Jamurad yangiboyevich, amirov

Maxsus  elever  xo‘jaliklarida  buqalarni    o‘stirish.  Keng  miqiyosda 
naslchilik ishlari olib borilganda buqalarga bo‘lgan talab keskin ortadi. Shuning 
uchun  buqalarni  mahsuldorligi  bo‘yicha  baholaydigan  mahsus  eleverlar  tashkil 
qilinadi.  Bu  korxonalarning  asosiy  vazifasi  naslli  buqachalar  uchun  meyordagi 
oziqlantirish  va  saqlash  sharoitlarini  yaratib  berish  natijasida  ularning  irsiy 
imkoniyatlarini to‘liq ro‘yobga chiqarishdan iborat.     . 
Eleverlarga  10  kunlik,  naslchilik  xo‘jaliklaridagi  mahsuldor  sigirlardan 
olingan  buzoqlar    bo‘lib  ular  elita  rekord  AB,  elita  AB  majmuiy  klassiga  ega 
bo‘lib,  otalari  esa  albatta  qizlarining  mahsuldorligi  bo‘yicha  tekshirilib 
yaxshilovchi deb tan olingan bo‘lishi shart. 
Tanlab  olingan  buqachalarga  mahsus  naslchilik  jildi  (forma-1-mol) 
ochiladi.    Barcha  buqachalar  shoxsizlantiriladi,  uch  hafta  karantin  muddatini 
o‘tgandan  keyin  5-10  boshdan  guruhlab  saqlanadi  va  shu  usulda  6  oygacha 
o‘zgartirmasdan saqlaydi. 6 oylikdan keyin buqachalar bog‘lab saqlanadi va har 
kuni 3-4 soat yayrash maydonchalarida sayr qildiriladi. 
Buqachalar  to‘liq  VIJ  me’yorlari  bo‘yicha  (kuniga  950  -  1000  g  vazn 
qo‘shish) oziqlantirilishi kerak. Ularning tirik vazn har vaqt andoza talablaridan 
30 % yuqori bo‘lishi  ta’minlanishi  kerak. 
10 oylikga yetganda buqachalar jinsiy a’zolarining rivojlanishi,  urug‘ining  
sifati va urug‘lantirish bo‘yicha tekshiriladi. 
Jinsiy a’zolari anatomo-morfologgik yo‘l bilan o‘rganiladi. Jinsiy faoliyati 
buqachalar  shartsiz  reflekslari  asosida  belgilanib,  ularning  nerv  tipiga  ham    
baho beriladi. 
Naslchilik  maqsadlari  uchun  kuchli  nerv  faoliyatiga  ega  bo‘lgan,  asab 
harakatlari  faol  buqachalar  tanlab  olinadi.  Yosh  buqachalarda  jinsiy  faollik 
ularning  chuchelaga  joydashgan  su’niy  qinga  urug‘  berishi  bilan  bog‘liq. 
Shuning uchun ular 10 oyligidan chuchilaga o‘rgatiladi. 
Buqachalar  urug‘i  12-14  oyligidan  baholanadi.  Urug‘  olish,    baholash, 
muzlatish  qabul  qilingan  sun’iy  qochirish  andozasi  asosida  amalga  oshiriladi.  
Bu  buqalar  urug‘ini  otalantirish  xususiyati  eng  kamida  30  bosh  sigirda 
tekshirilib ko‘rilishi shart. 
Nazorat  oxirida  buqalar  har  taraflama  tekshiriladi,  unda  hayvonlar  o‘sish 
jadalligi,  tana  tuzilishi  va  qochirish  qobiliyati  inobatga  olinadi,  ushbu  natijalar 
bo‘yicha  14  oylik  buqalar  su’niy  qochirish  idoralariga  o‘tkazilib,  avlodlari 
mahsuldorligi bo‘yicha tekshiriladi, yomonlari esa puchak qilinadi. 

---

 
178