Жабборов, Рустам 100 жумбоқли ҳикоя / Рустам Жабборов. Тошкент: Янги

ШУБҲА ОСТИДАГИ САДОҚАТ
Кекса изқувар Глум ҳамкасблари Борг ва Босси билан 
стол атрофида суҳбат қуриб ўтиришарди. Гап жонивор-
ларнинг ғайриоддий хусусиятлари устида борарди. 
– Баъзи кимсалар меҳр-оқибат, миннатдорликни жо-
ниворлардан ўрганишса бўларди, – трубкасини тутатган-
ча хаёлга чўмди Глум. – Бу воқеани бир танишим – кекса 
граф айтиб берганди. У биттагина мушуги билан ёлғиз ўзи 
яшарди. Нонуштада ҳам, кечки овқатда ҳам мушуги билан 
бир дастурхон бошида ўтирарди. У мушуги учун алоҳида 
баланд курси, идиш-товоқлар ҳам тайин қилганди. Хул-
лас, ҳамиша ўз овқатини қадрдон мушуги билдан баҳам 
кўрарди. Кунларнинг бирида нимадир бўлиб, граф но-
нуштага кеч қолади. Емакхонага кириб стол устига қараса, 
дастурхонда, шахсий идиши ичида ўлик сичқон ётганмиш. 
Маълум бўлишича, мушук жонивор тунда иккита сичқон 
тутган бўлиб, биттасини ўз ҳожасига «илинган» экан.
Хонада кулги кўтарилди. 
– Бўлиши мумкин, мушуклар ўз эгаларига меҳрибон 
бўлади, – гапни илиб кетди инспектор Борг. Биз одатда 
товуқларни энг бефаросат жонивор деб ўйлаймиз. Асли-
да унақа эмас экан. Товуқлар учгача санашни биларкан.
– Йўғе, – икки шериги баравар ажабланди.
– Рост, битта китобда ўқигандим, – дарҳол жавоб 
берди Борг. – Агар товуқ учтадан кўп жўжа очган бўлса, 
бирортасини билдирмай олиб қўйилса, у ҳеч нарсага 
эътибор бермасдан юравераркан. Лекин жўжалари ик-
кита ёки учта бўлиб, биттаси йўқолиб қолса, қақағлаб 
оламни бузаркан.
– Бунга ҳам ишонса бўлади, – деди ўз навбатида Босси 
ҳам шерикларини лол қолдириш навбати келганини 
анг лаб. – Мен ҳам болалигимда бир воқеа эшитгандим. 
Узоқ қариндошимизнинг бир ити бўларди. У жуда ҳам 
ақлли, зотдор ит эди. Қариндошимизнинг юраги хаста 

---

Рустам Жабборов
192
эди. У ҳар доим юраги безовта қилганида музлаткич 
устида турадиган дори қутисидан пуштиранг хапдори-
сидан ичиб турарди. Ўша қариндошимнинг айтишича, 
бир куни унинг юраги қаттиқ хуруж қилади. Унинг ҳатто 
музлаткич устида турадиган дори қутисини олишга ҳам 
мажоли қолмаганди. Шунда вафодор ити дори қутини 
тишлаб олиб келади. Қариндошимнинг кўз олди хира-
лашиб, дориларни ажратишга ҳам қийналарди. Шунда 
ит жонивор ўша керакли пуштиранг хапдорини тум-
шуғи билан олиб, унинг қўлига тутқазади. Шу тариқа ит 
ўз хўжайинининг ҳаётини асраб қолади. 
– Қаранг-а, – Борг қойил қолгандек бош чайқади. – 
Афсус, шундай ит аллақачон ўлиб кетган бўлса керак.
– Йўқ, у ҳали туғилмаган ҳам бўлса керак, – деди Глум 
ишонч билан. – Чунки бундай бўлиши мумкин эмас.
– Нега ишонмаяпсиз, – Боссининг нафсонияти қўзи-
ди. – Нима бу билан мени ёлғончига чиқармоқчимисиз? 
Мен қариндошимдан ўз қулоғим билан эшитгандим.
– Унда ўша қариндошингиз сизни алдабди. 
Айтинг-чи, изқувар Глум нега ўз шеригига ишонмади?
Юзинчи ҳикоя