Jaloldinov burxoniddinning turizm nazariya va amaliyot fanidan tayyorlagan

Ekskursiya turizmi marshrutlarini ishlab chiqishda albatta ekologik turizm marshrutlaridagi talablar qo‘yiladi. Aniqrog‘i, rekreatsiya turizmi marshrutlarini ekologik turizm marshrutlari deb atash ham to‘g‘ri bo‘ladi. Chunki, dam olish maskaniga turist faqatgina tabiat resurslari orqali yetib boradi va dam olish vaqtida ham albatta atrof tabiiy muhitni ko‘rish uchun kunlik ekskursiyalarga chiqadi. Qayd qilinganlarni hisobga olsak, turistik resursga turizm marshrutlarini ishlab chiqishda turistik resursdan majmuali foydalanish tomonlarini ham hisobga olish to‘g‘ri yondashish bo‘ladi.

Eng muhimi shundaki, turistik marshrut dasturi marshrut atrofidagi barcha qiziqtiruvchi ob’ektlarni qamrab olishi lozim. Turistik marshrutda turistni qiziqtiruvchi, uni to‘xtatib tomosha qildiruvchi resurslar qanchalik ko‘p bo‘lsa ushbu marshrutga talab ham ko‘payadi, turistik oqim hajmi oshadi.

Lekin ushbu turizm kompleks turistik marshrutlar bilan qo‘shib olib borilgan. inglizlarning tabiat qo‘yniga qilinadigan sayyohlikka qiziqishini inobatga olib shveysariyalik ishbiiarmonlar “ Grand-tur” tarkibida tabiiy turizm xizmatini tashkil etganlar va u tashkilotchilarga juda katta miqdorda moliyaviy foyda keltirgan. Shu davrda (1913-yillar) Shveysariyada davlatning alohida e’tibori bilan qo‘riqlanadigan tabiiy hududlar ajratildi. Qo‘riqxonalarga qilinadigan sayohat garchand ekoturizm deb nomlanmasa-da, ular «tabiatga yo‘na!tirilgan turizm” sifatida yuzaga kela boshladi. Turizmning ekologik yo‘nalishi aslida XX asrning 70-yillaridan boshlangan. 1972-yilda Skandinaviya mamlakatlari fuqarolari uchun kitlarni tomosha qilish va ulami o‘rganish maqsadida turistik marshrutlar uyushtirilgan. Ushbu turizmdan tushgan mablag‘ kitlarni muhofaza qilish uchun ishlatilgani ham ekoturistik marshrut sifatida e’tirof etilgan.

1.2. O`zbekisotndagi ekologik turistik rayonlar

O‘zbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish Davlat Qo‘mitasining mutaxassislari O‘zbekistonning ekoturistik rayonlari haritasini ishlab chiqishgan. Haritaga muvofiq, butun mamlakatimiz hududi XIV ekoturistik rayonga ajratilgan. Har bir ekoturistik tumanga ekoturistik zona deb ham qarash mumkin. Ular jumlasiga Ustyurt, Orol va Orolbo‘yi, Amudaryo, Qizilqum, Nurota, Zarafshon, Aydarkul, Sirdaryo, Chirchiq, Ohangaron, Farg‘ona, Turkiston, Qashakadaryo, Hisor, Surxondaryo ekoturistik rayonlari kiritilgan.