J kamolov, II. Ismoilov

61-§.  Tokli  o‘tkazgichning  magnit  maydonda  harakatlanishida 
bajarilgan  ish
CKzgarmas tokning  berk zanjirida  zaryadlarning  ko‘chishi  uchun bir 
tom ondan  Kulon  kuchi sabab  b o lsa ,  ikkinchidan  tokni  doimiy b o lish i 
uchun kamaya boruvchi musbat va manfiy zaryadlarning o‘mini toidiruvchi 
yot  kuchlar  ham  sabab  b o ia d i.  Bu  kuchlarning_zaryad  birligiga  to"g‘ri 
keluvchi  qismi^ ya’ni  kuchlanganliklar  E K  va  Е ёт  b o iib ,  natijalovchi 
lcuchlanganlik 
e
 -   E K
  +  E cm ■ Zanjirning dl kismida zaryad birligining berk
zanjir b o ‘ylab  ko‘chirishda  baiargan  ishi  ‘jfX ,  + E em)  dl  b o ‘lar  edi.
Magnit  indulcsiyasi  В  b oig an   muhitda 
I 
tokli olkazgichning harakat 
etishini  ko'raylik.  Magnit  maydonga  kiritilgan  uzunligi  /  b o ig a n   tokli 
o‘tkazgichga Amper qonuni bo‘yicha magnit  maydon  F ,  =  IBl sin a   kuch 
bilan  ta ’sir  etib,  uni  b  masofaga  ko£chirsa,
ish bajariladi.  Bu tenglamadagi  /?/  =  Д51 -o‘tkazgichning magnit maydonini 
kesib  o ‘tgan  yuza.  llckinchidan  a -  ^   bilan 
orasidagi  burchak  b o iib , 
Ы
  yuzaga tushirilgan  normal yolialishidagi  induksiyaning proyeksiyasi 
(138-rasm)  hisobga  olinsa,  dSyuzani  kesib  o lg a n   magnit  oqimi
ga teng boiadi.  SI birliklar sistemada magnit oqimining birligi qilib «veber» 
qabul qilingan.  (Bu «veber» birlikning ta’rifi Faradeyning induksiya qonunida 
aytilgan,  shuningdek,  magnit  induksiya  birligi  -   «tesla»  ham  shu  yerda 
ko‘rsatilgan.)