Jamurad yangiboyevich, amirov

Qarindosh urchitish . Noqarindosh urchitish va geterozis. 
Juftlash  urg‘ochi  hayvonlarni  urug‘lantirish  bilan  tugab,  avlod  olishni 
ta’minlaydi.  Bu  jarayonda  qarindosh  hayvonlar  ishtirok  etsa  inbriding, 
noqarindosh  hayvonlar  qatnashsa  autbriding  ro‘y    berib  ularning  biologik 
natijalari turlicha bo‘ladi. Qarindosh urchitish(inbriding) muntazam qo‘llanilsa u 
nohush  oqibatlarga    olib  keladi  (inbred  depressiya),  noqarindosh  (autbriding) 
hayvonlar  urug‘lantirilganda  teskari  holat  ro‘y    beradi  (krossbriding),  ya’ni 
geterozis  yoki  duragay    kuchi  ro‘yobga  chiqadi.  Urug‘lantirish  natijasida 
murtakda  erkak  va  urg‘ochi  hayvon  genetik  ma’lumotlari  qo‘shiladi,  allel    va 
noallel genlar o‘zaro munasobat tiplari paydo bo‘ladi, ular orqali oqsillar nazorat 
qilinadi va modda almashinuvi ta’minlanadi. 
Qarindosh  yoki  qarindosh  bo‘lmagan  hayvonlar  juftlanganda  modda 
almashinuvi  inbred  va  autbred  hayvonlar  har  xilligi,  hayotchanligi  va 
mahsuldorligini ta’minlaydi. 
Inbridingda  qarindosh  hayvonlar  genotipida  o‘xshash  genlar  bo‘lib, 
avlodda 
gomozigotalikni 
kuchaytiradi, 
noqarindosh 
juftlashda 
esa 
gomozigotalik  pasayib,  geterozigotalik  kuchayib  oqibatda  yoki  inbred 
depressiya, yoki geterozisga sabab bo‘ladi. 
Gomozigotalikni  kuchayishi    genotip  qo‘shilishi  natijasida  mo‘rtakning  
bioximik birlashuviga sabab bo‘lib, mo‘rtakdan paydo bo‘ladigan organizmning 
sharoitga  moslashishi  qobiliyatiga  salbiy  ta’sir  ko‘rsatadi.  Ko‘pincha 
inbridingda 
meyoz 
buzilishi 
oqibatida 
mutatsiyalar 
soni 
ko‘payadi 
(xromasomalar  qayta  tuzilishi  natijasida). Natijada inbridingda  o‘zgaruvchanlik 
ko‘payishiga  sabab  bo‘ladi.  Ko‘pgina  mo‘tatsiyalar  zararli,  ba’zan  u  foydali 
bo‘ladi. Shuning uchun ba’zan inbred hayvonlarda mashhurlik paydo bo‘ladi.