dars soatlaridan ko‘proq soatlar ashula, jismoniy tarbiya, rasm,
mehnat darslariga ajratish kerak
|
|
O'quvchining o'quv mashg'ulotlarini bajarishi uchun qulay bo'lishi kerak .
|
7 yashar bolalarni 45 minutlik
dars charchatib qo'yadi, shuning uchun birinchi sinfda 35 minut
dars o ‘tib, qolgan 10 minutida turli ko'rgazmali qurollami ko'rsatish
tavsiya etiladi.
|
|
O'quvchi organizmining normal o'sishi
va rivojlanishiga zarar yetkazmasligi kerak.
|
Fizkultura va q o ‘l mehnati darslari bo'lsa, maktab o'quv-
chisining funksional holatiga ijobiy t a ’sir etadi.
|
|
O'quvchi partada gigiyenik qoidalarga rioya qilgan holds o'tirishi kk .
|
Bu darslarni kunning qiyin darslari orasiga qo'yish m u m
kin. Fizkultura va m e h n a t darslaridan keyin bolalarda ish qobiliyati 20 %ga ortadi, bunday predmetlarga uchinchi dars ajratilsa yanada yaxshi bo'ladi.
|
|
O'quvchi gavdasini tik tutgan holda boshini oldinga biroz egib o'tiradi.
|
0 ‘qish darsi. Boshlang'ich sinflarda vaqtning ko‘p qismi
o'qish darslariga ajratiladi. Bu darslarda o'quvchilar bosh miya po'stlog'i va ko'ruv, eshituv organlariga anchagina zo'r berib ishlaydilar. O'qish darslari quyidagi gigiyenik talablarga javob berishi lozim: alifbe va darslik shriftlari bolaiarning yoshiga
mos keladigan, harflar aniq bosilgan bo'lishi kerak. Kitob rasm-
lar bilan yaxshi bezatilgan boMishi kerak. Kitobga yaxshi
yorug'lik tushib turishi kerak va kitob o'quvchining ko'zidan 30—40 sm narida yoriq holda boMishi kerak. 0 ‘quvchi kitobni
o'z ida tovush bilan so'zlarni aniq talaffuz etib o'qishi kerak.
O'quvchi o'qiganda tovush boyliklariga z o ‘r bermasligi, qisqa
vaqt mobaynida o'qishi kerak.
|
|
O'quvchining ko'kragi bilan stol qirrasi
o'rtasidagi masofa uning kafti
kengligiga teng bo'lishi kerak.
|
Yozuv darsi. Yozuv darsida bosh miya katta yarim shar-
larning nutq, nutq harakati, sezish, ko‘rish va nerv markazlari
qo'zg'aladi. Bu darsda qoM panjalari va barmoqlarning mayda
muskullariga z o ‘r keladi.
|
|
O'quvchining beli stul suyanchig'iga
tegib suyanib turishi kerak.
|
BoshlangMch sinf o'quvchilari uchun to'xtovsiz yozish 5
m inutdan 15 minutgacha belgilanadi. O'quvchilarning yozuv
qurollari ruchka, qalamlari ularning yoshiga mos bo'lishi lozm.
|
|
Oyoqlari to'g'ri to'rtburchak hosil qilib
pastki qismi polga tegib turishi kerak.
|
Ashula darsi. Ashula darsini gigiyenik talablar asosida olib
borilishi kerak. Ashula darsi olib boriladigan sinf havosi toza,
iliq, yetarlicha nam bo'lishi lozim.
Ashula aytilganda o'quvchilar ovozini asta-sekin kuchay-
tirib borishlari talab etiladi.
O'quvchilar dam olm asdan bor yo'g'i 4 —5 minut m obay
nida ashula aytishi m umkin.
|
O'quvchining ko'zi bilan daftar
orasidagi masofa uning ikki qarichiga teng bo'lishi kerak.
|
F iz k u l t u r a m i n u t la r i
Har bir darsda fizkultura minutlari o'tkazilishi lozim. Bu
o'quvchilaming aqliy charchashini oldini oladi. Fizkultura minutida
fortochkalarni ochib qo'yish kerak. Fizkultura minuti 2—3 minut
bajariladi, Mashqlarni barcha o ’quvchilar bajarishi shart.
Fizkultura minutlari uchun gavdaning orqa tom onidagi
muskullar, q ad-qom atini k o ‘tarib turadigan va nafas aktida
ishtirok etadigan muskullarning mustahkamlanishiga yordam
beradigan mashqlar talab etiladi.
|
|
Jismoniy tarbiya darsi. Jismoniy tarbiya darsi 4 m 2 b o ‘lgan,
maxsus xonada o ‘tkazilishi kerak. Bu xonada havo harorati sinf
xonalariga qaraganda 1 — 1,5°C pastroq boMishi kerak.
|
|
Uy vazifalarini tayyorlash . Uyda b aja rila d ig a n o ‘quv
mashg'ulotlari reglamenti 1 -sinf o ‘quvchilari uchun 30 m inut-
dan 1 soatgacha, 2 -sin f o'quvchilari 1,5 soat, III, IV sinf
o ‘quvchilari esa 1,5—2 soatgacha vaqt sarflaydigan qilib tuzi-
ladi.
|
|
Topshiriqlar haddan tashqari og4r b o ‘lmasligi kerak. Uy
vazifalarini bajarganda har 30—35 minutda 10—15 minut tanaffus
qilinishi lozim. 0 ‘quvchi darslarni tayyorlashi uchun uyda bir
burchakni yoki alohida darsxona ajratib berish kerak. 0 ‘quvchi
dars tayyorlaganda yorug‘lik chap tam ondan tushishi kerak
|
|
Bolalar va o ‘smirIarning mehnat ta’limi gigiyenasi. Yosh
avlodni jism onan baquvvat va odob-axloqli qilib tarbiyalashda
politexnik ta ’lim m uhim ahamiyatga ega. Maktablarda barcha
sinflarda m ehnat darslari o ‘tilishi kerak.
|
|
Boshlang‘ich sinf o ‘quvchilarining mehnat gigiyenasi
Boshlang'ich sinf o'quvchilarida m ehnat darslari maxsus
jihozlangan xonada o'tiladi. Bu yerda har bir o'quvchining o'z
ish stoli bo'lishi kerak. Slesarlik asboblari (katta chizg'ich,
ruletka, qaychi, pichoq, teshgich, payvandlagich va boshqalar
maxsus shkafda saqlanishi kerak). Sanitar burchagida 70 sm
balandlikda qo'l yuvadigan umivalnik, sovun, sochiq turishi
kerak.
|
|
Sanitar burchagida 70 sm
balandlikda qo'l yuvadigan umivalnik, sovun, sochiq turishi
kerak. Aptechkada yod, paxta, bint, rezina, borat kislotasining
2 %li eritmasi, margansovka eritmasi va boshqalar bo'lishi shart.
O'quvchilarning o'tkir kesuvchi asboblar bilan ishlashi tavsi
ya etilmaydi. Baxtsiz hodisa yuz berganda birinchi yordam
berishni tushuntirish lozim.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
