J izzax politexnika instituti «iqtisodiyot va menejment» kafedrasi «sifat menejmenti» fanidan

Metrologiya so’zi qanday ma’noni anglatadi?

O’lchovlarga bo’lgan ehtiyoj qanday paydo bo’lgan?

Qadimda qaysi o’lchov birliklaridan foydalanilgan?

Vaqtning o’lchov birligi qanday paydo bo’lgan?

O’zbekiston Respublikasining Metrologiya to’g’risidagi qonuni qachon qabul qilingan va qaysi modda va bo’limlardan iborat?

12.Mavzu: Iste’molchilar xuquqlarini davlat tomonidan ximoyalanishi

1. 
   Iste’molchilar huquqlarini ximoya qilish
   

12.2.O’zbekiston Respublikasi “Iste’molchilar xuquqlarini ximoyalash” xaqidagi qonunlar me’yoriy xujjatlari.

12.3.Iste’molchilarning jamoat birlashmalari

12.4.Iste’molchilar xuquqlarini ximoya qilish jamiyatlari federatsiyasi.

1. 
   Iste’molchilar huquqlarini ximoya qilish
   

Halqaro meqiyosda iste’molchilar huquqlarini ximoya qilish kuni 1983 yildan boshlab nishonlanadigan bo’ldi. Iste’molchilar huquqini ximoyalash kuni nishonlanishiga asos bo’luvchi Amerika Qo’shma SHtatlari prezidenti Djon Kennedi 1961 yil 15 martdagi AQSH kongresida qilgan ma’ruzasida iste’molchilarning 4 asosiy huquqlarini ta’kidlab o’tadi. Ular: iste’molchilarning tanlash xuquqlari, iste’molchilar xavsizligini ta’minlash, axbotor erkinligi, o’z fikirlarini bayon etish huquqlari edi.

Birlashgan Millatlar Tashkilotining 9 aprel 1985 yildagi kengashida “Iste’molchilar huquqlarini himoyalash tamoillari” xaqida qaror qabul qilinadi va AQSH prezidenti Dj. Kennedi atganlariga quyidagilar qo’shimcha qilinadi: bilim olish, oziq-ovqat mahsulotlaridan qoniqish, uy-joyga ega bo’lish, kiyinish, ichish, sifatli xizmatga va huquqlari paymol bo’lgan taqdirda ularning o’rnini qoplash qo’shimcha xolida tavsiya etildi va bu xaqda BMT qaror qabul qildi.

Rossiya federatsiyasida “Iste’molchilaming huquqlarini ximoya qilish” to’g’risidagi qonun 1992 yilda qabul qilinadi va 1994 yil 15 mart kuni “Iste’molchilar xuquqlarini ximoya qilish” kuni bayram sifatida nishonlanishi belgilanadi.

O’zbekiston Respublikasi “Iste’molchilarning xuquqlarini ximoya qilish to’g’risida”gi qonun 1996 yil 26 aprelda qabul qilinadi. Ushbu qonunga 2002 yil 5 aprelda 364-II - sonli, 2003 yil 25 aprel 482-II - sonli O’zbekiston Respublikasi qonuni asosida qo’shimchalar kiritiladi.

O’zbekiston Respublikasi “Iste’molchilarning xuquqlarini ximoya qilish to’g’risida”gi qonun har tomonlama mukammal ishlab chiqilgan va 30 ta moddaning o’z ichiga oladi. Qonunda qo’llaniladigan barcha asosiy tushunchalar aniq, tushunarli va halqaro normalarga to’la javob beradigan holda o’z ifodasini topgan.

“ISTE’MOLCHILARNING XUQUQLARINI HIMOYa QILISH O’G’RISIDA”GI QONUN (26.04.1996 y)

Mazkur Qonunga quyidagilarga muvofiq o’zgartirishlar kiritilgan O’zR 05.04.2002 y. 364-II-son qonuni, O’zR 25.04.2003 y. 482-II-son qonuni 1-modda. Ushbu Qonunda qo’Haniladigan asosiy tushunchalar Ushbu Qonunda quyidagi tushunchalar qo’llaniladi:

iste’molchi - foyda chiqarib olish bilan bog’liq bo’lmagan holda shaxsiy iste’mol yoki boshqa mabsadlarda tovar sotib oluvchi, ish, xizmatga buyurtma beruvchi yoxud shu niyatda bo’lgan fuqaro (jismoniy shaxs); (O’zR 05.04.2002 y. 364-II-son Qonuni taxriridagi xat boshi) ishlab chiqaruvchi - iste’molchiga realizatsiya qilish uchun tovar ishlab chiqaradigan korxona, tashkilot, muassasa yoki yakka tartibda faoliyat ko’rsatuvchi tadbirkor; (O’zR

2002.