Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

AQSh banklari tomonidan ajratiladigan ssudalarning
turlari tasnifi 
 
 
Ssuda turlari 
Salmog„i 
(%) 
2 Savdo va sanoat kompaniyalariga ajratilgan ssudalarlar 
31,6 
3 Ko‗chmas mulk sotib olishga berilgan ssudalar 
36,8 
4 Yakka tartibda qarz oluvchilarga berilgan ssudalar 
19,3 
5 Moliyaviy muassasalarga berilgan ssudalar 
2,8 
6 Fermerlarga berilgan ssudalar 
1,5 
7 Boshqa ssudalar
Jami: 
8,0 
100 
26-jadval 
AQSh banklarida kreditlarning muddati bo„yicha tasnifi 
Kreditlarning turi 
Muddati 
SHartlari 
1 
Qisqa muddatli 
kreditlar 
1 yilgacha
Kreditning bu turi 
caal loan- onkol 
deb 
yuritiladi va u 1 yil davomida xohlagan 
vaqtda bankning talabi yoki mijozning 
xohishiga qarab to‗lanishi mumkin. 
2 
O‗rta muddatli 
kreditlar 
1 yildan 6 yilgacha 
Aniq muddatga beriladigan kredit, 
kredit va u bo‗yicha foizlarni to‗lash 
muddati va shartlari kredit shartnomada 
aks ettiriladi. 
3 
Uzoq muddatli 
kreditlar
8 yildan 10 yil va 
ortiq
Ko‗chmas mulk sotib olishga 
beriladigan kreditlar, shartlari kredit 
shartnomada kelishiladi.
Muammoli kreditlar yuzaga kelishining sabablaridan biri kredit 
axborotining yetarli emasligidadir. Kredit axborotisiz kreditlarni to‗g‗ri 
baholash va boshqarish mumkin emas. Shu sabab rivojlangan 
davlatlarda kredit byurolari tashkil etilgan bo‗lib 1974-yilda AQSh va

---

254
yil va undan ortiq muddatga beriladi. AQShda davlat nazorati ostida 
zakladlar 
bo‗yicha Federal Assotsiatsiya (
Federal 
Mortgage 
Association
) tashkil etilgan bo‗lib tijorat banklari kredit bo‗yicha olgan 
zaklad qog‗ozlarini unga sotishi mumkin.AQSh tijorat banklari uchun 
beriladigan keng tarqalgan kredit turlaridan biri bu bankning kredit 
plastik kartochkalari asosida iste‘mol va boshqa shaxsiy ehtiyoj uchun 
zarur bo‗lgan tovar, vosita va buyumlarni kureditga sotib olish yo‗li 
bilan aholiga beriladigan iste‘mol kreditlaridir.Amerikada 80% ga yaqin 
iste‘mol ehtiyoji uchun zarur bo‗lgan tovarlar va xizmatlarni kreditga 
sotib olish mumkin.
Xorijiy davlatlarda banklarning kredit operatsiyalari ta‘minlan-
ganligi, kredit muddati va boshqa sifatlardan kelib chiqib tasniflanadi. 
YAponiya banklari tomonidan berilgan kreditlar tasnifini quyida 
ko‗rishimiz mumkin.
24-jadval