Jahon tarixi

Berlinda qo‘zg ‘olon.
1 0 2

---

Italiyaning  birlashtirilishi.  1861-yilda  birlashgan  Italiya 
qirolligi  tashkil  etildi.  Xo‘sh,  bu  birlashish  qay  tariqa  sodir 
bo‘ldi?  Kapitalizmni  yanada  rivojlantirish  zararati  mamlakat- 
ning  birlashuvini  nihoyasiga  yetkazishni  taqozo  etardi.  Busiz 
Italiya  Yevropada  o‘z  o ‘rniga  ega  bo ‘lgan  davlatga  aylana 
olmas  edi.  Til  va  madaniyat  birligi  Italiyani  yagona  davlatga 
birlashtirish  imkonini  berdi.  Italiyani  birlashtirishdek  tarixiy 
vazifani  ro‘yobga  chiqarish  Sardiniya  qirolligi  zimmasiga tush- 
di.  Uning  bosh  vaziri  K.  Kavur  uzoqni  ko‘ra  oluvchi  siyo- 
satchi,  m o‘tadil  islohotlar  va  konstitutsiyaviy  monarxiya 
tarafdori  edi.
K. Kavur  Avstriya  zulmiga  qarshi  ku- 
rashda Fransiya bilan shartnoma tuzishga 
erishdi.  Avstriya  qo‘shini  magdubiyatga 
uchratilib,  u  bilan  sulh  tuzildi.  Biroq,
Sitsiliya  va  Neapol  qirolligi  Italiya  siyo- 
siy tarqoqligining tayanchi bo‘lib  qolayot- 
gan  edi.
1860-yilda  Italiyani  birlashtirishning 
qizg‘in  tarafdori,  xalq  qahram oni  Ju- 
zeppe  Garibaldi  o‘z  harbiy  kuchi  bilan 
Sitsiliya  oroliga  kelib  tushdi.  Xalq  om- 
masi  uni  xaloskor  sifatida  kutib  oldi.
Sitsiliyaning  asosiy  shahri  Palermo  egallandi.  Shundan  so‘ng 
J.  Garibaldi  qo‘shini  Neapolga  yurish  qildi.  Neapol  qo‘shini 
tor-m or  etildi  va  Neapol  qirolligi  tugatildi.
Mamlakatda konstitutsiyaviy  monarxiya qaror topdi hamda 
ikki  palatali  (Senat  va  Deputatlar  palatasi)  parlament  joriy 
etildi.  Oradan bir necha yil o‘tgach, Avstriya qo‘l ostida qolgan 
Venetsiya  viloyati  ham,  1870-yilda  esa 
Fransiya  ta ’sirida  b o ‘lgan  Rim  shahri 
ham  Italiya  qirolligiga  qo‘shib  olindi.
Shu  tariqa  Italiyani  yagona  davlatga 
birlashtirish  yakunlandi.