Jalilova s. X. Taraqqiyot psixologiyasi va differentsial psixologiya

Yangi tug`ilgan chaqaloqning holatini aniqlash uchun APGAR shkalasi

Belgilar	Belgilarni ballda baholash
	0	1	2
Yurak urishi	Mavjud emas	Chastotasi minutiga 100 ta urish	Chastotasi minutiga 100 ta urishdan ortiq
Nafas olish	Mavjud emas	Sekin, regulyar emas	Kuchli ( yig`i) baqiriq
Muskul tonusi	Bo`shashgan	Birmuncha egilish darajasi	Faol harakatlar
Reflektor qo`zg`aluvchanlik	Mavjud emas	Sust ifodalangan	Kuchli ifodalangan
Terining rangi	Ko`kimtir yoki rangsiz	Tana pushti va qo`l-oyoqlarning ko`kimtirligi	Pushti

Perinatal davrda homilaning normal psixofiziologik rivojlanishiga bir qator miler ta`sir ko`rsatadi. Ulardan ayrimlariga to`xtalib o`tamiz.

1. 
   Onaning yoshi. O`tkazilgan tadqiqotlarning ko`rsatishicha, ona bo`lish uchun eng muvaffaqiyatli davr 20 dan 30 yosh hisoblanadi. O`smir va ilk o`spirinlik davrida hamda 35-40 yoshdan so`ng ona bo`lish katta xavf bilan bog`liq bo`lib, bu davrlarda homilaning nobud bo`lish va tushib qolish, tug`ma nuqsonlar bilan tug`ilish ehtimoli yuqori bo`ladi. Daniyada homilador 1,2 million ayollarni tadqiq qilish natijalarining ko`rsatishicha, 40 yoshda 50 % holatlarda homilaning tushib qolishi ro`y bersa, 45 yoshdan so`ng esa bu ko`rsatkich 75 % ga teng bo`lsa, 20-24 yoshda 9 % ni tashkil etadi.
   

Tug`ma nuqsonlar bilan Daun sindromi o`rtasidagi o`zaro bog`liqlik o`rganilganda shu narsa aniqlanganki, agar 35 yoshgacha 800 nafar chaqaloqqa 1 ta nuqson to`g`ri kelsa, 45 yosh va undan yuqori yoshlarda 25 nafar chaqaloqqa 1 ta nuqsonligi to`g`ri keladi.

2. 
   Onaning salomatligi. Homiladorlik mobaynida ona vazni 11,3 kg ga ortadi. Noto`g`ri ovqatlanish bunga salbiy ta`sir ko`rsatadi. Shunday tahminlar ham borki, homilaning etarlicha oziqlanmasligi nafaqat uning vazni kam bo`lishiga, shu bilan birga kattalik davrida yuzaga keluvchi gipertoniya, yurak kasalliklari hamda qalqonsimon bez kasalliklariga sabab bo`lishi mumkin.