Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

q o ’s h im c h a om ili b o ’lib m a y d o n g a c h iq a d i.
S h u la r bilan bir q a to rd a y u q o rid a g i b a rc h a om illar o ’z a ro b o g ’liqdir. T arm oq
faoliyati natijalarining tu z ilm a si ish la b ch iq a rish om illari fu n k s iy a s id a n iborat:
V = f (F 1, Is)
B u y e rd a F - a s o s iy fondlar;
ls - Ish ch ilar so n i
yoki 
V 
=
f (F (Ғ1 F 2 ... Fn), 
ls 
(11
,
12
... In))
Bu y erd a F n -fon d lar tarkibi;
ln - Ish c h ila m in g bandlik tu zilm a si.
B o z o r sh a ro itid a s a n o a tn in g ta k o m illa s h ish id a v a jo y la s h is h id a tarm oq lar
tavsifi:
a) Y oq ilg’i-e n e r g e tik a m ajm ui. Elektr q u w a ti.
B iz n in g r e s p u b lik a m iz d a e le k tr q u v v a tid a n a s o s a n X X a s r b o s h la r id a
fo y d a la n ila b o s h la n d i. S h u v a q td a 0 ’z b e k is to n d a issiq lik e n e r g e tik a s i a s o s a n
d izel v a u n c h a yirik b o ’lm a g a n b u g ’ tu rbinalariga m o s la s h g a n ele k tr sta n siy a la rin i
qu rish y o ’n a lish id a rivojlanadi. Ilk bor s h u n d a y elek tr s ta n siy a la r i F a rg ’o n a v a
K a tta q  r g ’o n y o g ’- m o y z a v o d la r id a qu rildi. « 0 ’z b e k e n e r g i y a » e n e r g e t ik a
b o s h q a r m a s i (h o z irg i 0 ’z b e k is t o n R e s p u b lik a e n e r g e t ik a v a e le k tr la s h tir is h
vazirligi) tuzildi. D astlab k i G E S (B o ’z s u v ) 1 9 2 6 -y ild a C h irch iq -B o ’z s u v traktida
b a rp o etildi. 1 9 4 0 - y ilg a c h a u s h b u trakt sta n s iy a la r id a 6 7 m in g kvt g e n e r a to r
q u v v a ti is h g a tu sh irild i. 0 ’z b e k is t o n d a u r u s h d a n k e y in g i y illa rd a e n e r g e t ik a
s i s t e m a s i d a q u v v a tla r n i o s h ir is h G E S Ia r q u r ish h is o b ig a a m a l g a o sh ir ild i.
M am lak atim iz u m u m iy ele k tr b a la n s id a ish la b ch iq a rilg a n elek tr q u v v a tin in g 6 5
fo iz g a yaqin i 1 9 5 0 -y ild a g id r o ele k tro s ta n s iy a la r h i s s a s ig a t g ’ri k elad i.
0 ’z b e k is to n d a 5 0 -y illa r d a tab iiy g a z zaxiralarin in g top ilish i elek tr q u w a t i
ish la b ch iq a rish n i k e sk in o sh ir is h im koniyatini yaratdi. N atijad a 6 0 -7 0 -y illa r d a
tabiiy g a z n e g iz id a ish la y d ig a n T a x ia to sh , N avoiy, Sirdaryo, T o s h k e n t G R E SIari,
k o ’m ird a is h la y d ig a n A n g r e n G R E S in in g i s h g a tu s h irilis h i n a t ij a s id a e le k tr
q u vvatlari is h la b c h iq a r is h u m u m iy b a la n s id a lE SIar h is s a s i 8 0 f o iz g a y etd i.

---

S h u lar bilan bir q a to rd a elek tr u z a tish liniyalari h a m b arp o e tis h d a v o m ettirildi.
R e sp u b lik a m iz e n e r g e tik a tizimi hozirgi d avrd a 1 9 m ing s a n o a t , 8 0 m in g
q ish lo q x o ’jaligi, 10 m ing k o m m u n a l v a 3 ,5 m ln. m a ish iy is t e ’m olch ilarni e n e r g iy a
bilan ta ’m in layd i. 0 ’z b e k is to n b o ’y ich a jam i elek tr q u w a ti is t e ’m oli 4 6 ,1 mlrd.kvt.