|
Dastlab, urug‘ shu holicha o‘zgarishsiz turaverdi, ammo bir kuni kechqurun o ‘sha qiz kundalikso ‘z silkitish rejasini bajargach, urug‘уoni- ga kelib qaraganda yerdan unib chiqqan kichik niholni ко ‘rib qoldi. Qiz unga uzoq vaqt tikilib о ‘tirdi.
Nihol daraxtga aylanib kun sayin boshqalardan tezroq о ‘sib bordi va nihoyat butun о ‘rmondagi eng baland daraxtga aylandi. Uni ко ‘rish uchun tumonat odamyig‘ildi va ularningorasidafyuremingkelishi haqida pichir-pichirlar boshlandi. G'azablangan fyurer darhol daraxtni kesib tashlashni buyurdi. Shu tobda olomon orasida so‘z chayqovchi paydo bo ‘ldi. U qo ‘llarini yerga qo ‘yib tiz cho ‘kdi.
— Iltimos, kesmanglar, — bo ‘zladi u, — mening daraxtimni kesish- ga haqqingiz yo ‘q.
Animo fyurer fikiini o ‘zgartirmadi, u qoidalarda istisno qilishni xush ko ‘rmas edi. So ‘z silkituvchini sudrab olib ketishgach, fyurer yordam- chisiga o‘girilib: “Menga boita olib kel”, — dedi.
Buni eshitgan so'z silkituvchi shovqin ko'tarib, daraxtga tomon yugurdi. Fyurerning boltasi daraxt poyasiga urilayotgan kezda u daraxtga tirmashib, to eng baland shoxga yetgunicha chiqib ketaverdi. Pastdan ovozlar va boita zarbasi elas-elas eshitilardi. Kulrang yurakli oq maxluq- lardek bulutlar yonidan o ‘tib ketdi. Qo ‘rqayoígan bo ‘Isa ham o jar so ‘z silkituvchi daraxtdan tushmadi. Uning qulab tushishini kutdi.
Animo daraxt joyidan zarracha jilmadi.
Gradan behisob soatlar o ‘tdi, lekinfyurerning boltasi hanuz daraxt tanasidan hech bo ‘Imasa bir bo ‘lak ham kesib ololmasdi. Charchoqdan hushidan ketayozgan fyurer boshqa odamga daraxtni chopishda davom etishni buyurdi.
Kunlar ketidan kunlar, haftalar ketidan haftalar о 'tdi.
Biryuz to ‘qson olti nafar askar tepasidagi so z silkituvchi о ‘tirgan daraxtga hech qanday zarar yetkaza olmadi.
Odamlar bu holatdan yoqa ushlab, so z silkituvchining ahvolidan xavotirlanishdi.
— U daraxtda о ‘tirib nima yeb-ichadi? Qayerda tixlaydi?
Odamlar boshqa so z silkituvchilarning unga yashirincha ovqat ir- g‘itayotgamni, и esapastroqdagi shoxlarga tushib, yeguliklarni olib keti- shini bilishmas edi.
Qor yog ‘di, yomg ‘ir quydi, fasilar bir-birini quvib o ‘tdi, lekin so ‘z silkituvchi daraxtdan tushmay o ‘tiraverdi.
Boltani daraxt tanasiga urgan so'nggi odam taslim bo‘lib, unga baqirdi:
— Hoy, so ‘z silkituvchi! Endi pastga tushsang ham bo ‘ladi! Sening daraxtingizni chopa oladigan inson zoti qolmadi.
Bu odamning gaplarini zo ‘rg ‘a eshitgan so ‘z silkituvchi pichirlab: "Yo ‘q, rahmat”, — degan javobini daraxt shoxlari orqalipastga yo ‘lladi. Chunki daraxtni yiqilishdan saqlab turuvchi yagona odam o ‘zi ekanligini yaxshi bilar edi.
Oradan qancha vaqt o ‘tganini hech kim bilmaydi, biroq bir kuni o ‘sha shahargayangi o ‘tinchi kirib keldi. Yelkasiga osib oigan qopi og'ir- ligidan ko ‘zlarini arang ochar, oyoqlari esa charchoqdan osilib qolgandi.
— Qani o ‘sha daraxt? — deb so ‘radi u odamlardan. — Meni olib boringlar-chi.
Olomon uning orqasidan ergashdi va u daraxt ostiga kelganda eng yuqoridagi shoxlarning bulutlar ichida g ‘oyib bo ‘Iganini ko ‘rdi. So ‘z silkituvchi pastda g‘ala-g‘ovur qilayotganlarning baqir-chaqiridan uning o'jarligiga barham berish uchun yangi odam kelganini, daraxtning hayoti- ga nuqta qo yishini eshitdi.
— Upastga umuman tushmaydi, — deyishdi odamlar, — kim kelsa ham shu ahvol.
Ular yangi o 'tinchi aslida kim ekanligini, u hech qachon taslim bo ‘Imasligini bilishmasdi.
—
U sumkasini ochib, boita emas, balki undan ham kichkinaroq bir uskunani olib chiqdi.
— Sen bu eski bolg'ang bilan daraxtniyiqitolmaysan-ku! — odam- lar kulib yuborishdi.
Yigit ularning gap-so ‘zlariga quloq solmay, sumkasidan mix qidirdi. Uchta mix olib, og‘ziga soldi-da, tortinchisini daraxt tanasiga qoqishga urindi. Daraxtning eng pastki shoxlari ham allaqachon yerdan ancha balandda bo ‘Iganligi tufayli ularga yetib olish uchun to ‘rtta mixdan zina- poya sifatida foydalanishni ma ’qui topdi.
— Mana bu ahmoqni qaranglar, — deya xitob qildi tomoshabin- lardan biri. — Hech kim shu paytgacha daraxtni boita bilan yiqitolmadi,
buyigitcha esa bolg'a bilan...
Shu tobda hamma jimib, yigitning harakatlarini kuzatdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
