J kamolov, II. Ismoilov

I  - l x
  deb olsak, 
/ _ p x
  = Z /3
2
  b o iad i.
- 
J 
R
R  =  r
  cos/3  ,  bundan 
r
  =
I
cos/3
va 
— = t gp
  va  /  = 
7
? 
tgfi
  b o ‘lib,
^  
J? 
bundan 
dl   =
-----d/3  .  Rasm dan
cos  /3 
R
R
s i n a =  cos/3  . 
Bu 
o lin g a n  
tenglam alar  hisobga  olinsa,  uzunligi 
cheksiz boigan o ‘tkazgich elementlari 
hosil  qilgan induksiya 
dB
  larning yigindisi,  ya’ni  integrali
[x0
  P2f 
I  sin a   dl
  =  ц 0/
В
  =  ^  
f
4 7t 
-
p
,
An
=  ” 4(™ p2  +««Pl)
471/1
C052 (3
C O S
' 2
 
(3
Juda uzun  sim uchun  / + 
l x
  >> R  va 
P\  -   P 2
 
desak,
/
В  = (л{
2nR
(4.4)
Shu  kabi  hisoblashlarda,  aylana  tok  o ‘qidagi  A  nuqtadagi  induksiya 
vektori:
I P2
В =  ц,
2 ( R ‘ + d l ) n
 
(4 5 )
Aylana  markazi uchun  d =   0  deganda yuqoridagi  (4.5)  dan  chiqadi.
M 
o1
В
2 R
(4.3)
Bio-Savar-Laplas  qonunidan  yuqoridagi  hisoblash  bilan  chiqqan 
magnit maydon induksiyasining ifodalarini tajriba orqali amaliy tekshirish
1 4 9

---

natijalari  tokning 
Jdl
  elem enti  uchun  taklif etilgan  qonunning  to ‘g‘ri 
ekanligini tasdiqlaydi.
3.  Solenoid ichida magnit  maydon induksiya vektori:
TN
B  = 
=
 
(4.6)
bunda  /   —  solenoiddan  o £tayotgan  tok
kuchi, 
n
  =  у   solenoidning birlik uzun- 
j
ligiga  to cg£ri  keluvchi  o ‘ram lar  soni,  / — 
6
solenoidning uzunligi, 
N —
barcha o‘ramlar 
j 23-rasm .
soni  (123-rasm).
4. Toroidning magnit  maydon induksiya vektori:
D 
r 
r  N  
V o N I
В
  = 
f i . n l
  = 
f i , ]   —
  =  - 5 —  
(4.7)
/ 
2 
n R
bunda  —  toroiddagi tok  kuchi,  N —barcha  o'ram larning  soni,  R 
toroidal  halqaning radiusi (1 17-g  rasmga qarang).
Toroidning  ichida magnit  maydon bir jinsli  emas,  chunki toroidning 
turli kesimlarida magnit maydon induksiya vektorining yo‘nalishi turlicha. 
Shuning uchun butun toroid maydonining bir jinsliligi haqidagapipilganda 
magnit  maydon induksiya vektorining moduli  nazarda tutiladi.
Bu ko‘rilgan hollarda magnit maydon induksiya vektorlari faqat vakuum 
uchun  qarab  chiqildi.  Agar  bu  ifodalarni  muhit  uchun  yozsak,  barcha 
hisoblash  formulalarining  o ‘ng  tom onini  m uhitning  magnit  singdiruv- 
chisi  (
m
)  ga  ko‘paytirishimiz  kerak.