2. Differentsial
tenglamalar.
Agar tenglamada noma`lum funktsiya hosila yoki differentsial ostida
qatnashsa, bunday tenglama differentsial tenglama deyiladi.
Agar differentsial tenglamada noma`lum funktsiya faqat bir o`zgaruvchiga
bog’liq bo`lsa, bunday tenglama oddiy differentsial tenglama deyiladi.
Agar differentsial tenglamadagi noma`lum funktsiya ikki yoki undan ortiq
o`zgaruvchilarga bog’liq bo`lsa, bunday tenglama xususiy hosilali
differentsial tenglama deyiladi.
[a,b]_kesmada__y’=f(x,y)'>Matematik modellashtirishdagi differensial tenglamalarni echishdagi sonli usullar
Eyler usuli.
[a,b]
kesmada
y’=f(x,y)
differensial tenglamaning
y(a)=x
0
boshlang’ich shartni qanoatlantiruvchi yechimini topish talab etilsin.
Eyler usulining mohiyati
[a,b]
kesmani
n
ta oraliqqa ajratamiz, ya’ni
x
i
=a+i
×
h=x
i-
1
+h, (x
0
=a)
nuqtalarni hosil qilamiz, bu yerda
h=(b-a)/n
Funksiyaning bu nuqtalardagi qiymatlarini ushbu formula
y
i
=y
i-
1
+hf(x
i-
1
,y
i-
1
)
bilan hisoblanadi.
Misol.
tenglamaning [0,1] kesmada
u
(0)=1 boshlang’ich shartni qanoatlantiruvchi yechimining taqribiy qiymatlar jadvalini tuzing.
Echish.
n
=10,
h
=0,1 bo’lsin. Ushbu formuladan
,
y
i
ning qiymatlari topiladi,
i=
1,10.
3. Runge-Kutta usuli.
E’tiboringiz uchun
rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |