J kamolov, II. Ismoilov



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/237
Sana05.09.2021
Hajmi7,98 Mb.
#165801
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   237
Bog'liq
Elektr va magnetizm

р ь о

h
2
s o
4  -> Pbso4 + 
h
2
o
reaksiyasi sodir boiadi.  Plastinkalar sirtida qiyin eruvchi qo£rg‘oshin sulfat 
to ‘rt  oksidi  ()  qavati  hosil  bo iad i.
Akkumulator  tok  manbai  b o iish i  uchun  aw al  uni  zaryadlaymiz, 
ya’ni elektrodlar va eritma orqali doimiy tok olkazilsa,  manfiy elektrodda 
g‘ovak  qo‘rg‘oshin  to ‘rt  oksidi  hosil  bo iad i:
PbS04 + S 0 4  + 2H20
 
<=>  Pb02  + 2H 2S 0 4  + 2e
M usbat elektrodda sof qo‘rg"oshin hosil b o iad i:
PbS04  + 2 H +  + 2e
 
<=>  Pb +  H 2S 0 4
Akkumulatorlar yetarli  darajada elektrlanib b o lg a n d a uning  manfiy 
plastinkasi g‘ovak  qo£rgcoshin  ikki  oksidi qavati bilan,  musbat  plastinasi


esa sof qo£rg£oshin qavati bilan qoplanadi.  Bu jarayon natijada sulfat kislota 
eritmasining konsentratsiyasi ortadi. Akkumulator iste’mol zanjiriga ulansa, 
uning  o ‘zi tok  manbai b o £lib  qoladi,  endi akkum ulatorda  elektrsizlanish 
jarayoni bo£ladi.  Bu jarayonning yo‘nalishi elektrlanish jarayoni yo‘nalishiga 
qaram a-qarshi  b o £ladi.  Bu  jarayon  vaqtida  sulfat  kislota  eritm asini 
kotsentratsiyasi pasayadi.
Q o‘rg‘oshinli  akkum ulatorda  sodir  b o £ladigan  zaryadlanish  (elektr­
lanish) va zaryadsizlanish  (elektrsizlanish) jarayonlarini quyidagi umumiy 
tenglam a bilan yozish  mumkin.
P bSO 4  + 2 H 20   <=>  P b + 2 H 2SO,   + P b 0 2
Demak,  akkum ulator  zaryadlanish  vaqtida  ikki  valentli  qo£rg£oshin 
bir atomli toza qo£rg£oshinga, yana bir atomli to £rt valentli  holatga o ‘tadi, 
zaryadsizlanish vaqtida esa toza qo‘rg‘oshin oksidlanib ikki valentli holatga 
o ‘tadi, demak, to £rt valentli qo£rg£oshin esa qaytarilib, u ham  ikki valentli 
holatga o£tadi.
Zaryadlanish vaqtida akkum ulatom ing kuchlanishi o £zgaradi.  K uch­
lanish  akkum ulatorning  zaryadlanish  oxirida  2,7V  gacha  erishadi, 
zaryadsizlanishda tezda 2,2V bo£lib, u uzoq vaqt saqlanadi. Zaryadsizlanishda 
kuchlanish asta-sekin kamaya boradi. Akkumulatomi  1,85V dan past kuch- 
lanishgacha zaryadsizlash  man etiladi. Agar bundan past kuchlanishgacha 
zaryadsizlansa,  elektrod  sirti  vodorod  molekulalari  pufakchalari  bilan 
qoplanib,  uni  qayta zaryadlab b o clmaydi.  Akkumulator ishdan chiqadi.
Akkumulatomi  xarakterlovchi  fizik  kattaliklardan  biri  uning  elektr 
sig ‘imidir.
 Akkumulatoming sig£imi deb uning  m a’lum kuchlanishigacha, 
odatda  1,85 V gacha zaryadsizlanganda beradigan ham ma elektr miqdoriga 
aytiladi.  Akkumulatorlar sig£imi  quyidagicha aniqlanadi:

Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   237




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish