J. Ataniyazov, E. Alimardonov, F. Hamidova xalqaro moliya bozori tahlili toshkent-2019

forfeyting quyidagi xususiyatlarga ega
: 
-
amalda ma’lum to’lov talabnomalarini sotib olish. Forfeyting shartnoma 
qiymatining 100 foizigacha kreditlashni o’z ichiga olishi mumkin (bunda bojxona 
xarajatlari hisobga olinmaydi); 

---

74 
- yirik summadagi (250 ming AQSh dollaridan ortiq) va uzoq muddatli bitimlarda 
(6 oydan 10 yilgacha bo’lgan bitimlarda) foydalaniladi. Bunda eksportyor roziligi talab 
etiladi; 
- importyor qarzlari birinchi toifali banklar tomonidan avallangan (kafolatlangan) 
veksellar shaklida rasmiylashtirilgan bo’lishi kerak, bu shart ularni qayta hisobga olib 
borish uchun zarurdir. Veksellarni uzatish indossament orqali rasmiylashtiriladi; 
- yuqori qiymat. Veksellar hisobi ma’lum bir davlatning yoki LIBOR stavka orqali 
amalga oshiriladi, shuningdek qa’iy stavkadan ham foydalanish mumkin. Diskont hajmi 
(LIBOR+% (valyuta shartnomalarida o’rtacha 7-12,5% yillik stavka bo’ladi)) forfeytor 
o’ziga qabul qilgan risk, veksel muddati va valyutaga bog’liq.; 
- faktoringga xos bo’lgan barcha risklar (to’lovni, o’tkazmalarni amalga 
oshmasligi, valyutaviy va boshqalar) mavjud bo’lib, shuningdek, unga uzoq muddatli 
qarz talabnomalariga ega bo’lish bilan bog’liq bo’lgan risklar ham ko’shiladi; 
- forfetingdagi risklar hisobiga veksellar va boshqa qarz majburiyatlari bo’yicha 
to’lovlarni o’tkazish usullari muhim ahamiyat kasb etadi. Odatda shuning uchun ushbu 
operatsiyaga 
qatnashuvchi 
banklar 
o’zaro 
korrespondentlik 
tarmoqlaridan 
foydalanishadi; 
- forfeyting lizingdan oddiy xujjatlarni rasmiylashtirish bilan farq qilib, 
keyinchalik tasdiqlash hisobiga odatda telefon orqali amalga oshiriladi; 
- forfeytingdan davlat va mahalliy tizimda foydalanish mumkin, shuningdek, 
eksport kafolat ostida moliyalashtiriladi.