Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

bosh maqsadi
milliy 
valyutaning barqarorligini ta‘minlashdan iborat ekanligi qayd qilinadi. 
Narxlarning barqarorligini ta‘minlash va milliy pul birligini xorijiy 
valyuta bozorlarida ayirboshlash kursining barqaror bo‗lishiga erishishni 
ko‗zda tutuvchi bu maqsad davlatning iqtisodiy siyosatida O‗zbekiston 
Respublikasi Markaziy bankining o‗rni juda muhim ekanligini 
belgilaydi. 
Mamlakatda pul muomalasi samarali bo‗lishi va moliya 
muassasalari faoliyatining ishonchliligi pul-kredit, valyuta siyosati 
strategiyasi va taktikasini ishlab chiqish hamda amalga oshirishda uning 
mustaqilligini huquqiy jihatdan mustahkamlash zarurligini taqozo etadi. 
Mamlakat iqtisodiyoti tarmoqlarini kreditlash ko‗rsatkichlarini tijorat 
banklarini qayta moliyalashga doir kredit hajmlarini va foiz stavkalarini 
belgilash yo‗li bilan tartibga solish, valyuta-kredit siyosatini amalga 
oshirish, tijorat banklari faoliyatini nazorat qilish O‗zbekiston 
Respublikasi Markaziy bankining mustaqil siyosat sohasi hisoblanadi. 
Mustaqil siyosat esa pul va valyuta bozorida yuzaga kelayotgan 
vaziyatni, ichki bozordagi makroiqtisodiy shart-sharoitni, tashqi 
omillarni tahlil qilish asosida amalga oshiriladi. Bu holat qonunning
23
to‗g‗risida‖gi, 
―Ipoteka to‗g‗risida‖gi O‗zbekiston Respublikasi 
qonunlari qabul qilindi.
Ayniqsa, mamlakatda kichik biznes, xususiy tadbirkorlik va 
fermerlikni rivojlantirish, yakka tartibdagi mehnat faoliyatini, oilaviy 
biznes va kasanachilikni faollashtirish yo‗li bilan yangi ish o‗rinlari 
yaratish, qishloq joylarda aholi keng tabaqalarining mikromoliyaviy 
xizmatlarga bo‗lgan talablarini qondirishga moliyaviy mablag‗lar 
ajratish tizimini takomillashtirish maqsadida 2006-yil 5-mayda 
O‗zbekiston Prezidentining ―Mikrokreditbank aksioner tijorat bankini 
tashkil etish to‗g‗risida‖gi farmoniga asosan OAT Mikrokreditbankning 
tashkil qilinishi muhim ahamiyatga ega bo‗ldi.
 
Aynan mazkur bosqichda kreditning ijtimoiy ahamiyati ortdi. 2008-
yilda jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining boshlanishi bank tizimi 
barqarorligini quyidagi sinovlardan o‗tkazdi:
 

yirik rivojlangan mamlakatlarning ko‗p yillar davomida 
davlat buydjeti taqchilligi va salbiy tashqi savdo balansiga egaligi; 

davlat tashqi qarzi miqdorini YIMga nisbatan o‗sish 
sur‘atlarining jadallashishi; 

noratsional pul-kredit siyosati hamda qayta moliyalash 
stavkasining surunkali ravishda past darajada ushlab turilishi natijasida 
qarzga yashash kundalik odatga aylanishi; 

ipoteka kreditlari berish talablarining asossiz bo‗shashtirib 
yuborilganligi va uy-joy bozorida narxlarning qisqa muddat ichida 
keskin o‗sishi jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozining yuzaga kelishiga 
olib keldi.
Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi va uning salbiy ta‘siridan 
himoyalanish borasida amalga oshirilgan chora-tadbirlar va jarayonlar 
bank tizimini rivojlantirishning