сти суяги танасидан бироз олдинда, айрим ҳолларда эса орқасида
жойлаш ади.
Д аҳан лим ф а тугунлари лимф ани пастки ва юкори лабнинг
терисидан, пастки кўрак ва козиқ тиш лар периодонтидан, пастки
жаг, дахан сохаси суяк усти пардасидан ва кисман огиз буш лиги
туби тўқималаридан йигади.
Пастки жагости лимф а тугунлари,
пастки жагости учбурчаги-
да жойлаш ади ва унтагача бўлиб, занжир ш аклида пастки жаг
кирраси буйлаб жойлаш ади. О лдинги, ўрта ва орка тугунлар
фаркланади.
Биринчи тугун (айрим ҳолларда тугунлар гуруқи) пастки
ж агости учбурчагининг олдинги қисмида жойлаш ади. Уртадаги-
иккинчи гурух тугунлар таш қи юз артериясига такалиб, унинг ме
диал тараф ида, айрим ҳолларда бироз юқори, чайнов муш агининг
олдида жойлаш ади.
Бироз оркарокда, юз артерияси ва юз венаси
орасида, учинчи гурух тугунлари (ёки 2-3 тугун) мавжуд.
Пастки жагости сўлак безининг пастки-орка кисм ида доимий
бўлмаган тўртаинчи тугун бор. П астки ж аг ости сохаси лимфатик
тугунлари гуруҳига-пастки ж агости сўлак бези капсуласининг ичи
да ж ойлаш ган тугунлар хам киради.
Ж аг ости лимф а тугунларига, ўраб турувчи тўқималар, пастки
ж агнинг қозиқ тиш дан тортиб, учинчи моляргача бўлган тиш лар,
шу тиш ларга тегиш ли пастки ж аг танаси ва кисм ан пастки лабнинг
ён бўлими, ш унингдек таш ки буруннинг тери ва бурун ш иллик
каватининг олдинги бўлимидан лим ф а том ирлари қўйилади. Бун-
дан таш кари кичик ва катта озик тиш лар,
юкори ж агнинг альвеоляр
ўсиги ҳам ж аг ости соҳаси лим ф а том ирлари ва тугунлари билан
богликдир.
Ю з лимф а тугунларига куйидагилар киради: шу соҳада
жойлаш ган ва кўпрок чайнов мушаги олдидаги
лунж, юқори
биринчи ва иккинчи м олярлардан, пастки молярлар, пастки жаг
асосининг ўртасида, киррасида ёки ундан баландрок жойлаш ган
пастки ж аг (1-3) тугуни. Катта ва кичик илдизли тиш лардан, юқори
ж аг альвеоляр ўсиғидан, пастки ж агнинг биринчи ва иккинчи
молярларидан келувчи лимф а куйилади.
Ҳ алкум
орти лим ф а тугунлари, эса жаг ости учбурчаги ва
ҳалкумнинг атрофидаги тўким аларда
жойлаш ади. У лар бурун
бўш лигининг орка, кисман каттик ва ю мш ок танглайлардан
лимфани йигади.
175
Бўйиннинг олдинги ва латерал лимф а тугунлари тўш умров-
бигизсимон соҳанинг медиал учбурчагида, бўйиннинг латерал
учбурчагида жойлаш ган. Бўйиннинг олдинги, юза, чуқур лимфа
тугунлари ажратилади. Чукурларига латерал
ва
олдинги-ю ган
лимф а тугунлари, ю ган-икки қоринли тугун, юган курак-тил ости,
умров усти, ҳалкум орқаси лимф а тугунлари киради. У лар лимфа
томир тўри орқали юқори жаг, бурун бўш лигининг ш иллик кавати,
огиз туби тўқималари, тил билан богликдир.
Тиш лар, периодонт, жаглар лим ф а томирлари ва лимфа
тугунларининг
тўридан
иборат мураккаб ўзаро туташ ган кўп
миқдордаги лимфа капиллярлар тизим и мавжуд. Тиш каналидаги
лимф а томир - нерв тутамига киради ва илдиз чўққисидаги теш ик
орқали периодонтга ва ундан сўнг магистрал томирларга: пастки
жагда
унинг
каналига,
юқори
ж агда кўз ости
каналларга
чиқади.Альвеоляр ўсикдаги озиқлантирувчи теш иклардан, даҳан,
кўз ости ва жагларнинг бош қа теш иклари оркали чикадиган лимфа
томирлари суяк усти пардасига ва жаг атрофидаги юмшок
тўқималарга
таркалади
ва
ундан
кейин
регионар
лимфа
тугунларига қўйилади. Пастки жаг тиш лари пастки жаг ости,
дахдн, қулоқ олди, ҳалкум оркаси лим ф а тугунлари билан, юкори
ж аг тиш лари эса -п ас т к и жаг ости лимфа тугунлари билан
боглангандир. А львеоляр ўсикни ва жаг таналарини
коплаб
турувчи суяк усти пардаси милк ж аг атрофи ю мш ок тўқималари,
лимфа капиллярлари ва томирлар тўри, суякнинг ички юзаси ҳамда
юз ва бўйиннинг қарама қарш и
томонидаги аналогик лимфа
тизими билан анастомозлаш ган. Тиш лар, периодонт, суяк усти
пардаси, жаг атрофидаги ю мш ок тўкималар лимф а тизимининг
ўзвий богликлиги, лимф а томирларида яллигланиш жараёнининг
ривож ланиш ига ва инфекцияни таркалиш ига имкон беради.
Do'stlaringiz bilan baham: