J. X. Ataniyazov, E. D. Alimardonov xalqaro moliya munosabatlari

A SO SIY TU SH U NC H A LA R
Aktiv to‘lov balansi 
— t o ‘lov balan sid a t u s h u m l a r s u m m a s i
t o ‘lovlar s u m m a s id a n o r tiq b o ‘ladi.
Arbitrajchilar 
— bir v a q tn i n g o ‘zida tuiii bo z o rla rd a , turli n a rx -
lar asosida moliyaviy re s u rs n i sotib olish va sotish o rq ali foyda 
k o ‘radigan ja h o n m oliya b o z o ri ish tiro k c h ila ri.
Asean 
— 1967-yilda B runey, V y ctnam , In d o n eziya, K a m b o d ja , 
Laos, M alayziya, M y a n m a , Singapur, T ailand va F ilip p in to -
m o n id a n tashkil etilgan Ja n u b iy -S h a rq iy Osiyo m a m la k a t la r i as- 
sotsiatsiyasi.
Autrayt forvard kursi 
— b itim tu zilg a n k u n d a qayd etiladi va 
u n i n g ijro kun i u c h u n haqiqiy.
B R I K — b a rq a r o r iqtisod iy o ‘sish s u r ’atlariga, j a h o n iqtiso di- 
yoti va savdosida k a tta u lu sh g a ega Braziliya, Rossiya, H in d i s t o n
va X itoyd an iborat m a m l a k a t l a r g u ru h i.
Bojxona ittifoqi 
— o ‘z aro savdodagi to ‘siqlarni bekor qilgan va a ’zo 
b o i m a g a n m am lakatlarga nisbatan yagona bojxona tariflari asosida 
u m u m iy tashqi savdo siyosati olib borayotgan m a m la k a tla r guru hi.
B E N I L Y U K S - 1960-yilda Belgiya, N ide rla nd iya va Lyuk- 
se m b u rg o 'r ta s id a i m z o la n g a n iqtisodiy ittifoq.
Birja 
— s tr a n d a r t la r yoki n a m u n a l a r asosida savdo q ilin a d ig a n
o m m a v iy to v a rla rn in g m u n t a z a m ulgurji bozori yoki q i m m a t l i
q o g ‘ozlar, oltin, chet el v a lu ta la ri (fond birjasi) bozori.
Bevosita kotirovka 
— M illiy Valuta b irlik la rid a i fo d a la n g a n
xorijiy Valuta b irlig in in g na rx i.
Devalvatsiya 
— bu m illiy va luta k u r s in in g chet el v aluta k u r- 
siga n isb a ta n r a s m a n q o n u n i y asosd a pasaytirilishi.
Deviz siyosati 
— b u davlat o r g a n la r in in g chet el v a lu ta la r in i 
sotish yoki sotib olish o rq a li m illiy valuta kursiga t a ’sir e tis h si- 
yosatiga aytiladi.
Devizlar 
— b a n k l a r n i n g xorijda joy lash tirilg an xorijiy v a lu ta d a -
gi aktivlari, s h u n in g d e k , ch e t elda t o ‘lanishi lozim b o ‘lg an xorijiy 
v alutadagi c h e k la r va veksellar.
413

---

Demping 
— savdo siyosatining moliyaviy rnetodi b o ‘lib, tovarni 
tashqi bozorga rn am lak a td a m avjud n o rm a l bahoga q a ra g a n d a
past b a h o la rd a eksportga ch iq arish.