Жабборов, Рустам 100 жумбоқли ҳикоя / Рустам Жабборов. Тошкент: Янги

ТЎРТ ХОНАЛИ СОН
Воқеа Озарбайжоннинг чекка ҳибсхоналаридан би-
рида юз берганди. Соқчилар ёш, келишган, кўркам бир 
йигитни кекса бир чол ўтирган камерага киритишди. 
– Хўш, ўғлим, нима бўлди? – сўради чол йигитга ачи-
ниш билан кўз ташларкан. – Шу ёшингда қандай номаъ-
қул ишга қўл урдинг.
– Э, отахон, – йигит сим каравотга ўтираркан, пе-
шонасини муштига тиради. – Автоҳалокат. Одам уриб 
юбордим. Хаёл билан кўрмай қолибман. 
– Эҳ, ёшлар, ёшлар, – кулимсиради қария. – Хўш, нима 
бўлганди ўзи? Нимани ўйлаб келаётгандинг?
Йигит бироз жим қолди. Кейин эса бошидан ўтган-
ларни ҳикоя қилишга тушди. 
– Отахон, асли бокуликман. Ўқишга киролмадим. Отам 
«тўйингга ўзинг пул топарсан» деб, янги машина сотиб 
олиб берди. Таксичилик қилиб, кунимни кўриб юрган-
дим. Асосан аэропорт олдидаги майдончада турар, янги 
келган меҳмонларни манзилига олиб борардим. 
Кунларнинг бирида Боку – Москва рейсидан тушган 
ёшгина, ҳаддан ташқари гўзал рус қизи тўғри менга то-
мон юриб келди. Бокуга икки кунлик иш билан келгани, 
шу вақт давомида уни бутун шаҳар бўйлаб олиб юрсам, 
яхшигина ҳақ тўлашини айтди. Очиғи, мен бу қизни бу-
тун умр текинга машинамда олиб юришга ҳам тайёр 
эдим. 
Қиз ҳақиқатан ҳам жозибали, маданиятли, камгап 
эди. У бошқа рус қизларига ўхшамас, ҳатто кўзимга тик 
қараб гапиришга ҳам ҳаё қиларди. Шу боис, унга ортиқ-
ча гапиришни ўзимга эп билмадим. Икки кун давоми-
да у билан бутун шаҳарни айландик. Ичери шаҳар, Қиз 
қалъаси, Ширвоншоҳлар саройи, Бульвар... Очиғи унга 
шу қадар боғланиб қолгандимки, икки кун ҳеч қачон ту-
гамаслигини истардим. Рости, мен уни севиб қолгандим. 

---

Рустам Жабборов
82
Аммо бу ҳақда оғиз очишга журъатим етмади. Балки, 
унинг севгилиси бордир? Балки, турмушга чиққандир? 
Нима қилай, қизлар билан мулоқотга киришишга уқув-
сизлигим панд берди. 
Балки, қизнинг ўзи ҳам менга бирор рағбат билдир-
ганида, бироз дадилланармидим? Ҳатто унинг телефон 
рақами, электрон манзилини ҳам сўрамабман. Унинг 
шаҳардаги ишлари битгач, уйига қайтадиган бўлди. Аэ-
ропортга етиб келганимизда, биргина савол беришга 
журъат этдим.
– Икки кунда шаҳримизни кездингиз, сизга энг ёққа-
ни нима бўлди?
Қиз кулимсираб, сумкасидан бир варақ қоғоз чиқар-
ди. Унда тўрт хонали сон ёзилганди. Қиз шундай дея, бир 
даста долларни ўриндиқ устига ташлаб, машинадан ту-
шиб кетди. Мен эса пулга эътибор ҳам бермай, қўлимда-
ги ёқимли атир ҳиди уфуриб турган қоғоз парчасини 
юзимга босганча қолавердим. 
Қизни жўнатиб юборгач, шаҳар бўйлаб бемақсад 
изғир эканман, кўз олдимда шу тўрт хонали сон кетмас-
ди. Хаёл билан бўлиб, йўлни кесиб ўтаётган кампирни 
кўрмай қолибман... Шифохонага етмаёқ кампирнинг 
жони узилди. Мени суд қилишди. Беш йилга қамаш-
ди. Аммо мени умримнинг беш йили панжара ортида 
ўтиши ҳам ўйлантираётгани йўқ. Ҳамон ўша жумбоқни 
ечолмай юрибман...
– Ўша қоғоз ёнингдами? – сўради йигитдан кекса 
маҳбус.
– Албатта! – йигит шоша-пиша чўнтагидан ўша қоғоз 
парчасини олиб кўрсатди. Қоғозга бир қарашдаёқ тўрт 
хонали сон аниқ-тиниқ кўзга ташланарди: 1361.
Чол бироз тикилиб турди-да, қаҳ-қаҳ отиб кулиб 
юборди:
– Ўғлим, сен наҳотки бу сонларнинг тагига етолмадинг?
– Йўқ, – йигитнинг қароқлари порлади. – Нима, сиз 
унинг маъносини тушундингизми?

---

83
«
100 жумбоқли ҳикоя
»
– Бўлмасам-чи? – дея чол қоғоздаги сирни тушунти-
риб берганида, йигит «эҳ» дея пешонасига муштлади. 
Айтинг-чи, бу сон қандай маънони англатган?
Қирқ бешинчи ҳикоя