Jahon tarixi

Ijtimoiy  taraqqiyot.  Og‘ir  iqtisodiy  va  siyosiy  inqiroz  Ko­
reya  hukmdorlarini  mamlakatda  islohotlar  o‘tkazishga  majbur 
qildi.  Aholining  ilg‘or  qatlami  ham  hukumatni  shunga  un- 
dayotgan  edi.  Feodal  m unosabatlarning  to ‘siq  b o ‘lishiga 
qaram asdan,  m am lakatda  m ahalliy  bozorlar  shakllandi, 
yarmarka  va  yirik  savdo  markazlari  paydo  bo‘ldi,  Xitoy  va 
Yaponiya  bilan  savdo  aloqalari  kengaydi.
Qirol  Yonchjon  (1725—1776)  davrida  mamlakatni  rivoj- 
lantirish  maqsadida  islohot  o ‘tkazildi.  To‘g‘onlar,  suv  om- 
borlari qurildi,  ocharchilik holati uchun maxsus  don omborlari 
tashkil  qilindi.  Shuningdek,  guruchdan  spirtli  ichimliklar 
tayyorlash man  qilindi va ba’zi bir davlat  soliqlari bekor qilindi
128

---

yoki  kamaytirildi.  So‘roq  qilish  paytida  qiynoqning  eng  og‘ir 
turlari  (oyoqlarni  sindirish)  ta ’qiqlandi.  Qirol  Yonchjon  dav- 
rida  dehqonlarning  katta  yer  egalariga  shaxsiy  qaramligini 
bekor  qilish  va  qul  ayolning  nevarasi  ozod  inson  boMishi  ha- 
qida  deklaratsiya e’lon qilindi.  Zaiflashayotgan feodal tuzumni 
mustahkamlashga  bo ‘lgan  bu  urinishlar  1785-yilda  tuzilgan 
«Qonunlarning  buyuk  to ‘plami»  deb  nomlangan  hujjatda  o‘z 
ifodasini  topdi.  Biroq,  katta  yer  egalari  va  amaldorlar  hukm- 
ronligini  mustahkamlash  maqsadida  qilingan  bu  kabi  qisman 
yon  berishlar,  mamlakatdagi butun  feodal  tuzumining  chuqur 
inqirozini  to ‘xtata  olmadi.  M am lakat  Xitoy,  Yaponiya, 
Rossiya,  AQSH  va  Yevropa  davlatlarining  mustamlakachilik 
obyektiga  aylanib  bordi.